De barok heeft zijn oorsprong in Italië, waar rond 1600 Caravaggio met grote lichteffecten meer dramatiek in zijn werk probeert te krijgen. Zijn realistische stijl wordt snel populair en vindt navolgers in heel Europa.
De barok kwam tot uiting op alle terreinen van de cultuur, zoals architectuur, tuinarchitectuur, schilderkunst, beeldhouwkunst, literatuur en muziek. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vroeg-, hoog- en laatbarok. De laatbarok wordt ook wel rococo genoemd.
De naam barok is waarschijnlijk afgeleid van het Portugese woord 'barucca', waarmee een bijzondere soort parels wordt aangeduid met een zeldzame scheef afgeronde vorm. In de achttiende eeuw werd in Frankrijk iedere kunstvorm 'baroque' genoemd, die niet aan de classicistische smaak van die tijd beantwoordde.
Ze werden opdrachtgevers van een wereldlijke schilderkunst die bloeide als nooit tevoren. De barok volgt de renaissance op. Er zijn een aantal grote verschillen in benadering van de kunsten, maar ook overeenkomsten tussen beide stromingen.
In de Renaissance werden figuren in de schilderkunst in een denkbeeldige driehoeks/ovaal-compositie gerangschikt, dit werd als evenwichtig en harmonieus ervaren. In de barok was er echter sprake van een feestelijke en uitbundige stijl en actie die de schilders probeerde vast te leggen.
In de muziek omvat de Barok de periode van ca. 1600 tot 1750. De Barok volgde op de Renaissance.
Het concept is enigszins vergelijkbaar met school (stroming) of stroming. Enkele bekende stijlperioden zijn romaans (kunst/architectuur), gotiek (kunst/architectuur), renaissance, barok, neoclassicisme, symbolisme, modernisme en postmodernisme.
De barok volgt de renaissance op en gaat later over in de rococo en het classicisme. De barokstijl verspreidt zich over heel Europa, maar ook over de Europese koloniën. Het woord barok komt waarschijnlijk van het Portugese woord "barocco", dat "onregelmatig gevormde parel" betekent.
Georg Friedrich Händel (Engels: George Frideric Handel) (Halle an der Saale, 23 februari 1685 – Londen, 14 april 1759) was een barokcomponist. Händel schreef veel muziek-dramatische werken: 42 opera's, 29 oratoria, meer dan 120 cantates, trio's en duetten.
Frankrijk. Een belangrijk gebouw dat ontworpen en gebouwd is tijdens de barokke architectuur is het kasteel van Versailles.
De rococo is een Europese stijlperiode in de beeldende en toegepaste kunsten, die haar hoogtepunt beleefde tussen 1730 en 1760. De naam is afgeleid van het Franse woord rocaille, een asymmetrisch schelpmotief dat in de 18e-eeuwse barok veel gebruikt werd in met name de toegepaste kunst.
Het was in de late middeleeuwen tijd geworden voor een nieuwe manier van denken over wetenschap en kunstvormen. In die periode, omstreeks 1400, begint de kunst van de renaissance op te komen. Een eeuw later komt de renaissancestijl kortstondig tot bloei tijdens de hoogrenaissance (ca. 1500-1520).
Engeland: Henri Purcell (1658-1695) George Friedrch Händel (1685-1759). Duitsland: Georg Philp Telemann (1681-1767), Johann Pachelbel, (1653-1706), Johann Sebastian Bach (1685-1750). Tijdens de barok ontstaan de volgende vormen: Opera.
Volgens John Bailie ligt de oorsprong van de westerse klassieke muziek zo'n 3500 jaar voor Christus in Mesopotamië, om precies te zijn in de stadstaten van de Sumeriërs. Het is bekend dat de eerste vorm van schrift en literatuur een uitvinding is van deze beschaving.
Contrapunt is een compositietechniek voor meerstemmige muziek, met vuistregels voor het combineren van verschillende melodische lijnen of 'stemmen'. Deze regels werden gangbaar in de renaissance en zijn steeds verder uitgebreid tot aan 1750. Johann Sebastian Bach is een van de beroemdste 'meesters' in het contrapunt.
De barok is een stijlperiode gekenmerkt door gebruik van overdreven beweging en heldere en duidelijke detaillering die drama, spanning, uitbundigheid en grandeur bracht in de beeldhouwkunst, schilderkunst, architectuur, literatuur, dans, theater en muziek.
33 grote kunststromingen en hun invloed op het leven van vandaag en kunstwereld. De kunstwereld evolueert sinds het ontstaan van de mensheid. Kunstenaars bedenken voortdurend nieuwe kunststijlen.
Toonaangevend meester van de gouden eeuw
Rembrandt van Rijn is een van de beroemdste Hollandse meesters uit de zeventiende eeuw. De stijlperiode waarin Rembrandt zijn schilderijen, tekeningen en etsen maakte staat bekend als de barok.
b) In dienst van het vorstelijk absolutisme: classicerende barok (Franse barok). In Frankrijk en model voor verschillende absolutistische Oost-Europese landen (Pruisen, Rusland, zelfs Oostenrijk). Stijl Lodewijk XIV (Versailles). Sterk geordend, rationeler, minder rijke versiering.
De Mona Lisa van Leonardo da Vinci (1503-1507, Louvre).
Deze elegante stijl drong met name door in het interieur en de kunstnijverheid. Onregelmatigheid en asymmetrie kenmerken het rococo, een 19de-eeuwse term vernoemd naar de. Andere rococo-elementen zijn C-vormige krullen en bladranken. Lichte kleuren en elegante lijnen zetten de toon.