Bij 3,4% van de voortgezet onderwijsscholieren was sprake van problematisch gamegedrag. Dat wil zeggen dat deze scholieren kenmerken van verslaving vertoonden. Problematisch gamen komt vaker voor bij jongens (5,6%) dan bij meisjes (1,2%). Dit blijkt uit het HBSC-onderzoek 2021.
Problematisch gamen komt onder jongens vaker voor dan onder meisjes. In het basisonderwijs heeft 5,4 procent van de jongens en 1 procent van de meisjes problematisch gamegedrag. In het voortgezet onderwijs gaat het om respectievelijk 5,6 procent en 1,2 procent.
In Nederland zijn er naar schatting een miljoen mensen die gamen. Volgens onderzoek is 2% verslaafd (1). Dat zijn dan zo'n 20.000 mensen.
Anderhalf procent van de jongeren tussen de 13 en 16 jaar is aan te merken als 'gameverslaafd'. Dat komt neer op ongeveer 12.000 jongeren.
Daarnaast spelen mannen ook vaker computerspellen. Van alle gamers is een derde vrouw en tweederde man. En zo er zijn meer sekseverschillen: ruim de helft van de mannen houden erg van schietspellen en spelen twee keer zo vaak actiegames dan vrouwen (62 om 30 procent).
Al doet de media vaak voorkomen dat het spelen van games voor kinderen en pubers is, toch blijkt uit recent onderzoek dat de gemiddelde gamer een stuk ouder is dan we zouden denken. Zo spreekt de Telegraaf over een gemiddelde leeftijd van maar liefst 29 jaar voor de consoles en 36 jaar voor de pc.
6-8 jaar: maximaal 1 uur per dag, hoogstens 30 minuten per keer; 8 tot 10 jaar: maximaal 1,5 uur per dag; 10 tot 12 jaar: maximaal 2 uur per dag; vanaf 12 jaar: maximaal 3 uur per dag beeldschermtijd.
Gemiddeld gaan experts uit van ongeveer maximaal 3 uur beeldschermtijd vanaf 12 jaar. Dat is inclusief telefoon, tv en andere schermen. Elke dag 4 tot 5 uur gamen per dag wordt als 'niet normaal' gezien. Er bestaat dan een kans dat je een gameverslaving hebt.
Een gameverslaving bij kinderen kenmerkt zich door enkele symptomen. Zo verliest een kind interesse voor andere activiteiten, wordt het kind agressief wanneer gamen niet mogelijk is of niet meer mag of spelen er obsessieve gedachten. Gamen staat op de eerste plek en al het andere moet plaats maken.
Kinderen kunnen veel verbeteren door te gamen: hun oog-handcoördinatie, kleine motoriek, maar ook cognitieve functies als werken in een team, hun werkgeheugen, geduld, probleemoplossend vermogen, enzovoorts." Nog een reden om je kind te laten gamen: hun algemene kennis wordt bijgespijkerd.
Persoonlijke factoren. Wat maakt gamen verslavend? Allereerst spelen persoonlijke factoren een rol. Een laag zelfbeeld, onvoldoende sociale vaardigheden, aandoeningen als ADHD of een depressie en je gevoeligheid voor neurotransmitters als dopamine en adrenaline spelen een rol.
Tijdens het gamen maakt het brein drie stofjes aan: adrenaline, endorfine en dopamine.Deze stofjes hebben een verslavende en aantrekkende werking (net als bij het nemen van drugs). Overmatig gamen kan dus leiden tot een gameverslaving.
Oorzaken gameverslaving
Een trauma, zoals gepest worden. Thuis achter de spelcomputer voel je jezelf veilig. Een ziekte van iemand uit het gezin, waardoor jij jezelf terugtrekt achter de computer. Angst of ongemak, waardoor je liever in een online fantasiewereld leeft dan in het echte leven.
Waarom gamen jongeren? We weten dat gamen voor jongeren een manier is om contact te onderhouden met vrienden. Soms is het voor sommigen zelfs dé manier om vrienden te spreken of om nieuwe vrienden te krijgen. Daarnaast kunnen jongeren tijdens het gamen op een laagdrempelige manier sociale vaardigheden opdoen.
Gamen kan zorgen voor gedragsproblemen, een minder sociaal leven, een slechte slaapkwaliteit of in het ergste geval tot gameverslaving. Maar, dat geldt alleen als er meer dan 8 á 9 uur per week wordt gegamed. Wat problematisch gamegedrag is, verschilt bovendien per kind en hangt af van meerdere factoren.
"In games moet je vaak samenwerken en heb je veel interactie. Daar kunnen kinderen veel van leren, bijvoorbeeld hoe je met anderen moet communiceren. Ook leren ze samenwerken en hoe ze moeten omgaan met winnen en verliezen. Gamen is een positieve stimulans om dit soort vaardigheden te leren", legt Enthoven uit.
PEGI stelt dat Roblox geschikt is voor kinderen vanaf 7 jaar, maar daar hoort een belangrijke kanttekening bij. Het verdict van PEGI is namelijk gebaseerd op de basisspellen van Roblox, terwijl het aanbod steeds groter wordt en het dus goed mogelijk is dat er ook games waar geweld in voorkomt op Roblox verschijnen.
Moedig je kind aan om aan de bel te trekken bij een moeilijk moment. Je kunt dan misschien samen iets leuks gaan doen. Geef je kind een compliment als je ziet dat het hem lukt om minder te gamen. Beloon je kind als het hem lukt om een bepaalde periode minder te gamen.
Gemiddeld besteden kinderen van 13 tot en met 16 jaar circa vier uur per dag aan tv series kijken (vooral Netflix), computeren en gamen. Daarnaast zijn ze zo'n anderhalf uur per dag aan het communiceren via social media.
8–10 jaar: 1,5 uur. 10–12 jaar: 2 uur. Ouder dan 12 jaar: 3 uur.
6 - 8 jaar: maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten; 8 - 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag; 10 - 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag; 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag.
Dat kun je terugvinden in dit rapport met cijfers van de verslavingszorg Veel meer mannen dan vrouwen melden zich met een gameverslaving, namelijk 92% tegenover 8%. De gemiddelde leeftijd is 21 jaar en 82% van de hulpvragers is jonger dan 25 jaar. Het aandeel autochtoon is 89%.
Houd bij hoelang je kind games speelt.
Met de app Ouderlijk toezicht voor Nintendo Switch voor smartphones en tablets kun je een tijdslimiet instellen om te bepalen hoelang je kind mag spelen. Zodra de limiet is bereikt, geeft de Nintendo Switch een melding dat de tijd op is.