Voedingsstoffen. Vleeswaren leveren de vitamines B1, B2, B6 en B12 en mineralen zoals ijzer, zink, fosfor en seleen. Lever(producten) als leverworst/paté zijn bovendien rijk aan vitamine A. Vleeswaren bevatten van nature eiwit en vet.
Paté is kan dus een goede bron van vitamine A zijn. Maar je moet er ook weer niet te veel van eten, omdat paté veel vet bevat en dus calorierijk is. Als je iedere dag 2-3 boterhammen met paté zou eten dan krijg je in theorie voldoende vitamine A binnen, maar gevarieerd eten is natuurlijk beter.
Varkensvlees is meestal de basis voor patés, maar ook bijvoorbeeld de variant van konijn (paté de lapin) is een klassieker. Kenmerkend voor een paté is dat er eigenlijk altijd lever in verwerkt wordt. Dit zorgt voor een typische smaak en is een methode om de bederfelijke lever wat langer te bewaren.
Het verschil tussen pâtés en leverworst is in feite niet zo groot. Pâtés bevat doorgaans een wat groter percentage lever; er zijn minder bindende grondstoffen (zoals zwoerd) in verwerkt en, afhankelijk van het type, meer toegevoegde en smaak verrijkende bestanddelen.
Bij kinderen jonger dan 4 jaar raden we daarom af om (smeer)leverworst en paté op de boterham te geven. Voor kinderen boven de 12 jaar en volwassenen zijn (smeer)leverworst en paté weekkeuzes. De veilige hoeveelheid per dag loopt langzaam op naar de veilige hoeveelheid voor volwassenen (3.000 microgram per dag).
Leverworst is gezond als je maximaal 28 gram per dag binnen krijgt, wat uitkomt op ongeveer 1 belegde boterham per dag. Het is een bron van ijzers en vitaminen, maar ook van zout en vetten.
De hoeveelheid is 50 gr per persoon van de paté, Parma of paddenstoel, afhankelijk van welke je kiest.
Deze bevatten rauw vlees en worden daarom afgeraden. Paté bij de slager wordt als onveilig beschouwd.
Verse paté kan je in principe tot vijf dagen bewaren. Bewaar hem best de koudste plek in de koelkast, wat doorgaand goed achterin net boven de groentelade is. Wanneer je de paté afdekt met een dun laagje gesmolten vet ben je er zeker van dat er geen lucht aankan en dat de paté dus beter bewaart.
5x toch even wat anders
Toch kan je vleeswaren als ham, boterhamworst en kipfilet wel maximaal één keer per dag wel eten. Deze drie soorten vleeswaren zijn namelijk minder vet, alleen bevatten wel zout. Kaas bevat daarentegen veel vetten, dus ook hiervoor geldt niet te veel kaas als je gezond wil eten.
Denk aan charcuterie zoals salami of ham, en vers bewerkt vlees waaraan zout of additieven (zoals nitriet en fosfaten) zijn toegevoegd zoals spek. Ook de consumptie van bewerkt vlees is in verband gebracht met een verhoogd risico op darmkanker, beroerte en diabetes type 2.
Verschil met andere gerijpte hammen: de Spaanse serranoham is de gezondste. Zowel de “Bayonne ham” als de Prosciutto di Parma en San Daniele staan langer en overvloediger in contact met zout, een bron van nitrieten. Bij serranoham duurt dit contact hoogstens 15 dagen terwijl dit bij andere hammen tot 30 dagen kan zijn.
In een gezonde dagelijkse voeding passen vleesproducten als eiwitbron. Er zijn gezondere opties dan Fuet worst. Fuet worst kun je wel als extraatje eten. Het advies is om dat niet meer dan drie keer per week te doen.
Uit de resultaten blijkt dat deze meest gegeten vleeswaren zo veel zout en verzadigd vet bevatten dat je die beter niet elke dag kunt eten. Vooral met het verzadigd vet is het volgens de test 'droevig gesteld'. Bijna alle merken leverworst en cervelaat scoren slecht op dit punt.
Voor wie wil afvallen, adviseren we wat minder brood, aardappelen, rijst en pasta (vrouwen 200 gram per dag en mannen 250 gram) en iets minder noten (vrouwen 15 gram per dag en mannen 25-30 gram). Deze aanbevolen hoeveelheden zijn een richtlijn. Ieder mens is anders.
Spaghetti koken doe je in een grote pan met kokend water. Vul de pan met water, breng het water aan de kook en doe de spaghetti in de pan. Laat de spaghetti voor ongeveer 9 minuten lang koken totdat ze gaar zijn. Zodra de spaghetti gaar is kun je de ze afgieten.
Bij kinderen jonger dan 4 jaar raden we daarom af om (smeer)leverworst en paté op de boterham te geven. Voor kinderen boven de 12 jaar en volwassenen zijn (smeer)leverworst en paté weekkeuzes. De veilige hoeveelheid per dag loopt langzaam op naar de veilige hoeveelheid voor volwassenen (3.000 microgram per dag).
Gezondheid
Zoet beleg zoals Unox Leverpastei mager 3 blikjes is niet geschikt als onderdeel van een gezonde dagelijkse voeding. Unox Leverpastei mager 3 blikjes kun je wel als extraatje eten. Het advies is om dat niet meer dan drie keer per week te doen.
Niet op één hoop gooien. Toch kun je niet álle vleeswaren op één hoop gooien, stelt de Consumentenbond. 'Zo zit er in kipfilet, rosbief en ham beduidend minder vet dan in andere vleeswaren. ' Enkele vette vleeswaren zijn spek en bacon, maar ook in grill-, boterham- en leverworst zit bijna 10 procent verzadigd vet.
Ze noemen mager en onbewerkt vlees het beste. Denk hierbij aan kip, kalkoenfilet, biefstuk en varkenshaas. Dit vlees zit boordevol eiwitten, vitamines en mineralen. Bewerkt vlees bevat minder van die goede eigenschapen en het is in verband gebracht met diabetes type 2, beroertes en kanker.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.