Melatonine kan bij verkeerd gebruik averechts effect hebben en juist slecht slapen en slaperigheid overdag veroorzaken. Wees daarom bij patiënten alert op melatoninegebruik als zelfzorgmedicatie.
Melatoninetabletten werken alleen als je het slikt ongeveer 5 uur voordat de melatonine-aanmaak van het lichaam begint toe te nemen.
Er bestaat een verband tussen melatonine en baarmoederhalskanker. Bij hoge doseringen zijn er wel bijwerkingen: slaperigheid, nachtmerries, hoofdpijn, hormoonfluctuaties en het beïnvloedt de rijvaardigheid. Er kan een omgekeerd effect optreden: juist slechter slapen.
Meestal moet u melatonine enkele uren voor u gaat slapen innemen. Uw arts kan u adviseren wat voor u het beste tijdstip is. Gebruikt u tabletten met vertraagde afgifte? Deze kunt u het best 1 tot 2 uur voor u gaat slapen innemen, na wat voedsel.
Melatonine is geen slaapmiddel. Het is een middel dat het dag-en-nachtritme kan verschuiven. Het werkt alleen bij slaapproblemen door een jetlag: verstoring van het dag-en-nachtritme door vliegreizen. Het kan dan soms helpen om kortwerkend melatonine (2-3 mg) in te nemen: bij bedtijd vanaf de dag van vertrek.
Artsen schrijven als slaapmiddel meestal benzodiazepines voor, zoals temazepam of zopiclon. Je kunt ook melatonine gebruiken. Dit middel is verkrijgbaar zonder recept, maar heeft wel degelijk risico's, zoals bijvoorbeeld een verstoord slaapritme.
Als je melatonine 's avonds inneemt, is het 's ochtends uitgewerkt. Als je het 's avonds niet opnieuw inneemt, gebeurt er vaak niets. Soms heb je een of twee weken wat moeite met inslapen, maar daarna verdwijnt dit. Je kunt dus ineens stoppen met het gebruiken van melatonine.
Bij ernstige verstoringen van het dag-nachtritme, zoals het vertraagde slaapfasesyndroom, geldt het advies om te verwijzen naar een neuroloog, bij voorkeur in een slaap-waakcentrum. Melatonine kan bij verkeerd gebruik averechts effect hebben en juist slecht slapen en slaperigheid overdag veroorzaken.
Het tijdstip van de endogene melatonineproductie (DLMO, zie kader over waak-slaapritme) was 22.20 uur. Wij adviseerden 1 mg melatonine om 19.30 uur en iedere week de dosis met 1 mg op te hogen tot effect optreedt, met een maximum van 5 mg.
Valeriaan: natuurlijk slaapmiddel bij onrust
De wortel van deze plant wordt binnen de kruidengeneeskunde al eeuwen gebruikt bij stress, angst, zenuwachtigheid en slaapproblemen. Valeriaan is verkrijgbaar als tablet, druppelvloeistof of los kruid.
De gebruikelijke dosering melatonine is voor volwassenen en jongeren met een lichaamsgewicht boven 40 kg één keer per dag 2 tot 5 mg melatonine. Voor kinderen met een lichaamsgewicht minder dan 40 kg is de dosering doorgaans 1 tot 3 mg melatonine.
Doe liever even iets dat u ontspant. Lees een goed boek of vul een kruiswoordraadsel in. En ga terug naar bed wanneer u weer slaperig bent. Grijp niet naar uw gsm of tablet, die houden u net langer wakker.
Volwassenen (incl. ouderen) Melatonine 1, 3 en 5 mg: 1-6 mg (standaard 3 mg), innemen vlak voor gewenste slaaptijd, gedurende max. 6 dagen, zo kort mogelijk behandelen, beginnend bij de eerste dag dat het ritme verstoord wordt, op de plaats van bestemming, lokale tijd tussen 8 uur 's avonds en 4 uur 's nachts.
Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. Neem 's avonds geen koffie, andere drank met cafeïne en nicotine. Stop een uur voor het slapengaan met kijken naar tv, tablet, computer en smartphone. Zorg een uur voor het slapengaan voor ontspanning (korte wandeling, warm bad, ontspanningsoefeningen, muziek).
Zorg daarom voor een consistent slaapritme, een stille, koele en donkere slaapkamer en een ontspannen brein voordat je naar bed gaat. Daarnaast zijn er nog een aantal dingen die je kunt doen om specifiek je REM-slaap te verbeteren. Een hele belangrijke is het verminderen van je inname van alcohol.
Het wekt slaperigheid op en verlaagt de lichaamstemperatuur. Melatonine is ook zonder recept verkrijgbaar en geeft bijwerkingen als hoofdpijn, keelontsteking, rugpijn en een zwak gevoel.
Niet kunnen inslapen en 's ochtends maar met moeite wakker worden, of goed kunnen inslapen maar veel te vroeg wakker worden. Ouderen hebben er nogal eens last van dat ze niet kunnen inslapen en ook slecht doorslapen.
Slaapmiddelen werken veelal op dezelfde manier. Na het innemen van een slaappil worden de hersenactiviteiten verlaagd. Daarbij zorgt een slaappil ervoor dat je minder angst- en stressgevoelens ervaart. Ook zorgen ze voor een ontspanning van je spieren, waardoor je eenvoudiger kunt inslapen.
Chronische slapeloosheid is lastiger om op te lossen; het verdwijnt niet zomaar. Er is een goede behandeling - cognitieve gedragstherapie voor insomnia (CGT-I) - die bewezen effectief is bij 70-80% van de langdurige slapelozen.
Langwerkende benzodiazepinen, ook wel slaapmiddelen genoemd, werken spierontspannend, rustgevend en maken suf. Ze werken vrij lang en worden vooral gebruikt om door te slapen. Van deze middelen kunt u ook overdag nog suf zijn. Voorbeelden zijn diazepam, flurazepam, lorazepam, lormetazepam, nitrazepam en oxazepam.
Slaappillen werken voor een groot deel omdat ze een placebo-effect oproepen: als je dénkt dat de slaappil werkt val je daadwerkelijk sneller in slaap. Een Brits onderzoek laat zien dat slaappillen veel minder goed werken dan dat men meestal denkt.
Zolpidem is oorspronkelijk ontwikkeld om minder kans op verslaving te bieden dan andere slaapmiddelen, zoals Valium en Oxazepam.