Nadat de anesthesioloog de verdoving heeft toegediend, begint de operatie. De uroloog verwijdert via een kleine snee in de lies de aangedane teelbal. Het verwijderde weefsel gaat naar het laboratorium voor onderzoek. Gemiddeld duurt de operatie een half uur.
Als u zaadbalkanker heeft, wordt in de eerste plaats uw zaadbal verwijderd. Deze operatie, een zogenaamde orchidectomie, gebeurt via de lies. Langs deze weg kunnen we de zaadbal naar boven halen en verwijderen. Een orchidectomie is een kleine ingreep, die meestal niet langer dan een half uur duurt.
Tot 2 weken na de operatie niet baden; douchen mag wel. Tot 2 weken na de operatie niet fietsen; autorijden mag wel. Tot 2 weken na de operatie geen geslachtsgemeenschap hebben. Tot 2 weken na de operatie niet sporten.
De operatie
Bij een zogenoemde regionale verdoving krijgt u een ruggenprik (ook wel spinaal anesthesie genoemd). U bent dan wel bij bewustzijn, maar u voelt geen pijn. Nadat u verdoofd bent, maakt de uroloog een snede in de lies. Via deze snede wordt de zaadbal, inclusief de bijbal en zaadstreng, verwijderd.
Onderzoek zaadbalkanker
bloedonderzoek. echografie van de balzak en buik. weefselonderzoek van de zaadbal. CT-scan.
Een tumor in de zaadbal kan stoffen aanmaken die op kanker wijzen. Die stoffen komen in het bloed terecht. Met een bloedonderzoek kan de arts zien of deze stoffen in je bloed zitten. Een andere naam voor deze stoffen zijn tumormarkers of tumormerkstoffen.
Met één teelbal kan je gewoon seks hebben. De andere teelbal zal ook de zaadproductie overnemen. Die ene functionerende teelbal staat dan in voor de aanmaak van testosteron en zaadcellen. Het is niet noodzakelijk erg zichtbaar dat je maar één teelbal hebt.
De vruchtbaarheid van mannen met een enkelzijdig niet-ingedaalde zaadbal is meestal behoorlijk: 60-70% blijkt in staat om op de natuurlijke weg vader te worden. Bij dubbelzijdig niet-ingedaalde zaadballen is dit slechts 30%. Nog onduidelijk is of een vroegtijdige operatie de vruchtbaarheidskansen later vergroot.
Er kunnen verschillende redenen zijn om 1 of beide zaadballen te verwijderen (orchidectomie). Zoals bijvoorbeeld (een vermoeden van) zaadbalkanker, blijvende of vaak terugkerende infectie van de zaadbal of bijbal of (uitgezaaide) prostaatkanker. Bij zaadbalkanker is het belangrijk snel te opereren.
Levensduur van sperma
Zaadcellen blijven na de zaadlozing nog ongeveer 48 uur vruchtbaar. Heb je dus een dag voor je meest vruchtbare dagen gevreeën, dan kan je alsnog zwanger worden. Het sperma dat de bijbal niet verlaat, wordt na ongeveer een maand weer afgebroken.
Dat sommige mannen geboren worden met één bal in plaats van twee, weten we inmiddels. Maar er zijn ook heren met een zogenaamde derde bal. Wat is het precies, hoe komen mannen eraan en belangrijker: hoe komen ze er weer vanaf? Een derde bal wordt ook wel karbunkel genoemd en komt eigenlijk vooral voor bij wielrenners.
Bij een torsio testis verdraait een van de twee teelballen, waardoor de zaadstreng bekneld raakt. „Op dat moment stokt de bloedvoorziening van de bal, met heftige pijn in de balzak tot gevolg. Mensen schrikken dan vaak enorm”, vertelt Boudewijn Santerse, uroloog bij MST.
Symptomen van zaadbalkanker
Bij zaadbalkanker kan de zaadbal iets groter zijn, of je kunt een knobbel of verharding voelen. Die knobbels zijn meestal niet pijnlijk, maar kunnen wel pijnlijk zijn bij aanraking.
Echter, het is wel de meest voorkomende kanker bij jonge mannen in de leeftijdsgroep van 15 tot 35 jaar. In Nederland krijgen ongeveer 800 mannen per jaar de diagnose zaadbalkanker. Gelukkig is de kans op genezing bij een snelle diagnose in de meeste gevallen groot, zo'n 90 tot 100 procent.
Als er één zaadbal verwijderd wordt, kan de andere zaadbal samen met de bijnieren voldoende testosteron aanmaken. Als beide zaadballen verwijderd zijn, maak je niet meer voldoende testosteron aan, want in de bijnieren wordt slechts 5% aangemaakt.
Een bijbalcyste is een goedaardige zwelling van de balzak. Zo'n zwelling bestaat uit vocht met zaadcellen (spermatocele). Een bijbalcyste doet meestal geen pijn en is vaak maar klein. Een bijbalcyste of een spermatocele ontstaat meestal doordat er een lekje in de bijbal is.
Gevoelige en pijnlijke teelbal. Rode en gezwollen zaadbal. Zwaar gevoel van de zaadbal. Uitstralende pijn naar de lies, soms gepaard met een gezwollen liesstreek.
Vruchtbaarheid. Het verwijderen van 1 zaadbal heeft weinig gevolgen. Het komt zelden voor dat hierdoor de zin in seks verminderd (libidoverlies) of impotentie ontstaat. En omdat u 1 zaadbal over hebt, bent u nog steeds vruchtbaar.
Eén of beide zaadballen blijven dan in de buik of lies zitten. Op latere leeftijd kunnen hierdoor problemen met de vruchtbaarheid ontstaan. Een niet ingedaalde testikel heeft geen invloed op de seksuele functies. Zijn de zaadballen in het tweede levensjaar nog niet ingedaald, dan is medisch ingrijpen wenselijk.
In het kort
Bel direct de huisarts of huisartsenpost als je opeens heftige pijn in je balzak hebt. Dit kan komen door een gedraaide bal. Vaak ben je ook misselijk, duizelig of moet je overgeven. Je moet direct geopereerd worden.
Bikkel is een man met 1 bal.
Hierbij wordt de bal in de buik opgezocht en beoordeeld. Een balletje dat in de lies is gevonden, wordt meestal met een operatie in de zak gebracht en vastgezet: inguinale orchidopexie. Een balletje dat in de buik zit, kan soms in een of twee operaties naar de balzak worden gebracht.
Bouw van de zaadbal
De zaadbal wordt ook wel teelbal of testikel genoemd. Iedere man heeft twee zaadballen in de balzak (scrotum) en deze maken deel uit van de mannelijke geslachtsorganen. Een zaadbal heeft een ovale vorm en is vier tot vijf centimeter lang.
Een man heeft dus twee zaadballen en twee bijballen. Zo'n bijbal (Latijn: epididymis) bestaat uit een wirwar van zeer kleine buisjes en ligt als een soort kapje op de zaadbal.
Plaats je wijs- en middelvinger onderaan en je duim op de teelbal. Rol de teelbal tussen je vingers door. Kijk of er een verdikking zit, ter grootte van een erwt. Het gaat dan om een knobbeltje op één van je teelballen aan de zij- of voorkant.