De waterdruppels glijden direct van de veren af. Vogels vliegen daarom tijdens een regenbui gewoon door. Ga tijdens een regenbui maar eens naar buiten. Zeker weten dat je vogels voorbij ziet vliegen.
Schuilen voor de storm
Laag, in de luwte van groenblijvende naaldbomen en in dichte hagen en riet. Daar zijn ze beschermd tegen regen en wind. Daarbij geldt: hoe lager hoe warmer. Holenbroeders, zoals mezen, schuilen ook in holtes.
Wanneer er regen op komst is, stijgt de luchtvochtigheid op grote hoogte. Minuscule waterdruppeltjes wringen zich tussen de luchtmoleculen, die wat verder uit elkaar gaan, waardoor de luchtdruk daalt. Vogels die op dat moment hoger dan een halve kilometer vliegen, krijgen een dampig verenkleed.
Moeten die heel hard tegen de wind in vliegen? Of schuilen ze tot het over is? Het is moeilijk om geen medelijden te voelen als je vogels vol tegen de wind in ziet vliegen, of duiven door de striemende regen ziet lopen terwijl hun verendek almaar natter wordt. Toch kunnen vogels bijzonder goed tegen storm.
Bij een storm (windkracht negen) houden de meeste vogels zich schuil. In de lucht blijven is veel te gevaarlijk. Elke soort zoekt de beschutting die bij hem past. Zangvogels zoeken bijvoorbeeld een veilig plekje in een struik, heg of boom.
Ze vliegen gewoon door. Omdat de veren van vogels vettig zijn, deert water hen over het algemeen niet. De waterdruppels glijden direct van de veren af. Vogels vliegen daarom tijdens een regenbui gewoon door.
Het gehoorbereik van vogels verschilt per soort, maar is vergelijkbaar met dat van mensen (20-20.000 hertz). Vogels kunnen tóch veel beter horen, want ze kunnen beter details onderscheiden (grotere gehoorscherpte). Vogels zijn vooral ontvankelijk voor geluiden die dezelfde toonhoogte hebben als hun eigen geluiden.
De meeste vogels slapen met hun kop naar achter gedraaid en onder de veren gestoken. Ze slapen vaak waar ze overdag ook zijn. Dat is op een tak verscholen tussen de bladeren, of zoals spechten, hangend aan een boomstam. Watervogels slapen meestal op het water, waar ze veilig zijn voor landroofdieren.
Kou kost vogels extra energie om warm te blijven. Ze beschikken over een uitstekende isolatielaag; dons geldt als een van de best isolerende materialen ter wereld en de buitenlaag van veren maakt dat vogels veel kunnen hebben. Maar de interne kachel moet wel blijven branden en daar is voedsel voor nodig.
Over de pijnervaring van dieren wordt in de wetenschappelijke wereld druk gediscussieerd. Intuïtief zijn we het erover eens dat 'hogere' diersoorten zoals zoogdieren en vogels wel degelijk pijn voelen: ze likken hun wonden, vermijden pijnlijke situaties en dienen zichzelf pijnstillers toe.
Daarnaast gebruikt de vogel zijn veren zo nu en dan voor camouflage en voor het afstoten van water. De vogel vet zichzelf in met vet dat uit een klier komt. Als het dan regent, wordt de vogel niet nat en koud omdat de ingevette veren het water afstoten.
Vogels kunnen voorspellen wat voor weer het wordt. Ze doen dat door veranderingen in luchtdruk zorgvuldig te monitoren. Vervolgens passen ze hun gedrag op basis van hun eigen weersvoorspelling aan.
Een bekend gezegde vertelt hierover: "Vliegen de zwaluwen hoog dan is het weer schoon en droog, vliegen ze laag, regen voor vandaag." Een heel betrouwbare weerspreuk.
Voor het eerst hebben onderzoekers bewezen dat vogels tijdens hun vlucht kunnen slapen. Het zijn echter maar korte dutjes. Sommige vogels maken lange trektochten en zijn dagen, weken of zelfs maanden op rij in de lucht te vinden.
Dat vogels op een poot slapen is een kwestie van energiebesparing. De poot van de vogels is niet meer dan vel over been, zo goed als geen isolatie. Via de poten gaat dus veel energie verloren, wat de reden is dan ze een poot optrekken tussen de veren. Tussen de veren is een poot goed geïsoleerd.
Bliksem en aarde geven stroom. Te veel stroom! Niet alleen hoog nestelende vogels kunnen getroffen worden. Als een voorjaarsstorm met bliksems een boom velt, zijn alle nesten reddeloos verloren.
De parkieten, kanaries, vinken en kwartels zijn vogels die goed geschikt zijn om buiten te kunnen houden als je ze goed verzorgd. Dit geld met name voor de specifieke soorten zonparkieten, grasparkieten, agapornissen, zilver- en loodbekjes, cubravink en zebravink.
Vogels doen zelf hun best om hitte te doorstaan, maar je kunt ze ook helpen. Een vogel die het heet heeft ademt heel snel en is soms wat lusteloos. Zo'n dier zit vaak met gespreide veren en de snavel open te hijgen om via de tong en de bek vocht te verdampen; een soort zweten dus wat tot afkoeling leidt.
Vogels die in het najaar niet naar een warmer oord trekken, hebben een dik verenkleed om zich te beschermen. Dit verenkleed bestaat uit verschillende lagen waar luchtlagen tussen zitten. Deze luchtlagen zorgen voor isolatie en voorkomen dat de vogels te veel afkoelen.
Er was dan opstijgende wind waardoor de zeevogels even hun vleugels konden ontspannen. Op het land slaapt de vogel overigens een stuk langer: maar liefst 12 uur per dag. De resultaten komen niet uit de lucht vallen. Het werd al langer gesuggereerd dat vogels wel moesten slapen tijdens het vliegen.
Het lijken misschien steeds dezelfde individuen, maar gedurende de winter zoeken koolmezen voedsel in groepen die van samenstelling kunnen wisselen. 's Nachts slapen de koolmezen individueel in nestkasten, indien die beschikbaar zijn. Zolang een koolmees niet verstoord wordt zal hij deze nestkast blijven gebruiken.
Wanneer je vogel met opgezette veren (ook wel bol zitten genoemd) gaat zitten, voelt je vogel zich niet lekker. Je vogel is dan vaker ook stiller en heeft minder zin om te spelen. Je vogel kan zelfs lusteloos op de grond in de hoek van de kooi gaan zitten. Wanneer je dit ziet ga je zo snel mogelijk naar de dierenarts!
Vogels poepen en plassen tegelijkertijd. Ze hebben niet als mensen een aparte urineblaas. Ze lozen alles in 1 keer en dat doen ze via dezelfde uitgang. Vogels hebben een cloaca.
Vooral vogelsoorten die bekendstaan als monogaam en intelligent, zoals papegaaien en parkieten, hebben daar last van. Er ontbreekt wetenschappelijk bewijs dat vogels rouw ervaren. Gedrag dat mensen associëren met rouw zou ook andere oorzaken kunnen hebben.
Er zijn een aantal manieren waarop je vogels kunt weren of wegjagen uit je tuin. Zo kan je een groot net spannen waar ze altijd zitten of vogelpinnen plaatsen waar ze altijd landen. Ook hebben vogels een hekel aan sterke geuren van kruiden zoals peper bijvoorbeeld.