Waar leven brilberen? In de bossen van het Andesgebergte in Zuid-Amerika kun je brilberen tegenkomen. De brilbeer is de enige berensoort die voorkomt in Zuid-Amerika. Deze beren zijn echte klimmers, met hun lange voorpoten klauteren zij makkelijk door de bomen heen.
Ondanks zijn grote leefgebied en zijn perfecte aanpassing aan het leven in de meest onherbergzame delen van het Andesgebergte en daarbuiten is de brilbeer toch één van de meest bedreigde berensoorten. Zijn IUCN-status is dan ook 'kwetsbaar'. Volgens schattingen zijn er 13.000 tot 18.000 brilberen in leven.
De twee brilberen, die hun naam danken aan een bril-silhouet rondom hun ogen, heten Teju en Ariba. Drie jaar oud en echte belhamels. De twee zijn heel nieuwsgierig, ravotten veel met elkaar, klimmen graag en zitten bijna nooit stil.
De lippenbeer komt voor in de tropische regenwouden in Zuid-Azië. Om precies te zijn in Inda, Nepal, Bhutan en Sri Lanka.
WAT EET IK? De bruine beer is een omnivoor (alleseter) die voornamelijk plantaardig voedsel zoals vruchten, zeewier, zaden, noten, bessen, wortels en knollen eet. Hij heeft een voorliefde voor honing en andere zoetigheid. Verder eet een bruine beer insecten, vissen, kleine zoogdieren en (dode) grotere dieren.
Kodiakberen zijn de grootste berensoort ter wereld. Een volwassen beer kan rechtopstaand wel meer dan drie meter hoog zijn. Wanneer hij op vier poten staat heeft het volwassen man(netje) nog altijd een schofthoogte van ongeveer 1.30 meter.
Bomen zijn erg belangrijk voor de brilberen. Zij gebruiken de bomen om in te vluchten voor roofdieren, maar maken ook nesten hoog in de bomen om in te slapen en voedsel in te bewaren. Zo'n nest kan heel breed zijn, wel vijf meter.
De meeste beren zijn groot en log van gestalte, hebben stevige, korte ledematen en een kleine staart. Het lichaam is bedekt met een dikke vacht en de kop heeft een relatief lange snuit en kleine, afgeronde oren.
De brilbeer gaat niet in winterrust. De brilbeer leeft solitair. Ze ontlopen elkaar maar zijn daarbij niet territoriaal. Van alle beren maakt de brilbeer het meest gebruik van bomen: om voedsel te zoeken, te vluchten, maar ook om te slapen.
Vandaag de dag komt het dier vooral nog in een aantal natuurparken voor, in de Verenigde Staten alleen nog in Yellowstone National Park en in Alaska en Canada in het westen rond de parken Jasper National Park en Banff National Park.
De bruine beer is op vier poten tussen de 90 en 150 centimeter hoog. Als hij op zijn achterpoten staat is hij wel drieënhalve meter hoog! Hij weegt tussen 140 en 320 kilogram. Daarmee is hij de grootste op het land levende vleeseter.
De Kodiakbeer is de grootste ondersoort van allemaal. En ook zeer gevaarlijk, want deze dieren zijn meestal niet bang voor mensen. Iets wat je snel genoeg zult merken. Je kunt deze imposante verschijning in delen van Alaska tegen komen.
Als de beren samen hebben gepaard wordt de bevruchting een hele lange tijd uitgesteld, ongeveer 4,5 tot 7 maanden. Meestal is er een draagtijd van ongeveer 60 dagen voordat de jongen worden geboren. Er worden per keer 1 tot 3 jongen geboren, deze worden altijd tijdens de winterslaap geboren in januari/ februari.
"Er zijn op de wereld maar twee diersoorten die de mens als prooi zien: een tijger en een ijsbeer. Een bruine beer zal je misschien aanvallen als ze denkt dat je haar jong bedreigt, maar een ijsbeer ziet een mens als prooi en schat in of hij je kan hebben. Als je een ijsbeer tegenkomt, word je bejaagd."
Winterrust. De bruine beer houdt niet echt een winterslaap, maar wel een winterrust. Deze wordt gehouden in een ondergronds hol of een grot. Deze bedekt hij met twijgen, mos, bladeren en ander droog materiaal.
Ze eten daar gras, bloemen, wortels, zaden, noten, knollen en bessen. In de Karpaten eet de bruine beer maïskolven en graan, tot ergernis van de boeren. Maar ook wilde vruchten zoals pruimen.
De Duitse slachterij Tönnies slacht ook steeds meer beren. Het berenvlees gaat naar Nederlandse en Engelse supermarkten. De ontwikkeling van de Nederlandse markt, kan de Duitse en Italiaanse markt sneller klaarstomen voor berenvlees.
Het dier heeft zich aangepast aan verschillende leefgebieden: zo leven er beren in Azië, Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Sommigen leven in grotten, anderen weer in holen; de meesten leven wel alleen. De dieren verplaatsen zich over land, maar kunnen ook goed klimmen en zwemmen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is de zwarte beer een goede zwemmer en klimt hij gemakkelijk in bomen om aan gevaar te ontsnappen.
De bruine beer heeft een heel groot lichaam, een grote kop en kleine ronde oren. Zijn kleine staart kan je bijna niet zien! Hij heeft vijf vingers aan elke poot en gevaarlijke klauwen, die hij niet kan intrekken onder zijn huid, zoals een poes.
Plek in het dierenrijk
Beren behoren tot de orde van de roofdieren. Binnen de berenfamilie zijn er acht verschillende soorten en de Maleise beer is de kleinste van allemaal.
Er zouden op dit moment ongeveer zevenhonderd grizzlyberen in en rond Yellowstone National Park in het noordwesten van de VS leven. In alle staten, los van Alaska, zijn dat er in totaal naar schatting nog geen tweeduizend.
Grizzlyberen hebben een enorme bijtkracht. Deze bijtkracht is zelfs zo sterk, dat ze met gemak een bowlingbal kunnen vermorzelen! Met deze sterke kaken, een mondopening van dertig centimeter en vijf centimeter lange hoektanden, is de beer een gevaarlijke vijand.