Endoscopieën op verschillende plaatsen in het lichaam hebben ieder een eigen naam: Een endoscopie van de dikke darm noem je een coloscopie (of colonoscopie). Een endoscopie van de maag noem je een gastroscopie. Een endoscopie van de slokdarm noem je oesofagoscopie.
Hoe gaat een kijkonderzoek van de darm (coloscopie)?
Het kijkonderzoek van de darm (coloscopie) wordt gedaan met flexibele slang: een endoscoop. De slang is ongeveer zo dik als een vinger. De arts schuift de endoscoop via de anus in uw darm.
Het inbrengen van de endoscoop ervaren veel mensen als vervelend. Als u last hebt van aambeien of kloofjes rond de anus, kan dit extra pijnlijk zijn. Het opschuiven van de endoscoop door de dikke darm kan vooral bij de bochten pijnlijk zijn. Door het onderzoek kunnen ook buikkrampen ontstaan.
Met een endoscopie kunnen verschillende organen worden bekeken zoals slokdarm, maag, dikke darm of dunne darm. Per orgaan kan een ander type instrument ('scoop') worden gebruikt. Dit is een dunne, flexibele slang met een kleine camera, waarmee de arts in het lichaam kan kijken.
De voorbereiding in de endoscopiekamer neemt ongeveer 5 tot 10 minuten in beslag. Een coloscopie duurt ongeveer 15 tot 30 minuten. Een sigmoïdoscopie duurt meestal niet langer dan 15 minuten. Als er extra handelingen worden verricht, zoals het verwijderen van poliepen, kan het onderzoek langer duren.
Bij jonge kinderen wordt een coloscopie meestal niet met een roesje maar onder narcose uitgevoerd. Bij volwassenen gebeurt dit alleen in zeer zeldzame gevallen.
Poliepen in de dikke darm geven niet altijd klachten. Klachten die voor kunnen komen zijn. Bloed in de ontlasting, verandering inhet ontlastingspatroon, erg onregelmatige stoelgang, buikijn en onverklaarbaar gewichtsverlies.
Klachten na het onderzoek
Na een endoscopie hebben veel mensen nog enige tijd klachten, bijvoorbeeld buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel of winderigheid. Dit is normaal en verdwijnt na enkele dagen.
Als u een roesje krijgt, dan betekent dit dat u voor het onderzoek op de behandelkamer een slaapmiddel (midazolam) en soms een pijnstiller (fentanyl) krijgt via een infuusnaaldje. De meeste mensen raken van dit middel in (lichte) slaap. Bij sommige mensen veroorzaakt het geen echte slaap maar wel ontspanning.
Het onderzoek gebeurt op de endoscopieafdeling onder lichte verdoving. De verpleeg- kundige van de dagkliniek zal u een infuus in de arm plaatsen. De verdovende medicatie wordt bij de start van de procedure op de endoscopieafdeling via dit infuus toegediend.
De meeste poliepen in de darm zijn goedaardig. Soms groeit een poliep in 10 tot 15 jaar tijd uit tot een kwaadaardig gezwel (een darmtumor). Dit gebeurt bij 1 op de 20 darmpoliepen.
In 10% van de onderzoeken lukt het niet met de colonoscoop het begin van de dikke darm te bereiken. Soms kan het nodig zijn een röntgenfoto te maken. Meestal is daarvoor een aparte afspraak en voorbereiding nodig. Tijdens het onderzoek kan het nodig zijn dat de patiënt een andere houding aanneemt.
De meeste poliepen zijn goedaardig en zullen dat ook altijd blijven. Sommige poliepen kunnen na een tijd uitgroeien tot een kwaadaardige tumor: darmkanker. Na verloop van tijd kan een tumor zich uitzaaien via de lymfeklieren of bloedbaan.
Darmkanker heeft geen typische symptomen en de klachten kunnen van persoon tot persoon vrij uiteenlopend zijn. Een klein gezwel zal immers geen last geven: kleur en vorm van de stoelgang blijven normaal. Dat kan veranderen als de tumor groter wordt en groeit.
Wat mag u niet eten
Vezelige groenten zoals asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, mais, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika's en rauwkost.
Als die jonger dan 60 jaar was, wordt aangeraden om iedere 5 jaar een coloscopie te laten doen. Een stoelgangsonderzoek lijkt dan niet voldoende te zijn. Als die ouder was dan 60 jaar, volstaat een controle om de 10 jaar.
Voorafgaand aan een endoscopisch onderzoek moet je soms laxeren, bijvoorbeeld als het gaat om een kijkonderzoek in de darmen. Als je onder narcose gaat of een ruggenprik krijgt moet je nuchter zijn. Als je alleen een plaatselijke verdoving krijgt hoeft dat niet.
Propofol-sedatie maakt het mogelijk om een mogelijke onaangename coloscopie zo comfortabel mogelijk te laten verlopen zonder pijn, angst of stress. Omdat u 'slaapt' merkt u heel weinig tot niets van het onderzoek. Het middel Propofol verlaagt het bewustzijn.
Na één dag ben je meestal wel hersteld van de coloscopie. Je kunt dan je dagelijkse werkzaamheden weer oppakken. Blijf wel goed luisteren naar je lichaam.
U kunt de eerste tijd na het onderzoek wat last hebben van buikpijn en winderigheid, als gevolg van de ingeblazen lucht (CO2). Na het onderzoek mag u alles weer eten en drinken. Het kan nog een paar dagen duren voordat de ontlasting weer normaal op gang is.
Ongeveer tien werkdagen na het opsturen van de ontlastingstest is de uitslag bekend. U krijgt de uitslag van het onderzoek via een brief van Bevolkingsonderzoek Nederland.
Klachten van een wekedelensarcoom in de buik
Je kunt dan last hebben van een vol gevoel, een opgezette buik, darmklachten of bloed bij de ontlasting. Een wekedelensarcoom dat tegen organen aandrukt, kan pijn veroorzaken.
Het stinken van winden heeft te maken met een geringe hoeveelheid stinkende gassen. Dit zijn vaak zwavelverbindingen (rotte eieren) die vrijkomen bij de afbraak van bepaalde eiwitten. De samenstelling en de geur van het darmgas heeft onder andere te maken met de voeding en de darmflora.