Stoom heeft dezelfde temperatuur als het hete water. Omdat stoom alleen ontstaat wanneer het water heet is, kan dit dus erg gevaarlijk zijn. De hete waterdruppels irriteren de luchtwegen en laten de slijmvliezen als het ware schrikken door de hitte. Daardoor krimpt het slijmvlies en lijkt het alsof er ruimte ontstaat.
Stomen met hete, vochtige lucht om een eenvoudige verkoudheid te bestrijden, heeft geen aantoonbaar effect op het klinisch beeld of de subjectieve beleving van de klachten. Een recente Cochrane-review rekent af met het idee dat stomen verlichting geeft.
Stomen kan de klachten van verkoudheid verminderen, maar versnelt de genezing niet. Het zorgt er wel voor dat je tijdelijk iets minder snot in je neus hebt en dus minder verstopt bent.
Stomen helpt ook. Adem warme, vochtige lucht in. Het maakt het slijm in de longen losser en het verlicht je klachten. Stoom boven een bak met heet water, met een handdoek over je hoofd.
Stomen zou ook helpen om een voorhoofdsholteontsteking of bijholteontsteking te voorkomen. Door twee tot drie keer per dag te stomen wanneer je verkouden bent, voorkom je dat je holtes dicht gaan zitten. Wanneer de holtes wél verstopt raken, kunnen ze namelijk gaan ontsteken.
Door te stomen zorg je ervoor dat je je verstopte neus en bijholtes vrijmaakt. Dit kun je ook doen met behulp van een neusspray, maar wanneer dit niet voldoende blijkt te werken, wil je natuurlijk een andere oplossing.
Als vastzittend slijm niet wil loskomen, kan het helpen om te stomen boven een kom met heet water. Voeg er liever geen menthol of eucalyptus aan toe: deze middelen kunnen de slijmvliezen juist irriteren. Soms helpt iets warms drinken ook om het slijm los te maken.
Water versus zoutoplossing
De uitwisseling van zout en water in het lichaam zorgt voor vermindering van klachten. Wanneer er enkel water in het lichaam komt, in het geval van stomen, gebeurt er niks. Maar met een zoutoplossing gaan stomen werkt niet, omdat het zout niet verandert in damp maar achterblijft in de schaal.
Stomen bij verkoudheid ter verlichting van verkoudheidsklachten is ineffectief en gevaarlijk. Niet meer doen, adviseert kinderarts Martin Baartmans van het Maastad Ziekenhuis te Rotterdam. Veel mensen, vooral kinderen, lopen brandwonden op als ze bij een verstopte neus boven een badje met heet water stomen.
Leg een handdoek over de achterkant van je hoofd, sluit je ogen en buig langzaam over de kom tot je zo'n 25 centimeter boven het wateroppervlak hangt. Adem twee tot vijf minuten diep in en uit, en herhaal dit twee tot drie keer per dag tot de symptomen verdwenen zijn.
Neusspray komt minder diep in de holten dan stoom of spoelwater en werkt daarom wat oppervlakkiger, maar kan toch heel effectief zijn om je holtes te helpen openen. In de acute fase van je bijholteontsteking is neusspray vaak de beste ondersteuning voor je holtes.
De stoom zorgt ervoor dat je verstopte poriën weer open gaan staan. Ben je klaar met je gezicht stomen? Dan kun je het beste je gezicht wassen met koud water, zodat de poriën weer sluiten. Droog na het stomen je gezicht af met een schone handdoek, zodat je daarna een dagcrème kunt aanbrengen.
Water met zout is de ideale manier om je verstopte neus (tijdelijk) open te krijgen. Het enige wat je nodig hebt, is keukenzout (natriumchloride) en warm water. Je zou een neusdouche of spuit kunnen kopen bij de apotheek, maar dit hoeft niet per se. Het kan ook met een kommetje.
De ingeademde stoom – die een hoge vochtigheidsgraad heeft – zet jouw sinussen en luchtwegen open en verhelpt op die manier ademhalingsproblemen. Het inademen van deze stoom is ook doeltreffend in geval van bronchitis, astma, hoesten of andere problemen die kunnen verholpen worden door vochtige lucht.
Naast de positieve effecten op de opperhuid, heeft een stoomsauna ook binnenin het lichaam goede effecten. Het stomen in een Turks stoombad maakt je luchtwegen vrij. Volgens het longfonds verlicht stomen bij acute bronchitis.
Het doel van spoelen met zout is het reinigen en weer open zetten van de neusholten. Korsten, slijm en een dichte neus zorgen voor een irritatie of ontstekingen aan het neusslijmvlies. Behalve om te spoelen, wordt een zoutoplossing ook gebruikt bij een vernevelaar.
Gebruik een grote hoeveelheid spoelwater, ongeveer 150 tot 300 ml zoutwateroplossing per keer. Dit is nodig om overtollig slijm, korsten en/of pus goed uit de neus te krijgen. Een té kleine hoeveelheid spoelwater is niet effectief. Gebruik geen neusspray.
"Snuiten geeft veel eerder problemen. Ben je verkouden en snuit je je neus, dan kunnen de bacteriën en virussen in je bijholtes terechtkomen. Dat kan eventueel leiden tot een bijholteontsteking, in dat geval heb ik naast je verkoudheidsklachten ook drukkende pijn in je gezicht.
“Het beste kun je je neus ophalen.Op die manier gaat slijm ofwel snot het snelst via je keel naar de maag, waar maagzuur afrekent met de ziekteverwekkers. Bij snuiten bouw je kortdurend druk op in de neus, waardoor het slijm inclusief virus en bacteriën in de neusbijholtes terecht kan komen.
Doe er kruiden in die geschikt zijn voor het stomen. Kamille werkt ontsmettend, verzachtend en helend. Gewoon één of twee theezakjes in het hete water leggen en de vrijkomende dampen opsnuiven. Andere kruiden die helpen zijn: tijm, munt, lavendel en grove den.
Stomen werkt voor verrassend veel meubel- en kledingstoffen, zoals de meeste soorten katoen, zijde, wol en polyester. Sommige stoffen kun je beter niet stomen, zoals: Gewaxte stoffen. Leer.
Dan snuit, neusspray en stoom je er vast op los. Maar de allerbeste remedie, is een neusdouche. En zeker in tijden van het coronavirus, kan een neusdouche best een goed idee zijn.
U kunt uw keel verzachten met een hoestmiddel met althaea, tijm, saccharose of honing. Dit kunt u ook zonder bezwaar gebruiken tijdens zwangerschap en borstvoeding. Als u last heeft van kriebelhoest, dan kunt u ook kiezen voor een hoestmiddel met noscapine.
Wat helpt tegen hoesten is het drinken van warme dranken zoals gemberthee met honing of een voedzame misosoep. Verder kun je eens proberen te stomen met bijvoorbeeld kamille om zo je keel te verzachten en vastzittend slijm proberen los te maken.