Typen vulkanen en erupties
Doordat de lava van samenstelling en stroperigheid verschilt bestaan er verschillende vormen van vulkanen: stratovulkaan, schildvulkaan en spleetvulkaan. Taaiere lava veroorzaakt eerder explosieve erupties, en vormt daarbij een stratovulkaan.
Stratovulkanen ontstaan voornamelijk langs convergente plaatgrenzen.Een calderavulkaan is een oudere vulkaan met aan de bovenkant een grote brede krater. Deze krater is ontstaan doordat een deel van de vulkaan in de magmakamer is gestort, die na een vulkaanuitbarsting is leeggestroomd.
Hoeveel vulkanen zijn er actief? 'Wereldwijd zijn er ongeveer 1500 actieve vulkanen.
Het duurt tienduizenden tot honderdduizenden jaren voordat een vulkaan is gevormd. Een vulkaan ontstaan doordat de aardkorst bestaat uit tektonische platen.Deze tektonische platen bewegen door convectiestromen. Met name aan de randen van de platen zie je vulkanisme.
Er zijn drie typen vulkanen die het meest voorkomen: de schildvulkaan, de stratovulkaan en de sintelkegel.
Een direct gevolg van een vulkaanuitbarsting is de eruptie zelf, waarvan verschillende typen bestaan. Deze kan tal van indirecte gevolgen veroorzaken zoals allesvernietigende modderstromen (lahars) en hete gasstromen (pyroclastische stromen).
"We hebben twee vulkanen, een daarvan is de Zuidwalvulkaan in de Waddenzee en de ander ligt in de Noordzee." De twee vulkanen waren zo'n 150 miljoen jaar geleden actief, maar zijn nu dood.
Een vulkaan is een opening in het oppervlak van een planeet waar gesmolten gesteente (magma) als lava, gas en brokstukken van vast gesteente (tefra) door naar buiten komen. Rond zulke openingen wordt vaak met dit materiaal een berg gevormd. Men sprak daarom vroeger van een vuurspuwende berg.
Mauna Loa is de oudste actieve vulkaan ter wereld.
Wat is een vulkaan? Vulkanen zijn openingen in de aarde waaruit magma (vloeibaar gesteente uit de binnenkant van de aarde) naar boven kan komen. Als een vulkaan uitbarst, wordt de hete magma uit de krater geduwd.
Definitie: Een vulkaan ziet er meestal uit als een kegelvormige berg.Het is een opening in het aardoppervlak waaronder zich een bassin bevindt met zeer heet, gesmolten gesteente (magma). Vulkanen zijn locaties waar nieuwe aarde wordt geboren. Ze zijn een ongeëvenaarde verzameling van geologische processen.
Gestold magma wordt dieptegesteente of ganggesteente genoemd. Gestolde lava wordt uitvloeiingsgesteente genoemd.
Vloeibare lava kan temperaturen tot 1500 °C bereiken. Vooral de vulkaan Kilauea in Hawaï staat bekend om zijn gloeiend hete lava. De meeste lavastromen zijn echter 800 tot 1100 °C, en de vulkaan Ol Doinyo Lengai in Tanzania produceert de 'koudste' lava ter wereld van circa 500 °C.
Sinds 2010 maken de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) deel uit van Nederland. De twee vulkanen daar, de Quill op Sint Eustatius en de Mount Scenery op Saba, waren de reden dat het KNMI De Zeeuw heeft aangesteld als vulkanoloog.
Een onderzeese of submariene vulkaan is een vulkaan die zich onder het wateroppervlak van een oceaan bevindt. Submariene vulkanen worden verantwoordelijk gehouden voor ongeveer 75% van de jaarlijkse totale magma-uitstoot.
Diep in de aarde zijn de temperaturen extreem hoog, waardoor er gesmolten gesteente (magma) en gassen naar boven worden gedrukt. Als de druk te groot wordt, zoekt het magma een weg naar buiten en barst de vulkaan uit. Als een vulkaan slaapt, lijkt er niks aan de hand. Maar van binnen, in de magmakamer, borrelt het.
Temperatuur en viscositeit
Op het moment dat lava aan de oppervlakte komt heeft het normaal gesproken een temperatuur tussen 700 °C en 1200 °C. De viscositeit van lava is 100.000 keer zo groot als die van water.
De meeste uitbarstingen ontstaan wanneer de druk onder de korst van een vulkaan te hoog wordt, waardoor magma nog maar één kant op kan: naar boven. Wanneer gesmolten gesteente uit een vulkaan stroomt, noemen we het niet langer magma maar lava.
Het vulkanische gesteente is in de Noordzeeboring aangetroffen op zo'n 1660 meter diepte, maar de harde gesteentelaag en de vulkaanvorm iets ten westen daarvan liggen op zo'n 3300 meter diepte.
De grootste en nog actieve vulkaan ter wereld is de Mauna Loa op Hawaï die 4.170 meter boven de zeespiegel uit torent.
Tambora, 1815
Vijf dagen lang hadden rijstboeren op het eiland Sumbawa in het toenmalige Nederlands-Indië lava van de vulkaan Tambora zien stromen en de aarde voelen trillen. Op 10 april 1815 werd de druk te groot en explodeerde de 4300 meter hoge vulkaankegel.
Lava is een vruchtbaar basismateriaal, met veel magnesium, ijzer, kalium, calcium, natrium en andere voedingsstoffen. Maar in de eerste jaren na een uitbarsting krijgen bomen of struiken nog geen vat op de gestolde massa.
Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak bevindt. Magma in de Aarde heeft meestal een temperatuur tussen de 650 °C en 1200 °C. Wanneer magma tot aan het oppervlak omhoog komt wordt het gesmolten gesteente geen magma maar lava genoemd.
Een vulkaan is een gat in de aardbodem waar magma vanuit het binnenste van de aarde ontsnapt. Als er te veel magma onder de aardkorst zit, ontstaat er een nieuwe vulkaan of barst er een bestaande vulkaan uit om de druk onder de grond weer in balans te brengen.