In 1889 besloten vakbonden en politieke partijen uit meerdere landen om op 1 mei 1890 samen te demonstreren voor de achturige werkdag en betere omstandigheden voor arbeiders. Dit werd een soort traditie die in veel landen ieder jaar op 1 mei terugkwam.
De feestdag is ontstaan uit de negentiende-eeuwse strijd voor een achturige werkdag. In de Verenigde Staten was het in die tijd een jaarlijks terugkerende traditie dat de vakbonden op de eerste dag van mei een grote actiedag organiseerden. Sinds 1890 is het een wereldwijde feestdag.
Bij het eerste congres van de Tweede Internationale in 1889 werd besloten om op 1 mei 1890 een internationale strijddag voor de achturige werkdag te organiseren. Dit plan was bedacht door de Amerikaanse vakbond American Federation of Labour (AFL).
Dat 1 mei bij ons geen officiële feestdag is, heeft deels te maken met Koninginnedag. Die viel van 1949 tot en met 2013 op 30 april, precies een dag voor de Dag van de Arbeid. Daarnaast hebben wij in de strijd om betere arbeidsvoorwaarden minder bloederige confrontaties gehad dan in bijvoorbeeld Frankrijk of Spanje.
In 1889, op de zogenaamde Tweede Internationale in Parijs, werd 1 mei in heel Europa wel als officiële internationale dag van de arbeid uitgeroepen. Het doel was om de strijd voor de achturige werkdag te versterken door middel van vieringen waarin grote groepen arbeiders op de been gebracht werden.
Waarom we vieren en herdenken op 1 mei
Jaarlijks staat 1 mei in het teken van de Dag van de Arbeid. De dag wordt in een groot deel van de wereld gevierd. In Nederland is het (nog) geen nationale feestdag. Voor het ontstaan van de Dag van de Arbeid gaan we terug naar het jaar 1889.
Over iets minder dan een week, op 1 mei, is het de Dag van de Arbeid. Deze dag heeft zijn naam te danken aan de demonstraties die op 1 mei 1890 gehouden werden voor betere werkomstandigheden. Sindsdien is het een jaarlijks terugkerende traditie die vandaag de dag in meerdere landen nog gevierd wordt.
In bijna alle Europese landen is 1 mei een officiële feestdag, behalve in Nederland. Katholieken vieren op deze dag het feest van Sint-Jozef als arbeider.
Overige landelijke feestdagen
tweede woensdag van maart – Biddag voor Gewas en Arbeid. 1 mei – Dag van de Arbeid (Europees Nederland) 15 augustus – Maria-Tenhemelopneming.
De paaszondag en -maandag zijn officiële feestdagen in België. Houd er rekening mee dat de meeste winkels deze dagen gesloten zijn. Op 1 mei is het in België de Dag van de Arbeid. Dit is een herdenkingsdag voor de arbeidersbeweging.
De maand mei ontleent haar naam deze keer niet aan een Romeinse, maar aan een Griekse godin: Maia, de godin van de vruchtbaarheid. De Romeinen identificeerden hun godin van de natuur, Bona Dea [= de Goede Godin] met deze Griekse godin.
Naar alle waarschijnlijkheid genoemd naar Maia, die in de Romeinse mythologie de moeder van Mercurius is, maar oorspronkelijk de godin van de groei. Een andere theorie is dat de maand genoemd is naar de god Jupiter Maius, die groeikracht brengt.
België ontstond na de Belgische Revolutie in 1830 toen het zich afscheidde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, waar het sinds 1815 toe behoorde. Na de onafhankelijkheid werd de jonge natie – vooral door de ontwikkeling van een zware industrie in Wallonië – een van de voortrekkers in de Industriële Revolutie.
10 mei 1940 valt het Duitse leger België binnen, de start van een korte veldtocht, gevolgd door een lange bezetting. Vijf jaar later loopt deze ingrijpende periode definitief ten einde. Op 8 mei 1945 geeft nazi-Duitsland zich finaal over aan de geallieerde strijdkrachten.
In de Nederlandse geschiedenis is 17 december een belangrijke datum. Op die dag zette het land in wording ruim vier eeuwen geleden een belangrijke stap naar onafhankelijkheid.
Frankrijk kent de volgende feestdagen: 1 januari (nieuwjaarsdag) 1 mei (Dag van de Arbeid) 8 mei (Bevrijdingsdag)
14 december staat elk jaar weer in het teken van apen. Op deze dag verkleden mensen zich, eten Chunky Monkey ijs van Ben&Jerry's en praten de hele dag over apen. Hallmark heeft deze feestdag ook erkent.
Nee, in de meeste cao's is afgesproken dat 5 mei alleen geldt als een betaalde vrije dag in lustrumjaren, dus elke vijf jaar. Dat was het in 2020 en de volgende 5 mei dat het een vrije dag is, is pas weer in 2025.
Nederland heeft het minste feestdagen en wettelijk bepaalde vakantiedagen van West-Europa. Dit blijkt uit onderzoek van adviesbureau Mercer. Met 20 vrije dagen per jaar staat Nederland onderaan op de lijst. Finland staat bovenaan met een totaal van 39 vrije dagen.
Nederlanders hebben minste betaalde vrije dagen
Dus wie 40 uur per week werkt, heeft recht op 160 vrije uren per jaar, wat neerkomt op vier weken. Dat is hetzelfde aantal als in onze buurlanden en in bijvoorbeeld Spanje en Italië. Andere landen, waaronder Frankrijk, Luxemburg, Zweden en Denemarken, hebben meer vrij.
Met een totaal van 38 wettelijke vrije dagen en feestdagen hebben de Oostenrijkers de meeste gegarandeerde dagen vrij, op de voet gevolgd door Frankrijk en Spanje met 36. België telt er 30. Buurland Nederland staat met 28 dagen laag in de Europese ranglijst.
In bijna alle landen om ons heen staat 1 mei, de Dag van de Arbeid, traditioneel te boek als officiële feestdag. In Nederland ook, al werken hier de meeste mensen gewoon door. Van oudsher verwijst de internationale Dag van de Arbeid naar de eerste grote demonstraties voor betere arbeidsomstandigheden.
Het is zaterdag 1 mei, Dag van de Arbeid. Dat betekent dat de meeste winkels gesloten zijn. Overheidsbedrijven en banken zijn sowieso dicht.
Allerheiligen staat in Nederland bekend als een feestdag, maar Allerheiligen is geen vrije dag. In België en Duitsland is Allerheiligen wel een vrije dag, waardoor winkels in het Nederlandse grensgebied op 1 november een goede omzet draaien.