Een bijzondere en zeer ernstige vorm van lichamelijke kindermishandeling is het shakenbabysyndroom. Hierbij schudt een ouder of verzorger een baby zo hard door elkaar, dat er schade aan het hoofd en/of hersenen van het kind ontstaan en het kind daar allerlei klachten aan overhoudt.
Mogelijke aanwijzingen/symptomen van het shaken baby syndroom. Letsel is niet altijd direct zichtbaar. Het kan zich ontwikkelen in de uren na het schudden.
Schudden, niet doen!
Bij flink heen en weer bewegen lukt het niet zijn 'zware' hoofdje rechtop te houden. En al helemaal niet als hij door elkaar wordt geschud! In dat geval gaat zijn hoofd snel en hard heen en weer. Hierdoor kunnen kleine adertjes in de hersenen scheuren.
problemen met gedrag en emoties, zoals snel geïrriteerd, somberheid, impulsief, verminderd zelfvertrouwen. problemen met cognitie, zoals concentratieproblemen, geheugenproblemen, vertraagd aanleren van vaardigheden; lichamelijke problemen, zoals hoofdpijn, snel overprikkeld, vermoeidheid, verminderde motoriek.
De meest opvallende symptomen van het KISS-syndroom bij baby's zijn duidelijke voorkeurshoudingen en een scheve stand van het hoofd. Andere symptomen zijn: Scheef ruggetje. Asymmetrisch bewegen van armen en benen.
Het is daarom heel belangrijk het hoofdje steeds goed te ondersteunen. Doe je dat niet of schud je de baby hard door elkaar, dan kunnen kleine bloedvaatjes in de hersenen scheuren door de beweging met alle gevolgen vandien zoals blindheid, doofheid, stuipen, leermoeilijkeheden, hersenbeschadiging of zelfs de dood.
Baby's overstrekken vaak omdat er ergens in het lijfje iets mis is waar de baby last van heeft. De baby reageert vervolgens hierdoor veel slechter op externe prikkels. Hij of zij strekt dan zijn of haar rugspieren, strekt de armen en legt het hoofdje in de nek. Overstrekken is makkelijk te herkennen.
Het Shaken Baby Syndroom ontstaat dus als je een baby heen en weer schudt. Dat kan al gebeuren als je je kind uit wanhoop even kort heen en weer schudt, omdat hij niet wil stoppen met huilen. Maar ook als je je baby in paniek heen en weer schudt, bijvoorbeeld omdat hij zich verslikt.
Is er sprake van het verliezen van bewustzijn, herhaaldelijk braken, zich niets meer herinneren van het voorval, forse hoofdpijn, vreemd gedrag of een misvorming van de schedel na het stoten van het hoofd, dan ga je uiteraard gelijk naar het ziekenhuis met je baby. Er kan dan namelijk sprake zijn van een bloeding.
Vraag of ouders denken dat het kind nog ergens anders pijn heeft. Ga na of het kind bekend is met bloedings- of stollingsafwijkingen of antistollingsmiddelen gebruikt. Let verder op tekenen van verhoogde intracraniële druk zoals sufheid, verminderd bewustzijn of braken.
Wees altijd voorzichtig met de fontanel
Het stevige vlies dat tussen de schedelplaten zit, is sterk genoeg om kleine stootjes op te vangen. Maar als je te hard drukt of wrijft op de fontanel, kan het de hersenen beschadigen. Blijf dus voorzichtig met deze broze plekjes. Was het hoofdje van je kindje voorzichtig.
Bel ook als u het gevoel heeft dat het niet goed gaat met uw kind. Soms ontstaan de klachten pas in de dagen of weken na het ongeluk. Bel dan vooral bij deze klachten direct uw huisarts: Uw kind reageert anders dan u gewend bent of is in de war.
Het ziet er wat gek uit als een baby met zijn hoofd heen en weer beweegt. Schudt jouw baby met het hoofd in bed? Dit is vaak een teken dat je baby zichzelf probeert te kalmeren en zoekt naar de juiste slaaphouding. Het bewegen van het hoofd is in principe onschuldig en gaat vanzelf over.
Grote kans op hersenbeschadiging
Dat kan beschadigingen veroorzaken aan de hersenen, bloedvaten en zenuwen, met blijvend letsel of zelfs de dood tot gevolg. Kinderen die lijden aan het Shaken Baby Syndroom blijken vijf tot twintig seconden door elkaar te zijn geschud en in de meeste gevallen minder dan veertig keer.
De nekspieren van pasgeboren baby's moeten zich nog ontwikkelen. Als je baby net geboren is, kan hij zijn hoofd nog niet zelfstandig optillen. Daarom is het belangrijk om het hoofd van je baby in het begin goed te ondersteunen. Daarna kan je baby zijn hoofd even optillen.
Vanaf 6 à 8 weken begint de baby zijn hoofd ook op te tillen als hij op zijn rug ligt. In het begin kan dat nog heel wiebelig zijn, en pas bij 6 maanden zal hij zijn hoofd zelf goed en stil kunnen rechthouden. Het ondersteunen van het hoofd van je baby is vooral de eerste drie maanden echt belangrijk.
Hersenschudding en andere symptomen
Als een kind een hersenschudding heeft, zal hij, soms maar een paar seconden, flauwvallen. Hij zal in de war zijn en niet kunnen zeggen wie en waar hij is. Hij zal zich ook niet meer herinneren hoe hij gewond is geraakt.
Naar schatting belanden jaarlijks 80 kinderen op de eerste hulp met ernstig hersenletsel. Bij zo'n 30 kinderen blijkt dit een direct gevolg te zijn van hard schudden. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek overlijden er jaarlijks drie tot vier 0- jarigen in Nederland aan hersenletsel ten gevolge van SBS.
Witte plekjes in de mond van uw baby, meestal tegen de wangen, op de tong en het gehemelte. Soms: rode, ronde plekjes in de mond. Meestal heeft een baby met spruw nergens last van. Soms drinkt uw kind onrustig en laat vaak de tepel los.
Probeer uw kindje niet met twee handen onder de oksels op te pakken, hierbij kan het kindje gemakkelijk overstrekken. U kunt het kindje beter oppakken door één hand op de buik van de baby te leggen en het kindje op die hand te draaien.
De gevolgen van overstrekken kunnen vervelend zijn voor zowel de baby als voor de ouders. Een kindje die zich af en toe overstrekt tijdens het huilen, hoeft geen reden tot zorgen te zijn. Als het je kindje echter erg vaak overkomt, kan hij gaan achterlopen in zijn motorische ontwikkeling.
Wat zijn de gevolgen van overstrekken
Ook kan overstrekken zorgen voor een motorische achterstand. Een baby die veel overstrekt ontwikkelt daarnaast erg sterke rugspieren, maar de buikspieren blijven vaak wat zwak. Het overstrekken gaat regelmatig samen met onrust en (veel) huilen.