Kou heeft een positief effect op de weerstand en het stimuleert de bloedsomloop. Ook activeert het bruin vet, wat kan helpen om af te vallen. Maar misschien het allerbelangrijkste: kou maakt gelukshormonen vrij die je een fijne roes en een mentale boost geven.
Kou kan – net zoals wind en tocht – zorgen voor stijfheid in de spieren. Door uw spieren intensief aan te spannen kan er schade optreden in de spieren. De kans op spierpijn is een stuk groter dan onder normale omstandigheden. Krachtvermindering kan ook een gevolg zijn van de frisse weersomstandigheden.
“Het lichaam heeft enige tijd nodig om aan een andere temperatuur te wennen. Dat merk je bijvoorbeeld ook als je op vakantie gaat naar een warm land. Na een week zijn interne processen zoals je zweetproductie, huiddoorbloeding en warmteproductie grotendeels gewend aan de nieuwe situatie.”
Volgens de kou-expert kan het ervaren van (extreem) lage temperaturen je immuunsysteem versterken. Je lichaam maakt meer witte bloedlichaampjes aan, wat je weerstand verhoogt. En hoe beter je immuunsysteem werkt, hoe minder snel je ziek wordt.
Ja, het is waar: kou zorgt voor meer vetverbranding. Je verbrandt in dat half uur inderdaad meer calorieën dan als je in een aangename 20 graden op de bank zit. Een half uur sporten in de kou heeft helaas niet hetzelfde effect. Beweging wekt warmte op.
Het zorgt voor een glowing skin en glanzend haar
Warm water kan je huid uitdrogen. Koud douchen is daarom de beste manier om je huid gezond te houden. Je krijgt er ook een frisse blos van op je gezicht. Koud afdouchen zorgt er ook voor dat je haarschubben sluiten na het wassen.
In principe is koud douchen niet gevaarlijk, tenzij je hartproblemen hebt. Overleg dan altijd eerst even met je (huis)arts voordat je gaat experimenteren met koud douchen. Wanneer je hartproblemen hebt, kan de 'klap' die de koude douche je geeft, gevaarlijk zijn.
Door het koude water zakt je lichaamstemperatuur snel. Je bloeddruk en hartslag schieten even omhoog. Er ontstaat eigenlijk een soort shockreactie in het lichaam. Je hartslag wordt daarna juist iets lager.
Als de lucht koud en droog is, haal je meer en dieper adem en verliest je lichaam meer warmte en dus energie. Daarnaast wordt je hartslag lager in de kou. Dit komt omdat het minder bloed richting de huid en ledematen pompt. Wanneer je gaat hardlopen moet je hart harder werken om je lichaam warm te houden.
Gelukkig zijn deze zorgen voor niks: uit onderzoek is namelijk gebleken dat je helemaal geen warme winterjas, mooie tussenjas of een zomerjas zoals een smart parka aan hoeft te hebben om wel of niet ziek te worden. Kou heeft namelijk in eerste instantie niets te maken met het feit dat je ziek wordt.
Wonen in een te koud huis heeft ten eerste flinke negatieve gevolgen voor je ademhaling. Het verhoogt namelijk de kans op astma en andere ademhalingsziektes. Ook andere ziektes gedijen goed bij een lage temperatuur. Denk bijvoorbeeld aan griep, allergieën of hart- en vaatziekten.
Een normale lichaamstemperatuur schommelt tussen 36,5 en 37,5 graden. Het is belangrijk dat die niet te erg stijgt. Vanaf veertig graden wordt het namelijk steeds gevaarlijker. Bij 43 graden ontstaat er flinke schade aan het brein.
"Er is heel lang gedacht dat we dat kunnen oefenen, maar helaas", zegt Daanen. "We hebben het onlangs nog onderzocht. Mensen moesten vijftien dagen lang elke dag hun handen en voeten in koud water doen. De doorbloeding en energiehuishouding verbeterden daardoor niet."
Koud water zorgt voor het stimuleren van je bloedcirculatie en zorgt er dus voor dat bloed beter wordt aan-en afgevoerd naar je spieren en organen. Ook voert je lichaam de afvalstoffen sneller af, je spieren herstellen makkelijker en de kans op onstekingen blijven zo klein mogelijk.
Een koude rilling is het onwillekeurig en oncontroleerbaar snel afwisselend spannen en ontspannen van de lichaamsspieren waarbij veel energie wordt verbruikt. Iemand die een koude rilling heeft voelt zich plotseling koud en gaat rillen, een belangrijke manier van warmbloedigen om de lichaamstemperatuur te verhogen.
Bij het nemen van een koude douche spannen je spieren zich aan. Dat zorgt voor vaatvernauwing. Hierdoor wordt je bloeddruk en 'hydrostatische druk' hoger, waardoor je hart sneller pompt en er meer bloed richting je spieren gaat. Zo brengt het bloed verschillende stoffen naar de juiste plaatsen in het lichaam.
Verbetert de bloedcirculatie en bloeddruk
Doordat het lichaam ineens te maken krijgt met kou, vernauwen je bloedvaten. Hierdoor zullen de bloedvaten in dezelfde tijd meer bloed moeten vervoeren. Het rondgepompte bloed zal nu dus veel efficiënter gebruikt worden en train je dus de bloedvaten.
In het slechtste geval kan het koude water zelfs leiden tot een hartstilstand, een beroerte of bewusteloosheid doordat de hersenen minder doorbloed worden.
Zo was een harslag in rust tussen 51 en 80 slagen per minuut gelinkt met een 40 tot 50 procent hoger risico op een vroege dood, in vergelijking met degene met een hartslag onder de 50 slagen.
Mensen die het altijd koud hebben, kunnen ook last hebben van stress. Bij stress wordt het stresshormoon adrenaline door je bloedbaan wordt gepompt, wat ervoor zorgt dat je lichaam in staat van paraatheid wordt gesteld. De adrenaline zorgt er alleen ook voor dat de bloedvaten in de handen en voeten zich vernauwen.
Doordat de vaten wijder zijn daalt de bloeddruk en door het zweten krijgt het bloed dus minder volume. Hermien Kalkman: “Het vocht neemt af, maar het aantal bloedcellen blijft gelijk. Daardoor wordt het bloed stroperiger dan normaal.
Voor je gezondheid is het het beste om zo'n 1 à 2 keer per week te douchen. “De meeste mensen douchen veel te vaak. Jouw lichaam is van nature een goed geoliede machine”, zegt universitair docent dermatologie Brandon Mitchell. “Een dagelijkse douche is echt niet nodig.”
Je gezicht wassen met ijskoud water is, zeker 's ochtends vroeg en op warme dagen, heerlijk verfrissend. Toch heeft je huid er minder aan. Wanneer je koud water gebruikt, openen je poriën zich niet goed, wat als gevolg heeft dat het vuil niet goed weggespoeld kan worden.
Douche alleen 's ochtends koud, 's avonds verhindert koud douchen de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. De meesten zullen er de voorkeur aangeven om te beginnen met een warme douche. Gooi vervolgens in één keer de temperatuur naar (ijs)koud. Zo is het (positieve) effect het grootst.