Baby's hebben tot 3 maanden vaak nog sterke zuigbehoefte en daarna is speen vaak niet meer nodig. Tussen 8 maanden en 2,5 jaar kan je baby er meer aan gehecht raken en dat, in combinatie met verlatingsangsten, kan het heel moeilijk voor je baby maken om gebruik van een speen af te bouwen.
Uit onderzoek is gebleken dat het gebruik van een speen bij baby's van 6 weken tot 1 jaar oud de kans op wiegendood verkleint. Baby's ontwaken kort als ze voelen dat ze de fopspeen verliezen. Bovendien hebben ze de reflex om harder te zuigen om de speen vast te houden.
Speen afbouwen 3-6 maanden
Het verschilt per baby hoelang het duurt om aan de nieuwe situatie te wennen. Gemiddeld is een baby van deze leeftijd het bestaan van de speen na maximaal een week vergeten.
Opent je kleine zijn mondje, dan betekent dit dat hij iets zoekt om op te zuigen. Leg de speen zachtjes op de onderlip of het voorste deel van de tong en wacht tot de zuigreflex begint. Verloopt de eerste kennismaking zonder problemen, dan zal je baby uiteindelijk de speen verder gaan verkennen en erop zuigen.
Als je kind de speen wil, kun je afleiding proberen. Een knuffel, liedjes of opwindende activiteiten zoals een toneelspelletje of een ander favoriet spel kunnen ook geruststellend werken. Geef je kind zijn/haar favoriete dekentje of knuffel in plaats van de speen.
Ideeën zijn bijvoorbeeld: geef ze weg aan een kleine baby, stuur ze op naar Babypiet (of stop ze in de schoen), gooi ze in de prullenbak, hang ze in een spenenboom, etc. Als je kind het erg moeilijk vindt, kun je werken aan een alternatief ritueel. Bijvoorbeeld een knuffeltje of doekje dat bij de speen “hoort”.
Bouw het gebruik van de fopspeen/duim volledig af tegen de leeftijd van 3 jaar. Dit is ruim voordat de definitieve tanden gevormd zijn. Zo heeft het gebit de kans om zich nog spontaan te corrigeren.
Als oudere kindjes nog steeds een speen gebruiken kan dit nadelige effecten hebben. Zo kan de bovenkaak versmallen, het gehemelte verhogen of een overbeet ontstaan. Ook als uw kind nog een melkgebit heeft! Dit kan leiden tot problemen met de spraakontwikkeling.
Soms overlijden kinderen tussen de 0 en 2 jaar onverwacht in hun slaap, terwijl ze verder gezond leken. Dat heet wiegendood, ook wel 'Sudden Infant Death Syndrome' (SIDS) genoemd. Per maand sterft er in Nederland nog altijd gemiddeld 1 baby aan wiegendood. Dat is er elke maand 1 te veel.
Orthodontisch of dental speentje: volgens tandartsen het meest tandvriendelijk voor je baby. De bolle en platte kant stimuleren de ontwikkeling van het gehemelte en de spieren in de mond en kaak. Sommige kindjes zijn allergisch voor natuurlijk rubber.
Dit kan tot borstvoedingsproblemen leiden. Borstvoeding werkt op vraag en aanbod. Hoe meer je baby aan de borst drinkt, hoe meer moedermelk je zult aanmaken. Als een baby vaak op een fopspeen sabbelt, zal hij minder aan de borst drinken, wat dus een negatief effect op je melkproductie kan hebben.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van een speen tijdens het slapen bescherming kan bieden tegen wiegendood. Valt de speen tijdens het slapen uit het mondje van je baby, dan hoef je die er niet weer in te stoppen.
Met een speentje in de mond komt je kindje minder snel met zijn neus en mond op het matras te liggen. Daarnaast worden de spieren in de mond en kaak gestimuleerd en de luchtwegen beter vrijgehouden. Speenzuigende kinderen moeten door de neus ademen, dat is weer beter voor de ontwikkeling van de ademhalingswegen.
Het gebruik van een fopspeen is beter dan het zuigen op duim of vingers. De gevolgen voor het gebit zijn minder erg als je kindje op een speen zuigt mits je het op een fopspeen zuigen tijdig afleert. Het afleren van een fopspeen is gemakkelijker dan het afleren van duimzuigen.
Hoeveel fopspenen heb ik nodig? Doorgaans kom je wel toe met een 5-tal fopspenen. Kies per locatie een andere kleur of print, zo kan je in het bedje een effen bamboe fopspeen gebruiken, terwijl een fopspeenketting met mooie print dan weer leuk is om mee op stap te nemen.
Het zuigen op een speen of duim kan namelijk een aantal nadelige gevolgen hebben. Als uw kind nog duimt op het moment dat de blijvende tanden doorbreken, verandert de stand van de kaken waardoor de tanden scheef gaan staan. Maar ook de stand van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak verandert.
Bij deze methode werden moeders geadviseerd om in intervallen te reageren op het huilen van hun baby, namelijk om de 2, 4, 6, 8 en 10 minuten, zodat de baby kon leren zelf in slaap te vallen.
Ontroostbaar huilen is een veel voorkomend symptoom van KMEA bij baby's en komt vaak voor bij baby's jonger dan 3 maanden. Baby's met KMEA hebben meestal meerdere symptomen en deze symptomen kunnen sterk van elkaar verschillen. Als je merkt dat je baby ontroostbaar huilt, kan dit op KMEA wijzen.
Een baby is voor honderd procent afhankelijk van de zorg van anderen en kan nog niets zelf. Hij kan dus niet verwend raken en bezit nog niet het vermogen om te manipuleren. Als hij huilt, is er iets met hem aan de hand. Misschien voelt hij zich eenzaam, of heeft hij honger of pijn.
Gebruik de fopspeen nooit langer dan 6 weken en controleer tussentijds regelmatig of de speen nog in een goede conditie is. Dit doe je door even aan het zuiggedeelte van de speen te trekken. Dan zie je vaak in een oogopslag of er beschadigingen in de fopspeen zitten.
Bibs speen slecht voor gebit
Bij veelvuldig en langdurig speengebruik ligt de tong van een kind vaak lager in de mond en dan drukt deze dus niet tegen het gehemelte aan. Die druk is juist belangrijk voor uit uitgroeien van die kaak in de breedte en is trouwens ook belangrijk voor een goede sliktechniek.