De meest voor de hand liggende oorzaak van moe wakker worden, is te weinig slaap. Hoeveel slaap we nodig hebben, verschilt per persoon. Sommige mensen worden al uitgerust wakker na zes uur slaap, terwijl anderen zich pas na tien uur slapen helemaal fit voelen.
Als u genoeg slaapuren gehad hebt maar toch vermoeid bent heeft u kwalitatief gezien geen optimale nachtrust gehad. U heeft waarschijnlijk te veel uren doorgebracht in fase 2, de licht slaap, en te weinig diepe slaap en REM-slaap gehad.
Je herkent het vast wel dat je na een lange nacht slaap erg moe opstaat en haast niet vooruit te branden bent. Teveel slapen maakt slaperig! Belangrijk is de kwaliteit van je slapen. Niet iedereen heeft dezelfde aantal uren slaap nodig, maar gemiddeld heeft een volwassenen tussen de 6 en 9 uur slaap nodig.
Oorzaken oververmoeidheid
Denk aan voor de hand liggende redenen, zoals slaaptekort, slechte voeding, te weinig lichaamsbeweging en stress. Ook bepaalde karaktereigenschappen zoals ongezond perfectionisme, sub-assertiviteit of overmatig piekeren kunnen oververmoeidheid veroorzaken.
Vitamine B en C helpen bij vermoeidheid
De vitamines B2, B3, B5, B6, B11 (foliumzuur), B12 en C dragen bij aan extra energie bij vermoeidheid. B-vitamines zijn in de natuur te vinden in onder andere volkoren granen, bonen, linzen, biergist en bananen.
Hypersomnia is een slaap-waak stoornis waarbij iemand last heeft van extreme slaperigheid, ondanks genoeg uren slaap. Bij insomnia is het tegenoverstelde aan de hand: dan is er sprake van slapeloosheid, en lukt het maar niet om te slapen. Teveel slapen en zich overmatig slaperig voelen komt vaak voor.
De onderzoekers raden aan om elke nacht 6 tot 8 uur te slapen. Als je meer dan 9 uur per nacht slaapt, adviseren de onderzoekers om naar de huisarts te gaan voor een algemene gezondheidscheck.
“Het klopt wel dat de eerste uren slaap extra zwaar doortellen, omdat je dan in een diepere en vastere slaap valt. Ze zijn merkbaar kwalitatiever”, zegt Smolders. “Maar ze tellen zeker niet 'dubbel'. En iemand die vóór middernacht gaat slapen, heeft ook niet zozeer een beter slaappatroon dan een echte nachtraaf.”
Iedereen ervaart vermoeidheid anders, maar wanneer je door hebt dat je je altijd erg futloos en lamlendig voelt of als je dagelijkse taken je heel veel energie kosten, dan kan je te maken hebben met extreme vermoeidheid. Je hebt veel behoefte aan slaap en als je wakker wordt voel je je nog steeds extreem vermoeid.
Slaperigheid overdag kan leiden tot een verslechtering van concentratie en reactievermogen. Meestal voelen mensen de slaperigheid wel aankomen, maar kunnen ze die uiteindelijk niet onderdrukken. Als je veel en/of lange dutten doet, bestaat het risico op omkering van het dag/nacht ritme.
Als je moe bent, heb je weinig energie. Het lukt niet meer goed om te doen wat je zou willen of moeten doen.Je voelt zich niet zo fit als normaal.Bewegen en denken gaan bijvoorbeeld moeilijker.
Wie langer dan acht uur per nacht slaapt, loopt een groter risico op hart- en vaatziekten en zelfs sterfte, waarschuwt een studie in European Heart Journal.
De eerste 4,5 uur van je slaapcyclus is het belangrijkst. Deze periode van diepe slaap heb je nodig om overdag te kunnen functioneren, uitgaande van een normaal dag-nachtritme. Het is een absoluut minimum. De meeste mensen hebben méér slaap nodig: gemiddeld zo'n 7,5 uur per nacht.”
Diepe slaap is de herstellende slaap die nodig is om je elke dag op je best te voelen. Bij gezonde volwassenen, zal ongeveer 13 tot 23 procent van de slaap diep zijn. Dus wanneer je 8 uur per nacht slaapt, komt dat neer op 62 tot 110 minuten diepe slaap. Naarmate je ouder wordt, heb je echter minder diepe slaap nodig.
Over het algemeen wordt aanbevolen dat volwassenen tussen de 7 en 9 uur slaap per nacht krijgen. Dit is echter een gemiddelde en individuele behoeften kunnen verschillen. Sommige mensen voelen zich uitgerust na slechts 6 uur slaap, terwijl anderen misschien wel 9 of meer uur nodig hebben.
Het ideale tijdstip om naar bed te gaan is tussen 22.00 en 23.00 uur. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 88.000 volwassenen uit het Verenigd Koninkrijk, die bijna 6 jaar zijn gevolgd. Zowel eerder als later in slaap vallen, gaat gepaard met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Het is volgens de slaapdeskundige niet aan te geven hoeveel uren slaap goed voor je is. 'Dat is verschillend. Je hebt kort- en langslapers. Het absolute minimum is 4 tot 5 uur en het maximum rond de 12 uur.
Niet alleen te weinig, maar ook te veel slaap is slecht voor het hart en vergroot de kans op hartfalen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
De effecten van te veel slapen
Uit onderzoek is gebleken dat te veel slapen kan zorgen voor een groter risico op hartfalen. Ook werd slechts twee uur meer snoozen dan de 8 uur slaap die je nodig hebt, in verband gebracht met een toename van het risico op beroertes.
Door langer of vaker in bed te liggen, val je steeds moeilijker in slaap en wordt de kwaliteit van je slaap minder goed. Je slaapt minder diep, je wordt sneller wakker en je ligt langer wakker. Je hersenen kunnen je bed zelfs gaan koppelen aan wakker liggen. Je bed is misschien geen fijne plek meer.
Het is een gevoel van uitputting die heftiger is dan gewone vermoeidheid: Voordat u ziek werd kon u ook moe zijn, als u druk was geweest of na het sporten. Maar vermoeidheid bij kanker is anders. De vermoeidheid is er vaak of steeds.
Als je overdag kunt blijven doen wat je normaal doet, dan is je slaap goed genoeg. Oudere mensen slapen minder diep. Dit hoort bij de leeftijd. Je hebt vaak langer geslapen dan je denkt.