Als je met een ballon over je haar of over een trui wrijft, raakt die ook geladen. Je merkt dat doordat de ballon bijvoorbeeld papiersnippertjes kan aantrekken. Houd je de ballonnen tegen elkaar, dan springt de statische lading over en zie je een vonkje. Het lijkt op bliksem, maar dan in het klein!
De negatieve, zware hagelkorrels verzamelen zich onderaan de onweerswolk. De positieve, lichtere ijsdeeltjes zitten bovenaan in de wolk. Dit zorgt voor een spanningsverschil in de wolk. Wanneer dit spanningsverschil groot genoeg is, ontstaat er bliksem.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Douchen. Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Door de grote kracht van de bliksemstraal is er nog geen bestaand apparaat die dit op kan vangen en om kan zetten in bruikbare stroom. Er zijn dus geen batterijen of accu's die de stroom op kunnen slaan, omdat de kracht van de spanningspiek veel te groot is.
Joseph Dwyer, Ningyu Liu en Hamid Rassoul denken dat onweerswolken in staat zijn om behalve 'normale' bliksem ook 'donkere bliksem' te produceren, die weinig licht bevatten, maar des te meer gammastraling. Bij die donkere bliksems komen elektronen en hun antimaterie-partner positronen aan te pas.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren. Fietsen.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels. Haal alle stekkers uit het stopcontact (dus niet bellen met een telefoon die in het stopcontact zit). Ga niet douchen of in bad, vermijd bij voorkeur contact met stromend water.
Volgens Buienradar werd die veroorzaakt door 'de gevaarlijkste soort bliksem ter wereld'. Uit een analyse blijkt dat de bliksem een ontzettend hoog ampère had: 267.000. Dat is dichtbij het maximum van 300.000 ampère voor dit soort bliksems en tien keer zoveel als een normale blikseminslag.
Een droog onweer is een onweersbui waarbij ofwel geen regen valt, of de regen volledig verdampt in de zeer droge luchtmassa tussen de basis van de cumulonimbus en de grond.
Omgekeerd wordt soms enkel de bliksem gezien. Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Er zit in een gemiddelde bliksemontla- ding niet meer energie dan in ongeveer 10 liter olie of 100 Kwh aan elektriciteit. De stroomsterkte en spanning van de bliksem bedraagt 100 tot 60.000 ampère bij een duur, die varieert van één seconde tot één tienduizendste seconde.
Het voltage van een bliksemontlading kan 20 tot 100 miljoen volt bedragen; de stroomsterkte kan tot 20.000 ampère oplopen, waarbij een kerntemperatuur wordt bereikt van circa 30.000 K, een temperatuur die circa 6 maal hoger is dan die van het oppervlak van de zon.
Soms is de stroomsterkte 200.000 ampère, en de spanning miljoenen volt. Als de bliksem ergens inslaat, springt er tot 10 gigajoule over van wolk naar de aarde; genoeg om 10 lampen van 60 watt een halfjaar te laten branden.
Douchen en afwassen
Doordat stroom bij blikseminslag ook via leidingen binnen kan komen én water stroom kan geleiden, is het beter om ook alles waar water uit komt, te mijden. Een douche nemen, je handen wassen of de afwas doen, kun je dus beter uitstellen tot de bui over is.
Blijven hangen
Terwijl de ene onweersbui steeds minder goed te zien is, komt de volgende onweersbui weer aan. Deze wolk heeft dezelfde indeling als de vorige. Daarom lijkt het alsof een onweersbui blijft hangen. Omdat een rivier vaak heel groot is en erg opvalt, geven mensen de rivier de 'schuld'.
Is het gevaarlijk om je raam open of dicht te doen als het onweert? Absoluut. De kans dat de bliksem inslaat is niet zo groot, maar het weerlicht is erg fel, waardoor je verblind kunt worden. Bovendien veroorzaakt een blikseminslag een enorme klap, waardoor de ramen kunnen springen.
Bliksem aan zee is bijzonder gevaarlijk. Een persoon op het strand is onderdeel van de kortste weg van de hemel naar de grond. Je begeeft je dus in een uiterst gevaarlijke situatie wanneer je tijdens het onweer op het strand of in het water vertoeft.
Het lagedrukgebied zorgt ervoor dat er een stroming wordt opgezet die de buien naar de Benelux, en vaak ook Nederland specifiek, blaast. Daar komen ze dan 's avonds aan, om in de loop van de avond en in de nacht over ons land te trekken.
Anders in de winter
In de winterperiode komt het dan ook minder vaak tot onweer dan in de zomermaanden. Toch kan het ook in de winter soms wel ontstaan, bijvoorbeeld op passage van een fel koufront, of als het temperatuurverschil tussen de lucht boven het aardoppervlak en de hogere luchtlagen groot genoeg is.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.