Sinds september 2005 is het voor een huisinstallatie verplicht om een hoofdschakelaar in de groepenkast te hebben zitten. De groepenkast moet voorzien zijn van minimaal 2 aardlekschakelaars van 30mA (milli-ampere), hierbij mogen er maximaal 4 eindgroepen per aardlekschakelaar worden aangesloten.
U kunt ervan uit gaan dat u een 3 fase groepenkast heeft als er vier draden te zien zijn. Er mogen op een 1 fase groepenkast maximaal 12 groepen aangesloten worden. Per aardlekschakelaar is er een maximum van vier groepen toegestaan, zowel 2- als 4-polig.
Je kunt dit achterhalen door op de elektriciteitsmeter te kijken. Staat daar 220/230V, dan heb je een 1-fase groepenkast. Een 3-fase groepenkast is te herkennen aan de volgende punten: Er is 3x220/230V op jouw elektriciteitsmeter af te lezen.
Als u een 3-fasen groepenkast in uw meterkast heeft, staat er 3x220/230V of 380/400V op uw elektriciteitsmeter. Er komen in totaal ook vier draden - de drie fasedraden en de nuldraad - uit de onderkant van uw groepenkast.
Hoe kan ik zien welke ruimtes in huis op welke groepen in de groepenkast zijn aangesloten? Bij uw groepenkast is een zogenaamde groepenkaart meegeleverd. Uw erkende installateur heeft hierop aangegeven welke ruimtes precies op welke groepen zijn aangesloten.
Hoeveel groepen mogen maximaal in een groepenkast? Het aantal groepen in een 1 fase groepenkast is maximaal 12 groepen. Jouw type aansluiting kun je bijvoorbeeld nazien op de kilowattuurmeter. Vaak staat op de meter of het een 1 fase of een 3-fase meter betreft.
Houd altijd als vuistregel aan dat er maximaal 3500 Watt aan stroom door een groep mag lopen. Als je 3500 Watt als standaard aanhoudt zit je altijd goed. Wanneer je de officiële berekening erop los laat zijn verschillende uitkomsten mogelijk. De uitkomst is afhankelijk of 220 Volt of 230 Volt wordt aangehouden.
De gemiddelde kostprijs van een meterkast vervangen wordt onder ander bepaald door het soort meterkast dat moet worden geïnstalleerd. Gemiddeld kun je rekenen op kosten van €360 tot €850 voor een 1-fase groepenkast tot €540 tot €880 voor een 3-fase meterkast.
De kosten van de geleverde stroom blijven bij krachtstroom hetzelfde. Wel zal een apparaat dat werkt op krachtstroom vaak sneller en aanzienlijk meer stroom verbruiken dan een klein huishoudelijk apparaat. Voor de stroom zelf betaalt u echter niet meer dan normaal.
De kosten voor een 3 fase aansluiting zijn gemiddeld tussen de €740 en €1.100 inclusief btw. Wanneer je alleen de capaciteit moet verhogen betaal je zo tussen de 200 en 300 euro.
Als je 24 zonnepanelen of meer wilt plaatsen heb je altijd een 3-fasen omvormer nodig. Het grootste voordeel bij een 3-fasen omvormer is dat de stroom over 3 verschillende fasen wordt verdeeld. Er is hierdoor sprake van minder kabelverlies. De energie wordt daarnaast ook over 3 fasen verdeeld.
Stel, je hebt 1 fase:
Stel je hebt een hoofdzekering van 40A, dan is de maximale groepenkastzekering 40/1,6A = 25A. Op die groep kan je dan een zonne-installatie plaatsen (lees, omvormer) van 25A * 230V = 5750 Watt.
Je kan een 3 fasen kast tijdelijk gebruiken als een een fasen kast door een brug te maken onder de hoofdschakelaar zodat alle fasen 230v krijgen. in dat geval zullen ook alle groepen werken en ook de testknoppen gewoon werken.
Het vastrecht van elektra voor een 3x35A is ongeveer 750 euro per jaar!!! Dat is 3x zo hoog, of 500 euro per jaar extra! Als je elektrisch kookt (32 Ampere), verwarmt met warmtepomp (16A) en een elektrische auto laadt (48A), dan gebruik je al 96A en is een 3x25A aansluiting onvoldoende.
Je hebt verschillende capaciteiten. De kleinste capaciteit, die voldoende is voor een normaal huishouden, is 3x25A. Dit betekent dat er drie zekeringen zijn van 25 ampère. Daarnaast kun je ook 3x35A, 3x50A, 3x60A of 3x80A hebben.
Normale eenmalig kosten voor verzwaring van 1x25A naar 3x25A zijn 325 euro (0 euro als je huidige aansluiting uit de straat niet aan de normen voldoet). Hiervoor worden nieuwe kabels van 4x10mm2 de woning ingebracht. Vaste netwerkkosten per jaar blijven gelijk op 252,40 euro voor een 3 fase aansluiting.
Een elektrisch net in huis kan bestaan uit 1 of 3 fasen. De fasen zijn verschillende stroomdraden, die allemaal wisselspanning leveren. Bij drie fasen loopt de sinusvormige spanning op elke fase net een beetje uit de pas met de andere twee.
Als je over wilt stappen van 1-fase naar 3-fasen dan moet er meerdere aanpassingen aan de meterkast plaatsvinden. Ten eerste moet de groepenkast aangepast of vervangen worden, en daarnaast moet de ook hoofdzekering verzwaard worden.
Samenvattend, in de beste uitgangssituatie heb je op dit moment al een 3-fasenaansluiting (standaard in nieuwbouw). In die situatie hoeft er in de meterkast niets veranderd te worden als je een warmtepomp plaatst die draait op 230 Volt. Vraagt de warmtepomp wél 380 Volt, dan moet krachtstroom worden aangelegd.
Een andere veel voorkomende reden voor het vervangen van de meterkast is doordat de capaciteit niet meer aansluit bij de energiebehoefte. In het geval van zonnepanelen is het goed om van tevoren te bepalen of de hoeveelheid opgewekte stroom bij de huidige capaciteit van de meterkast past.
Een stoppenkast vervangen kun je zelf als je goed thuis bent in de elektrotechniek, maar het aansluiten van de nieuwe groepenkast dient te gebeuren door iemand met 'zegelrecht'.
De groepenkast vormt immers het centrale punt in uw woning waar de stroom binnenkomt en wordt verdeeld. Hierbij mogen geen fouten worden gemaakt. Mag u eigenlijk zélf een groepen kast vervangen? Ja, dat mag, maar het is veel veiliger om dit te laten doen door een Erkend Installateur.
Een vaatwasser moet daarom op een aparte groep in de groepenkast worden aangesloten. Volgens de algemene bepalingen van het Nederlands Normalisatie Instituut moeten alle apparaten welke meer dan 2.000 watt gebruiken op een aparte groep worden aangesloten.
Over het algemeen is een koel-vriescombi zuiniger dan een aparte koelkast en vriezer. Gemiddeld is het 20 tot 40% zuiniger in het gebruik.
Daarom is een aparte groep voor uw wasmachine verplicht. Hetzelfde geldt voor de wasdroger. Zitten beide apparaten op dezelfde groep, dan is er vaak een keuzeschakelaar ingebouwd. Die voorkomt dat de wasmachine en de droger tegelijk aan kunnen.