De inflatie is jarenlang zeer laag geweest, maar heeft in augustus, september en oktober 2021 het hoogste niveau in 13 jaar bereikt. Dat heeft te maken met drie belangrijke redenen: onze economie heropent snel, hogere energieprijzen drijven de inflatie op en het 'basiseffect', zoals statistici het noemen.
Iedereen zag het aan zijn energierekening en bij de pomp: de hoge prijzen voor energie, en dan met name voor gas, waren belangrijke en de meest zichtbare oorzaken van de hoge inflatie vorig jaar.
De inflatie in Nederland behoort tot de hoogste van Europa. Dat komt door erg hoge brandstofheffingen, door een relatief grote afhankelijkheid van gas en – last but not least – door de zwakke euro.
Een hoge inflatie leidt vaak tot meer efficiëntie. Dit is bijvoorbeeld goed zichtbaar in de energiemarkt. Door inflatie stijgen de energiekosten. Daardoor zetten bedrijven alles op alles om zo min mogelijk te verspillen.
Voordelen van inflatie voor bedrijven
(Hoge) inflatie wordt vaak veroorzaakt door een schaarste aan goederen en/of diensten. Dit is positief voor bedrijven. Vanwege de schaarste kunnen ze hogere prijzen vragen en zo hun winstmarge verhogen. Vooral ook omdat salariskosten vaak een tijdje achterblijven.
Hoge inflatie is gunstig voor schulden
Als we een lening hebben, kan hoge inflatie gunstig zijn voor ons. Dit komt doordat de waarde van de schuld zal afnemen naarmate de inflatie stijgt. Met andere woorden, de schuld blijft hetzelfde in aantal euro, maar door de inflatie wordt de waarde van het geld minder.
Of de lineaire hypotheek daadwerkelijk voordeliger is, hangt af van de inflatie. Door inflatie wordt een hypotheekschuld relatief minder waard. Bij een gemiddelde inflatie van zo'n 3% of hoger is de annuïteitenhypotheek iets voordeliger. Is de inflatie lager, dan is de lineaire hypotheek goedkoper.
Gelukkig kun je actie te ondernemen op je geldzaken om de schade van inflatie in jouw portemonnee beperken. Om nu verlies van koopkracht te beperken kun je twee dingen doen: je inkomen verhogen of je vaste lasten verlagen. Daarnaast is het voor de langere termijn verstandig om je geld aan het werk te zetten.
'Beleggers die zich tegen de hoge inflatie willen wapenen, focussen in een gediversifieerde portefeuille het best op aandelen. Obligaties zijn geen bron meer van een stabiel rendement', zeggen meerdere vermogensbanken.
Bij hoge inflatie stijgen de prijzen van goederen en diensten fors. Om de inflatie onder controle te krijgen, verhogen de centrale banken doorgaans hun rentevoeten. Dat heeft ook een impact op de rentevoeten die de commerciële banken aanrekenen op de leningen die je aangaat.
Omdat inflatie een percentage is dat aangeeft hoeveel de prijzen stijgen in vergelijking met een jaar eerder, betekent een daling van inflatie niet dat de prijzen weer lager worden. De prijzen liggen dan op een hoger niveau.
We verwachten dat deze desinflatie zal aanhouden tot in 2024, waardoor de algehele inflatie lager zou moeten blijven. Alles bij elkaar verwachten we dat de CPI-inflatie daalt tot 2,3% in december 2024 en dat de PCE-inflatie daalt tot 2,1% - waarmee we in feite terugkeren naar de Fed-doelstelling van 2%.
De hoogste inflatie ooit is gemeten in Hongarije in juli 1946. De inflatie bereikte die maand een piek van 42.000.000.000.000.000% (4,2×1016%).
Hoe lang gaat de hoge inflatie nog aanhouden? Nog zeker anderhalf jaar, denkt de ECB. De centrale bank gaat voor de eurozone uit van 8,1 procent inflatie dit jaar, 5,5 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2024. Dat laatste percentage komt pas in de buurt van de situatie die het ECB graag ziet.
Hoe hoog is de inflatie in Nederland? De inflatie wordt afgemeten aan de jaarlijkse verandering van consumentenprijzen. Consumentengoederen en -diensten waren in de maand september 2023 0,2 procent duurder dan een jaar eerder.
De kerninflatie (inflatie exclusief voedsel en energie) is in mei 2022 gestegen naar 4%. De producentenprijzen zijn ook sterk gestegen. De vraag is of en wanneer de hogere productiekosten worden doorberekend in de consumentenprijzen.
Wanneer de inflatie hoog is, kan beleggen in de loop van de tijd uw koopkracht verhogen. Hoge inflatie vreet aan het spaargeld op uw rekening. Daarom is het logisch om overtollige middelen te beleggen in beleggingen die de inflatie voorblijven en uw vermogen op de lange termijn kunnen laten groeien.
De bescherming van het depositogarantiestelsel geldt namelijk per bankvergunning. Zou je je spaargeld spreiden over twee banken die onder dezelfde bankvergunning vallen, dan is je spaargeld alsnog maar tot 100.000 euro beschermt. Zo delen SNS Bank, ASN Bank en RegioBank samen één bankvergunning, die van De Volksbank.
Een bedrag van 50.000 euro op je spaarrekening is dus zeker meer dan het doorsnee vermogen van de Nederlander. Maar als je een groot pensioentekort hebt, kan een bedrag van 100.000 euro nog te weinig zijn. Het hangt dus sterk af van je persoonlijke situatie en wat je met je spaargeld wilt doen.
Veel mensen hebben weinig tot geen spaargeld
10 procent van de Nederlandse huishoudens heeft 100.000 euro of meer aan spaargeld, maar 20 procent heeft minder dan 2.500 euro op de spaarrekening staan. En dan is er ook nog eens 11 procent die helemaal geen spaargeld heeft.
Bij een hoge inflatie wordt het spaargeld van mensen minder waard.Ook zullen zij minder kunnen kopen van hun inkomen. Om dit te voorkomen probeert de ECB ervoor te zorgen dat de inflatie niet hoger wordt dan 2%. Bij een inflatie van lager dan 2% is er kans op deflatie.
Als de inflatie langdurig hoog blijft en de rente stijgt, kan dit ertoe leiden dat investeerders hun geld elders gaan investeren. Dit kan leiden tot minder investeringen in de huizenmarkt en een verminderde vraag naar woningen.
De rente maakt het ook aantrekkelijker om geld te sparen. Dat zorgt ervoor dat mensen en bedrijven minder geld uitgeven. En dan neemt de vraag af. Het gevolg daarvan is dat de prijzen minder hard stijgen waardoor de inflatie afneemt.