Chronische stress (een langdurige stressreactie) is een bedreiging voor de gezondheid, en ook voor het gewicht. Het leidt tot een voortdurend verhoogde vrijstelling van stresshormonen. Deze stresshormonen, en dan hoofdzakelijk cortisol, kunnen een rol spelen bij overgewicht.
Conclusie. Dat er een verband bestaat tussen stress en gewichtstoename, is al langer bekend. Naast ongezondere eet- en drinkgewoonten, vinden wetenschappers dat toename van stresshormoon de concentratie van een ander hormoon beïnvloedt. Dit ander hormoon, genaamd Adamts1, heeft een regulerende werking op vetweefsel.
Gewichtsverlies door stress
Je stofwisseling versnelt. Door het cortisol en de verhoogde adrenaline in je lichaam word je stofwisseling versnelt en gaat je hartslag omhoog. Hierdoor kan je meer calorieën verbranden. Je hebt geen eetlust.
Niet-verbruikte energie die vrijgekomen is bij stress, wordt dus opgeslagen als vet. Ook wat je eet tijdens stressmomenten, wordt grotendeels opgeslagen als vet. Zo kun je door stress een buikje krijgen. Een klein beetje buikvet is niet erg, maar veel buikvet vergroot de kans op diabetes en hart- en vaatziekten.
Cortisol, het antistresshormoon, wordt geassocieerd met het vet op de buik. Als dit hormoon in hoge mate aanwezig in het lichaam, worden alle vetreserves verbrand voor die rond de buik wordt aangesproken. Dit hormoon kan ook beïnvloed worden door bepaalde voeding of veranderingen in levensstijl.
Afvallen op je buik werkt het beste als je een gezonde voedingspatroon aanhoudt, regelmatig gaat sporten en in je dagelijks leven veel beweegt. Eiwitrijke en vezelrijke voedingsmiddelen zorgen voor een verzadigd gevoel. Duursport, HIIT en krachtsport zijn heel effectief als je wilt afvallen op je buik.
Onbedoeld gewichtsverlies is een vermindering van ten minste 5 à 10% van het lichaamsgewicht in minder dan 6 maanden tijd. Dat kan verschillende oorzaken hebben, hoewel er bij een op vier geen verklaring wordt gevonden.
Nee, je kunt niet zwaarder worden als je minder en gezonder eet. Als je minder energie via eten en drinken binnenkrijgt dan je verbruikt, val je altijd af.
Belangrijk om te weten over hydrocortison
Remt ook ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Wordt vooral gebruikt om een tekort aan cortisol aan te vullen bij bijnierziekten, zoals de ziekte van Addison, na behandeling van de ziekte van Cushing en bij het adrenogenitaal syndroom.
Bij acute stress maakt het lichaam een stofje aan waarbij de eetlust even wegvalt. Het cortisolniveau gaat omhoog en als het langdurig hoog blijft, geeft dat trek in suikerrijke en vette voeding met veel calorieën, zoals patat en een reep chocolade. Dat kan zorgen voor obesitas.
Drukte, angst en spanning zorgt er niet alleen voor dat je constant stress door je lijf voelt gieren, maar kan ook zorgen voor een vertraagde stofwisseling. Een gemiddelde vrouw verbrandt op een stressvolle dag 104 calorieën minder.
Wist je dat wandelen een uitstekende training is om calorieën en vet te verbranden? Wanneer je 45 minuten per dag lekker actief wandelt tast je lichaam in de vetreserves en verbrandt het opgeslagen vet. Wandelen is met name erg effectief om inwendig buikvet (visceraal vet) te verbranden.
Stress en de buik
Dit zorgt voor een verhoogde hartslag, meer adrenaline en een sneller reactievermogen. Dit heeft wel als gevolg dat er minder bloed naar de darmen gaat. De darmfuncties worden hierdoor vertraagd. Dit kan leiden tot verschillende darmklachten, zoals maagpijn, verstopping en een opgeblazen buik.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
In de eerste plaats geeft chronische stress een verhoogd risico op hart- en vaatproblemen. Eerst raakt namelijk de vethuishouding verstoord en de bloeddruk verhoogd, wat kan leiden tot aderverkalking en trombose, en dus een verhoogde kans op een hart- of herseninfarct.
Stress is meetbaar
Chronische stress kan biologisch gemeten en aangetoond worden. Via een bloedname kunnen bepaalde bloedmarkers (vb cortisol) opgespoord worden, Microscopisch onderzoek van hersenweefsel kan duidelijk schade aantonen aan de verbindingen tussen de hersencellen (dendritische schade).
Te veel cafeïne (in koffie, cola en energiedranken) en andere stimulerende stoffen als theïne (in zwarte en groene thee) stimuleren de aanmaak van cortisol in de bijnieren.
Heb je het idee dat je cortisolwaarde (te) hoog ligt? Neem dan contact op met je huisarts, die kan je verder helpen bij het onderzoeken van je cortisolwaarde. Er bestaan ook thuistests, waarmee je zelf de waarde van je cortisol kunt meten.