De onbetwiste nummer 1 is Frites Atelier Antwerpen. Het geesteskind van topchef Sergio Herman krijgt louter lovende woorden van de jury. “De winnaar zou nooit uit een ander land dan België kunnen komen, gezien hun enorme passie voor frieten en de kwaliteit van het aanbod.
Want België is frietland nummer één. In 2016 telde het land maar liefst 4 643 frietkramen – of frietkoten, zoals we eigenlijk moeten zeggen. Voor de lekkerste friet ter wereld, hoef je alleen maar even de grens over te steken naar steden als Antwerpen, Gent en Brugge.
Friet komt uit Frankrijk
Pommes de terre frites bijvoorbeeld, aardappelen die in hete olie worden gebakken.
Zowel patat als friet wordt omschreven als een verkorting van het Franse 'patates frites'. Patat betekent dus 'aardappel' en 'frites' betekent dat het gefrituurd is.
De 'gewone' friet uit de frituurpan bevat nog steeds veel meer vet, dus die blijft toch minder gezond. De grote winnaar Plottwist, want een derde optie is nóg gezonder. Da's de ovenfriet. Daar worden namelijk de minste extra vetten aan toegevoegd, waardoor ovenfrieten vaak het laagste aantal calorieën hebben.
“De geblancheerde frieten smaken kartonachtig en droog, terwijl de echte Belgische frieten vettiger, maar ook veel lekkerder smaken”, zegt Fatima Marzouki, chef-kok. Zij deed de test en vergeleek frieten die voor het bakken eerst geblancheerd werden met frieten die enkel gebakken werden.
Volgens verschillende bronnen zou friet aan het eind van de 17e eeuw zijn ontstaan. Volgens de Encyclopedie van de friet zouden gefrituurde stukjes aardappel voor het eerst bereid zijn op het Iberisch schiereiland. Theresa van Avila liet de voedzame plant verbouwen in de kloostertuinen van de hervormde karmelietessen.
Langste friet: Stephan Tyvaert uit Gent bakte in 4 uur tijd een friet, gemaakt van aardappelpuree, van 9 m, 79 cm en 4 mm lengte en een dikte van 2 x 2 cm.
Toen de Fransen de aardappel eenmaal accepteerden, verspreidde het gewas zich al snel door het hele land. Al in 1795 werden aardappelen op zeer grote schaal geteeld in Frankrijk. Rond die tijd bedachten de Fransen, of leerden ze, friet te maken.
Op social media zijn Amsterdammers heel duidelijk. Via Instagram en Facebook vroegen we welk woord de Amsterdammer gebruikt voor deze gefrituurde lekkernij. Op Instagram stemde 70% Amsterdammers voor patat en 'slechts' 30% voor friet.Op Facebook koos de meerderheid ook overtuigend voor patat.
Waarom is friet niet gezond? Als je gezond en gevarieerd eet, dan kan je best af en toe een portie friet eten. Maar friet dat gebakken wordt in hard frituurvet (vast frituurvet in pakken) bevat veel verzadigd vet. Verzadigd vet is slecht voor je hart en bloedvaten.
De naam 'friet' komt van patates frites, Belgisch-Frans voor 'gebakken aardappelen'. De associatie met Frankrijk stamt mogelijk uit de tijd van de Eerste Wereldoorlog, toen Amerikaanse soldaten onze friet leerden kennen in de Franstalige regio van België, en daardoor dachten dat ze in Frankrijk waren.
Britse en Amerikaanse soldaten zouden tijdens de Eerste Wereldoorlog frieten hebben leren kennen aan het Belgische front. Omdat ze overal om zich heen Frans hoorden praten, lanceerden ze de benaming French fries.
Uitsluitend rundvet wordt gebruikt, in de Frans-Vlaamse volksmond vaak blanc de boeuf of ossewit genoemd. Het vet dat men gebruikt is puur en komt van Baeten, een Belgisch bedrijf dat vet dusdanig raffineert dat het perfect is om op hoge temperatuur frieten mee te bakken.
Het gerecht heette vroeger patates frites. Dit was te lang en dus besloten ze het af te korten." "Het betekent dus letterlijk vertaald aardappel gefrituurd." Je ziet het waarschijnlijk al aan de naam, maar de oorsprong van het woord 'patates frites' ligt in de Franse en Vlaamse taal.
'Friet' is een verkorting van het oorspronkelijke 'patates-frites'. In het Zuid-Nederlandse taalgebied lag een verkorting tot 'patat' niet voor de hand, omdat die term er al sinds de 17e eeuw gebruikt werd voor aardappelen.
Bewaar de gesneden friet in een bak koud water. Zo verkleuren ze niet en wordt er wat zetmeel aan de aardappel onttrokken, waardoor ze knapperiger worden. Laat ze wel goed uitlekken en dep ze droog voordat ze in het hete vet gaan.
French slaat namelijk niet op de afkomst, maar wel op de snijwijze van de aardappelen. Het werkwoord "To french" is een Amerikaans-Engelse uitdrukking en betekent “in reepjes snijden”. Wij noemen onze frieten al jaren “Real Belgian Fries”. Laten we dat vanaf nu allemaal doen, om misverstanden te voorkomen.
Een goede friturist houdt ook rekening met het percentage suiker in de aardappelen: op het eind van het seizoen is er meer suiker waardoor de frieten sneller bruin bakken. Dan is het beter om iets minder lang voor te bakken op een iets lager temperatuur. De tweede keer bakken maakt de frieten krokant.
Als je gezond en gevarieerd eet, is het geen probleem om af en toe een frietje te eten. Het gaat erom dat je friet niet té veel en té vaak eet. Het gaat om de juiste balans.
Wie zin heeft in een vettige snack kan beter een zakje frieten gaan halen dan een pak chips. Frieten, zonder saus, bevatten namelijk maar 350 calorieën ten opzichte van 510 calorieën bij chips. Een frietje bevat bovendien ook drie keer minder vet dan een zak chips.
Of elke dag patat ongezond is hangt af van de bereiding, de hoeveelheid en wat je verder op een dag eet. Hoe de meeste mensen friet eten (van de snackbar of zelf gefrituurd) is ongezond. Maar in bepaalde gevallen is patat helemaal niet zo slecht.
De winnaar van de meest gezonde snack van de snackbar gaat naar de kroket. Een kroket bevat namelijk minder zout dan een frikandel. Bovendien wordt een frikandel vaak gegeten met mayonaise, currysaus en uitjes. Hier wordt de snack niet gezonder van.