Tussen 1519 en 1867 vonden wereldwijd naar schatting 27.233 slaventransporten plaats. Tijdens deze reizen stierven ongeveer 3.000.000 Afrikanen. 11.569.000 Afrikaanse slaafgemaakten kwamen in Amerika aan.
Tussen de zestiende en de negentiende eeuw werden volgens de database van SlaveVoyages ruim 12 miljoen Afrikaanse tot slaaf gemaakten de Atlantische oceaan over getransporteerd naar de Amerika's.
Vooral de Britten hadden er een groot aandeel in: tussen 1701 en 1800 vervoerden ze 2,4 miljoen Afrikaanse slaven naar Amerika; de Portugezen volgden met 1,8 miljoen. Nederlanders verhandelden circa 600.000 slaven.
Portugezen stichten in de vijftiende eeuw de eerste Europese kolonies gebaseerd op slavernij: in suikerplantages langs de Afrikaanse kust en later ook op grote schaal in Brazilië.
De VOC was tijdens de zeventiende en achttiende eeuw de spil van een omvangrijke handel in slaven in Zuidoost-Azië. Over een periode van twee eeuwen haalde, verhandelde en benutte de VOC 600.000 tot 1 miljoen slaven, met name uit Voor-Indië, later ook van Celebes en Bali.
In totaal werden in de periode van de Nederlandse slavenhandel over de gehele wereld 11 tot 12,5 miljoen Afrikaanse slaafgemaakten verscheept en verkocht. Hiervan werden er circa 600.000 door Nederlanders verhandeld. De West-Indische Compagnie (WIC) verscheepte ongeveer de helft daarvan.
Zoals staat geschreven in het boek 'Disposable People: New Slavery in the Global Economy: “In 1850 kostte een gemiddelde slaaf in het zuiden van Amerika, omgerekend naar hedendaags geld, $ 40,000.Nu kost een slaaf wereldwijd gemiddeld $ 90.” De aard van de hedendaagse bedrijven speelt ook een belangrijke rol.
Peter Stuyvesant (1592-1672)
Hij dreef als bestuurder van Nieuw-Amsterdam, het huidige New York, slavenhandel via Curaçao. Hij bezat zelf tientallen slaven en had de naam een harde en onverdraagzame bestuurder te zijn. Daarnaast stond hij bekend als antisemiet.
De Oranjes hebben in de periode 1675 tot 1770 omgerekend naar hedendaagse standaarden 545 miljoen euro verdiend aan het Nederlandse kolonialisme en de slavernij.
Rond het jaar 800 werden de eerste Afrikaanse slaven uit Oost-Afrika via de karavaanroutes naar buiten Afrika gebracht. De Arabieren waren zodoende de eerste georganiseerde slavenhandelaren die massaal Afrikanen naar buiten Afrika brachten.
Kindsoldaten in Colombia en Afrika zijn voorbeelden van moderne slavernij. Verder werken kinderen als slaaf in steengroeven, in de tapijtindustrie in India, en op cacaoplantages in Ivoorkust. Op Haïti werken ten minste 400 duizend kinderen als slaaf, restaveks genoemd.
Van de 17e eeuw tot en met de 19e eeuw verschepen de Nederlanders bijna 600.000 mensen van Afrika naar Amerika om onder dwang te werken in slavernij. Klik om verder te gaan.
Rond 1830, na de afschaffing van de internationale slavenhandel (1815), leefden er ongeveer 50.000 mensen in slavernij in Suriname (naast ongeveer 5.000 vrije gekleurde mensen en een onbekend aantal marrons).
Denemarken was in 1803 het eerste Europese land dat de slavernij afschafte, zestig jaar vóór Nederland. In 1807 verbood het Verenigd Koninkrijk – een van de grootmachten op dit gebied - de slavenhandel en in 1833 ook de slavernij.
Hoe lang duurde de slavernij? De slavernij duurde zo'n tweehonderd jaar en in die tijd werden meer dan 12 miljoen Afrikanen uit hun land verscheept naar Curaçao, Suriname en Brazilië. Om te vergelijken: Nederland heeft 17 miljoen inwoners.
Een oplossing voor dit tekort vonden de Portugezen en Spanjaarden in het handelsnetwerk van Afrika. Van slavenhandelaars ter plaatse kochten ze mensen die ze tot slaaf maakten. Ze verscheepten hen over de Atlantische Oceaan naar hun plantages. Dit wordt de trans-Atlantische slavenhandel genoemd.
Na het afschaffen van de slavernij op 1 juli 1863 kregen plantage-eigenaren compensatiegeld: 300 gulden per slaafgemaakte in Suriname en 200 gulden per slaafgemaakte op de Antillen. Dat kostte de Nederlandse overheid zo'n 12 miljoen gulden en besloeg tien procent van de totale overheidsuitgaven.
De inheemse bevolking was gedecimeerd en niet te dwingen, Europeanen konden evenmin gedwongen worden. Toen ontstond het plan hiervoor Afrikanen te halen, als slaaf. In de tijd dat Nederland Brazilië van de Portugezen had overgenomen (1630-1654) keek Nederland deze perverse truc af en ging er mee verder.
Zo'n 85 procent is na de onafhankelijkheid in 1975 gegeven. Het bedrag van 1,8 miljard euro is een combinatie van leningen (800 miljoen) en schenkingen. Kortom, Nederland gaf Suriname in de afgelopen zestig jaar een miljard euro.
Opmerkelijk is dat de traditionele vorm van slavernij - mensen als eigendom - in Mauritanië het meest voorkomt. De top-10 van landen met de hoogste percentages slaven bestaat verder uit Haïti, Pakistan, India, Nepal, Moldavië, Benin, Ivoorkust, Gambia en Gabon. Nederland staat in de Index op de 139ste plek.
De Nederlandse Antillen (de Caraïbische eilanden Saba, St.Maarten, St.Eustatius, Bonaire en Curaçao) en het eiland Aruba maken nog steeds deel uit van het Koninkrijk Nederland. In sommige gebieden zijn tot de dag van vandaag sporen van het Nederlands te vinden.
Doordat slavenhandelaren buskruit voor slaven ruilden, bloeide de lokale buskruitindustrie. Ook de dienstensector, bestaande uit onder andere klerken, boekhouders en bankiers, werd mede in stand gehouden door de slavenhandel.
In het begin, tot 1650, waren dat twee gebieden: de kust van Guinee en Angola.Na 1650 kwamen daar de Slavenkust en Biafra bij en in de achttiende eeuw kochten de Nederlanders ook slaven op de Goud- en Ivoorkust.
Sally Smith is geïdentificeerd als de laatste in Amerika overleden tot slaaf gemaakte die uit West-Afrika kwam. Ze arriveerde in 1860 in de VS en overleed in 1937. Een uit Afrika ontvoerde man heeft lang te boek gestaan als de allerlaatste in de Verenigde Staten overleden slaaf.
Het leven op de plantages is voor de slaven heel slecht. De meesten moeten zwaar werk doen, wel 60 tot 96 uur per week. En altijd is er de zweep voor wie niet hard genoeg zijn best doet volgens de opzichter. De slaven krijgen maar tweemaal per dag te eten: het is niet veel en bijna altijd hetzelfde.