In principe kan je geen gist invriezen tenzij je heel snel bij een zeer lage temperatuur werkt. Om dit te doen, wordt vloeibare stikstof (-190 ° C) gebruikt om de gist in leven te houden. Als de gist te langzaam wordt ingevroren, vormen zich ijskristallen in en rond de gist, waardoor de celwand wordt beschadigd.
Gist bewaren
Je kunt gist in de koelkast bewaren, maar het blijft het langst houdbaar in de vriezer. Bewaar het in een luchtdichte container, dan is het houdbaar tot lang na de houdbaarheidsdatum.
Verse blokgist is 4 weken houdbaar bij bewaring in de koelkast aan 4 à 5 °C. Bewaar de gist nooit te warm, aangezien ze dan vroegtijdig geactiveerd wordt met verlies van rijskracht als gevolg.
Wil je het toch invriezen? Doe dat dan in de vorm waarin je het later wilt bakken, bijvoorbeeld als een brood. Verpak het gevormde deeg goed, bijvoorbeeld in een diepvrieszak, en vries het snel in. Je kunt het dan tot wel zes maanden bewaren.
Maar waarschijnlijk wil je graag weten of je droge gist kunt vervangen door verse gist. Alhoewel dit niet zo snel zal voorkomen, werkt het omrekenen natuurlijk ook andersom. De verhouding blijft hetzelfde alleen omgedraaid. Je gaat dus uit van 1:3, wat betekent dat je 1 gram droge gist vervangt door 3 gram verse gist.
500 gram bloem/meel 2% =10 gram verse gist gebruikt,hiervoor 1% = 5 gram gedroogde gist kunt gebruiken. Droge gist kun je zo door je bloem/meel mengen,maar het is aan te bevelen om verse gist even op te lossen in klein deel van het (lauwwarm) toe te voegen deegvocht.
Hoeveel gist heb je nodig? Om 1 kilogram bloem (dat is voldoende voor 2 grote broden) te laten rijzen heb je nodig: 42 g verse gist. 14 g droge gist.
Zeker als je zelf pizzadeeg hebt gemaakt, kun je dit tot wel 3 maanden in de vriezer bewaren. Verstandig is dan om met vershoudfolie het deeg te verpakken en vervolgens de datum op te schrijven wanneer je hem in de vriezer hebt gedaan.
Brooddeeg kun je in de vriezer makkelijk één tot twee maanden bewaren. In de koelkast kun je brooddeeg, ook na één keer rijzen, maximaal 24 uur goed houden. Het rijzen van het deeg gaat namelijk gewoon door in de koelkast, ook al is dat langzamer omdat het kouder is.
Deeg is 3 dagen in de koelkast houdbaar, en wel 3 maanden in de vriezer. Ontdooi het deeg voor gebruik minstens 24 uur in je koelkast. Zorg er wel voor dat je het goed in plasticfolie verpakt en er geen lucht bij kan komen.
Tips. Als eerste, gebruik niet té veel gist. Te veel gist zal de smaak beïnvloeden van het brood, "je proeft de gist". Als tweede, gist is relatief het duurste ingrediënt bij de bereiding van het brood.
De gist sterft als het deeg in de oven wordt geschoven, bij ongeveer 45°C.
Bewaren van korrelgist
Bij kamertemperatuur blijft de gist maximaal 12 maanden bruikbaar. Een geopende verpakking kan in de koelkast maximaal 2 dagen bewaard worden maar ik zou het risico niet nemen.
Verpak het ongebakken of gerezen deeg in vershoudfolie en bewaar het simpelweg extra maanden in de vriezer. Voor gerezen deeg geldt dat het bij een temperatuur warmer dan 7 °C weer opnieuw gaat rijzen.
Maak het brooddeeg klaar volgens het recept en laat het deeg ook rijzen volgens recept. Over het algemeen zal hier staan dat het deeg ongeveer 1 uur moet rijzen tot het in volume verdubbeld is. Druk met je handen de lucht uit het deeg en vorm het brood zoals je het wilt hebben.
Verse gist gebruiken
Als je verse gist gebruikt, moet je de gistcellen eerst activeren. Dit doe je door wat gist op te lossen in lauwwarm water en door te roeren tot er een papje ontstaat. Dit papje van lauwwarm water en gist voeg je vervolgens toe aan de rest van de ingrediënten.
Je deeg te lang laten rijzen is nog een reden dat je brood kruimelig wordt. De textuur van een brood steunt op de juiste verhouding van gluten, zuurstof en waterdamp. Als het deeg te lang rijst, wordt de gist overactief en is de verhouding uit balans. Je brood valt dan in of wordt plat.
U kan brooddeeg invriezen, laten ontdooien en bakken, maar helaas dood de diepvriezer een groot deel van de gistcellen die dan weer de gluten gaan verzwakken met een lagere en langere rijs tot gevolg. Aangezoet brooddeeg blijkt het beste tegen de diepvriezer bestand.
Kan deeg bederven? Je kunt het beste vaststellen of Deeg niet meer goed is door te zien, ruiken en proeven. Als het Deeg er niet meer goed uitziet of uitgedroogd is, dient het weggegooid te worden.
Voor het ontdooien van je deeg, moet je ongeveer rekening houden met 2 tot 3 uur. Dit is een indicatie, en sterk afhankelijk van hoe warm jouw kamertemperatuur op dat moment is. Je hoeft niet meer te doen dan op de dag van gebruik de diepvrieszakjes of je bakblik met bolletjes tijdig uit de vriezer te halen.
Je kunt pizzadeeg invriezen en het zo 2-3 maanden bewaren. Leg de bolletjes deeg na de rijstijd op een (bak)plaat, dek deze losjes af met plasticfolie en zet 'm in de diepvries. Als de bolletjes pizzadeeg bevroren zijn, kun je ze per stuk verpakken in een plastic zakje of in plasticfolie.
In principe is dat geen probleem. Je kan het brood de eerste keer laten rijzen zoals je het altijd zou doen. Kneed het deeg dan een tweede maal en laat het de tweede keer rijzen in de koelkast. Het deeg zal wat minder snel rijzen omdat het op een lagere temperatuur rust.
Gisten hebben voor hun groei altijd suiker nodig. Suiker zetten ze hierbij voor het grootste deel om in alcohol en koolzuurgas. Gisten zorgen verder voor een aangename geur. Door deze eigenschappen zijn ze erg belangrijk bij het maken van bepaalde voedingsmiddelen.
Een simpel antwoord op je vraag: door meer gist toe te voegen zal het deeg sneller rijzen. Het wordt er niet luchtiger door. Als je een luchtiger brood/kruim wilt dan moet je meer vocht toevoegen. Meer vocht betekent ook een plakkeriger deeg.
Soorten vocht
Wanneer je een deeg voor een brood gaat maken zal je meestal water gebruiken. Maar je kan ook melk gebruiken, dat maakt het brood luxer, smaakvoller en blijft iets langer vers. Het is wat minder gebruikelijk maar je kan ook appelsap, bier, karnemelk of kwark gebruiken.