De gemiddelde leeftijd waarop mensen een burn-out krijgen is gekelderd van 50 naar 32 jaar.
Jongeren tussen de 12 en 25 jaar ervaren het vaakst stress van hun drukke leven en van hun school of studie8). Ook over hun toekomst maken veel jongeren zich weleens druk. Tieners hebben naar verhouding vaker stress van school of studie, jongvolwassenen vaker van een te druk leven en hun toekomst.
Niet alleen volwassenen kunnen een burn-out krijgen, maar jongeren ook. Bij een burn-out zijn vaak zowel je fysieke als mentale energiereserves volledig 'opgebrand'. Je merkt dat je in het begin hier vaak nog wel mee om kunt gaan. Je werkt bijvoorbeeld door de vermoeidheid heen.
Zowel in 2019 als tijdens de Coronacrisis ervaren werknemers in het onderwijs, de ICT sector en de zorg het vaakst burn out klachten. In het onderwijs is het percentage werknemers met burn out klachten het hoogst. Maar liefst 1 op de 6 medewerkers is burn out of heeft te maken met burn out klachten.
Vooral alleenstaande jonge vrouwen hebben er last van. Van de 25 tot 35-jarigen geeft 21 procent aan soms last te hebben van burn-outachtige klachten, meldt het CBS. Van de jongeren tussen de 15 en 25 jaar zegt 12 procent zich leeg of emotioneel uitgeput te voelen aan het einde van de dag.
Oorzaken burn-out
Zo ervaren veel jongeren druk door de prestatiemaatschappij. Daarnaast speelt de digitalisering een rol bij de ontwikkeling van een burn-out. Jongeren hebben niet alleen te maken met een sociale omgeving thuis, in hun vrije tijd en op school, maar ook via social media.
U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. Het lukt u niet meer om uw dagelijkse bezigheden goed te blijven doen. Heeft u deze klachten al een halfjaar, en bent u vooral moe en uitgeput? Dan heeft u een burn-out.
Het lichaam herstelt vanzelf van een burn-out, mits je het niet teveel in de weg zit. Toch is dit makkelijker beweerd dan gepraktiseerd. Op het moment van omvallen wil je namelijk niks liever dan jezelf weer afstoffen en weer doorgaan.
Dit breingedeelte is betrokken bij veel emotionele en cognitieve functies. Hierdoor gaat een burn-out vaak ten koste van zaken zoals het denk- en leervermogen, concentratievermogen, probleemoplossend vermogen, geheugen en het vermogen om beslissingen te nemen.
Iemand met burn-out klachten heeft last van de volgende drie kenmerken: Spanningsklachten, zoals: lichamelijke vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen, onrustig slapen, piekeren en/of een gejaagd gevoel. Verliezen van grip op de situatie en een gevoel van machteloosheid.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
Burnout duurt het langst van alle werkgerelateerde psychische klachten. Opvallend is ook de grote spreiding in duur van burnout: van drie maanden tot meer dan een jaar.
Een burn out begint vaak met moe zijn maar toch slecht slapen (soms gecombineerd met vergeetachtigheid en verwarring), een kort lontje en moeite met concentreren. Zorg dat je bij deze beginnende symptomen jezelf op de eerste plek zet en alle keuzes voor jezelf maakt. Wees ook open naar je geliefden en collega's.
Een burn-out ontstaat heel geleidelijk. Vaak gaan er maanden en soms zelfs jaren stress aan vooraf. In een eerdere fase van overspannenheid raakt je energie op en heb je moeite om alles goed te doen. Ook heb je vaak al last van lichamelijke klachten.
Maar liefst een kwart van alle studenten in Nederland heeft last van burn-outklachten. Een kwart, dat is een schrikbarend aantal.
Daarom deed studentenorganisatie ISO een analyse op basis van achttien grote onderzoeken. Uit deze analyse bleek dat 70 procent van de studenten vaak prestatiedruk ervaart en 53 procent met burn-outklachten kampt.
Herstel in eigen of ander werk
Anders dan je misschien zou verwachten kunnen mensen met een burnout vaak beter wel gedeeltelijk aan het werk blijven. Wanneer zij elke dag iets nuttigs, iets ontspannends en iets gezelligs doen is de kans het grootst dat zij zichzelf hervinden en in het herstel gaan geloven.
Zorg dat u structuur in uw dag houdt. Probeer ook thuis een paar taken vast te houden, zoals boodschappen doen of de kinderen naar school brengen. Plan de activiteiten die u goed aankunt, en wissel ze af met activiteiten die u ontspanning geven. Zorg voor voldoende slaap.
Om je lichaam te leren zich vlotter te herstellen, is ook milde inspanning nodig. Ga daarom dagelijks kwalitatief wandelen. Bouw het op naar 30-45 minuten per dag als je voelt dat je energie toeneemt. En vergeet het allerbelangrijkste niet: daarna even bewust ontspannen en uitrusten.
Burn-out en depressie zijn totaal verschillend
De symptomen van burn-out zijn: lichamelijke en geestelijke uitputting. Bij depressie is dat uitzichtloosheid, suïcidale gedachten, het leven letterlijk minder kleurrijk zien, het gevoel dat een zwarte deken over je heen ligt.
Meest voorgeschreven medicatie bij een burn-out: Antidepressiva. En toch wordt het zeer regelmatig voorgeschreven. Dan is het niet zo vreemd dat meer dan 1,2 miljoen mensen antidepressiva slikt, volgens een artikel van NRC uit 2017 en recentelijk een bericht op NU.nl.
We noemen niets voelen of geen plezier meer beleven ook wel anhedonie. Iedereen heeft dit weleens en het gaat vaak gewoon weer over. Als het lang duurt en erg is, kan het ook onderdeel zijn van bijvoorbeeld depressie, trauma, psychose, persoonlijkheidsproblemen.
De meeste mensen beginnen na een burn-out eerst voorzichtig met het opbouwen van uren. Denk bijvoorbeeld in in het begin aan twee dagen per week twee uur werken. Meestal worden de uren per twee tot drie weken uitgebreid.
Het verschil tussen overspannen zijn en een burn-out hebben, is dat overspannenheid omkeerbaar is. Dat betekent dat als je de oorzaak van de stress wegneemt, je snel weer herstelt. Dit geldt niet voor een burn-out. Iemand met een burn-out moet doorgaans een lange tijd stoppen met werken om volledig te herstellen.
Als je burn-out1 bent en je kunt niet werken, dan nodigt de bedrijfsarts je uit voor een bezoek. Hij wil onderzoeken waarom je niet kunt werken en zal met je bespreken hoe je zo snel mogelijk weer beter kunt worden. Hij vraagt hoe het met je gaat.