Aan het hoofd van de gemeentelijke organisatie staat de gemeentesecretaris. De gemeentesecretaris heeft de leiding over de ambtenaren en vormt de verbinding tussen het college van B en W en het ambtelijk apparaat.
De burgemeester is echter niet de baas van de gemeente. De gemeenteraad is het hoogste orgaan. De burgemeester legt, net als de wethouders, verantwoording af aan de gemeenteraad over hoe de burgemeester zijn of haar taken uitvoert.
Een gemeenteraad is het gekozen vertegenwoordigende lichaam in de gemeente en daarvan tevens het hoogste bestuurlijke orgaan. De raad stelt het beleid van de gemeente vast en controleert het dagelijks bestuur: het college van burgemeester en wethouders.
De gemeenteraadsleden vormen de gemeenteraad en de burgemeester en de schepenen vormen het gemeentecollege. In Nederland bestaat het gemeentebestuur uit de raad, het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid
De burgemeester mag openbare bijeenkomsten verbieden als er geen garantie voor de veiligheid is. De burgemeester heeft daartoe het gezag over de politie en de brandweer.
De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente. De burgemeester heeft eigen taken en bevoegdheden en is voorzitter van de gemeenteraad.
Ontslaggronden zijn: bereiken van de leeftijd van 70 jaar, op eigen verzoek, ongeschiktheid wegens ziekte, ongeschiktheid anders dan wegens ziekte, opheffing van de gemeente, verstoorde verhoudingen tussen burgemeester en gemeenteraad of andere gronden. De ontslagprocedure is afhankelijk van de reden van ontslag.
Het gemiddelde loon binnen de sector Overheid & Semi-overheid ligt op € 4.264 bruto per maand. Het minimale of startsalaris begint bij € 886 en het maximale loon is € 21.000 bruto per maand.
Voor overheidslichamen - zoals een gemeente, provincie of waterschap - is in de wet geregeld wie het overheidslichaam mag vertegenwoordigen. Zo bepaalt de wet dat de gemeente wordt vertegenwoordigd door de burgemeester en de provincie door de commissaris van de Koning.
Politieke ambtsdragers zijn de mensen die het land, de provincies, waterschappen en gemeenten besturen. Denk aan ministers, burgemeesters, wethouders en gedeputeerden van provincies. Politieke ambtsdragers zijn geen 'gewone' werknemers of ambtenaren. Voor hen gelden daarom soms aparte regels.
Een ambtenaar is iemand die op grond van een bijzondere vorm van arbeidsovereenkomst werkzaam is voor een overheid.
De gemeenteraad is een groep van gekozen volksvertegenwoordigers binnen een gemeente. Dit orgaan controleert het dagelijks bestuur (in Nederland: het college van burgemeester en wethouders; in België: het college van burgemeester en schepenen). Een lid van de gemeenteraad wordt gemeenteraadslid genoemd.
Het dagelijks bestuur wordt gevormd door het college van burgemeester en wethouders, bestaande uit door de raad gekozen wethouders en de door de Kroon voor zes jaar benoemde burgemeester (feitelijk bepaalt de gemeenteraad via een voordracht wie burgemeester wordt).
Het gemiddelde loon binnen de Beleid & Organisatie ligt op € 5.517 bruto per maand. Het minimale of startsalaris begint bij € 600 en het maximale loon is € 77.160 bruto per maand.
Taken wethouders
Iedere wethouder heeft zijn eigen taakgebied, bijvoorbeeld onderwijs of financiën. De wethouder komt op voor de belangen van zijn taakgebied. Wethouders hebben hierover overleg met ambtenaren van het Rijk en de provincie. Ze hebben ook gesprekken met bewoners, bedrijven en organisaties.
b. Maximum: Het maximum aantal wethouders in een gemeente is afhankelijk van het aantal raadsleden dat de betreffende gemeente kent (art. 8). Het maximum aantal wethouders dat de raad kan benoemen, bedraagt ten hoogste 20% van het aantal raadsleden.
Raadsleden verdienen dit jaar minimaal 1081 euro per maand. In de grootste gemeenten loopt dit bedrag op tot zo'n 2650 euro per maand. Dat blijkt uit een analyse van LocalFocus/ANP op basis van gegevens van het statistiekbureau CBS en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.
Gemeente voert landelijk en eigen beleid uit
Bijvoorbeeld het bouwen van een theater, het aanleggen van een fietspad of het bouwen van woningen. Het maken van die keuzes is de belangrijkste taak van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook veel landelijke wetten uit. Dit heet medebewind.
34 uur en 45 minuten.
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen. Dat is geregeld in artikel 10 van het Voorzieningenbesluit.
Salaris chirurg
Ter indicatie: als beginnend afgestudeerde in dienst van een algemeen ziekenhuis verdien je, conform de Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS), per jaar een bruto salaris van ongeveer € 70.000,- voor een 45-urige werkweek. Het salaris kan oplopen tot zo'n € 130.000,-.
Het startsalaris ligt rond de €5800,- bruto per maand. Het gemiddelde salaris van een huisarts in loondienst komt uit op ongeveer € 6900,- bruto per maand. Wanneer je meer dan tien jaar ervaring hebt, zal het salaris stijgen naar zo'n € 8000,- bruto per maand.
Het college van burgemeester en wethouders vormt het bestuur van de gemeente. De burgemeester is de voorzitter van het college van B en W. Het aantal wethouders is evenals het aantal raadsleden afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente: minimaal twee en maximaal negen.
De ideale leeftijd van de nieuwe burgemeester is 45 jaar. Van de tien recent benoemde burgemeesters zijn er acht tussen de 43 en 47 jaar. Twee zijn er ouder: de 53-jarige Henk Kosmeijer die burgemeester mag worden in Marum en de 55-jarige Lex Roolvink die is voorgedragen in het Brabantse Grave.
De burgemeester wordt in Nederland nog door de Kroon benoemd. Dat gebeurt op voordracht van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties na een aanbeveling van de gemeenteraad.