Bijna iedere winter was het wel raak met sneeuw, maar de meeste sneeuw viel in 1985 en 1987. In dit artikel gaan we vele jaren terug en kijken we naar de sneeuw in de jaren 80. Na de bizarre sneeuwstormen in februari 1979, brachten de jaren 80 ook regelmatig sneeuw. Het begon al gelijk in november 1980.
Over de periode 1961/1990 viel in een Nederlandse winter gemiddeld over het land op 33 dagen sneeuw. Over de periode 1991/2020 is dit aantal nog 20 dagen.
De sneeuw in januari 1987 op Terschelling kwam tot circa 80 cm, de grootste niet-opgewaaide sneeuwhoogte in Nederland. Buys Ballot nam 60 cm waar in Zaltbommel in 1867. In Sneek en Heeg (Friesland) kwam in maart 2005 een sneeuwdek voor van respectievelijk 54 en 50 cm.
Echter, die sneeuwduinen waren niet veroorzaakt door een grote hoeveelheid sneeuw, maar door sneeuwval in combinatie met een straffe wind. Over het algemeen valt in Nederland de meeste sneeuw in december, januari en februari.
1975 was een bijzonder weerjaar
Eerst beleefden we de zachtste winter ooit, die nog jarenlang zou blijven staan, daarna begon de zomer recordkoud met tijdens de start van de junimaand hier en daar nog lichte vorst en in de avond van 2 juni in Midden-Nederland lokaal nog recordlate sneeuwval.
De winter van 1962-63 was de koudste winter van de afgelopen eeuw. We moeten zelfs terug naar de winter van 1829-30 om een nog koudere winter tegen te komen. De winter van '63 kenmerkte zich door een extreme lange koude periode van 10 weken en begon op 22 december en duurde tot en met 3 maart.
De winter van 1963 was de koudste van de twintigste eeuw. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen elke dag. Over de drie wintermaanden december 1962 en januari en februari 1963 had De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden (+2,6 graden is normaal).
Volgens de honderdjarige kalender wordt de winter van 2023/2024 vooral erg onrustig. De 100-jarige kalender voorspelt voor het begin van december vorst, bewolkt weer met regen, kou en ijs. De rest van december is het koud en oncomfortabel weer met regen.
Volgens weerhistoricus Christopher Burt ligt de plek op aarde waar de meeste sneeuw valt in de Japanse Alpen (daar waar de bergen door de prefectuur Nagano lopen), even ten westen van Tokamachi en Takakura.
Statistisch gezien is de kans op een zachte winter dus 75% en de kans op een koudere winter dan normaal 25%!
De Veluwe heeft dit weekeinde de meeste sneeuwval moeten verwerken. Volgens metingen van Weeronline lag in Hoog-Soeren, niet ver van Apeldoorn zondagavond een sneeuwdek van 34 centimeter dikte. Ook in veel andere plaatsen in Gelderland lag een dik pak sneeuw.
Vrieskou is precies wat je nodig hebt voor sneeuw. De hele luchtlaag waar de neerslag doorheen valt, moet een temperatuur hebben van rond of onder het vriespunt. Sneeuw krijg je dus alleen in ijskoude lucht.
Sneeuwvoorspellingen voor Nederland tonen soms aan dat er sneeuw gaat vallen, maar de exacte locaties en hoeveelheden blijven onzeker. In 2022 was er een voorspelling van 10 – 20 centimeter sneeuw.
In de vorige eeuw viel er in de aprilmaand landelijk op gemiddeld 2 dagen sneeuw. Deze eeuw is dat nog maar 1 keer in de 3 jaar. Sinds het begin van de sneeuwmetingen in 1951, kwam het bijna ieder jaar wel tot aprilsneeuw, alleen in de jaren 1974, 1987 en in 1993 was dat niet het geval.
De gemiddelde jaartemperatuur in De Bilt is uitgekomen op 9,1 °C. 2010 is daarmee het eerste jaar sinds 1996 dat duidelijk beneden het langjarig gemiddelde van 9,8 °C eindigt. In grote delen van Europa was 2010 koud.
De dikste sneeuwlaag record ter wereld komt uit maart 1911. In de plaats Tamarack in Californië werd de laag wel 1146 cm dik.
Doordat Oost-Afrikaanse landen als Kenia en Tanzania op de evenaar liggen, is het daar het hele jaar door ongeveer even warm en kennen deze landen geen winter.
Kans op sneeuw tijdens de kerst zeer klein
Nee, voorspellen de weermodellen. Ook in de laatste week van 2023 en het begin van 2024 lijkt het erop dat we vooral regenachtig weer kunnen verwachten, maar door een stevige wind zal de temperatuur niet altijd even zacht aanvoelen.
Statistisch gezien is de kans op een witte kerst in 2023 zo'n 7 procent.” Het is nog wat te vroeg om te zeggen of we dit jaar een pak sneeuw kunnen verwachten bij het kerstontbijt. Zelfs als de weersverwachting spreekt van kou en vocht, is vaak pas op het laatste moment duidelijk of er wel of geen sneeuw valt.
Zomer weersverwachting 2024
De kans op een vrij warme zomer met een bovengemiddeld aantal zonuren lijkt ook dit jaar groot. Net als in de lente lijken lagedrukgebieden vanaf de oceaan geregeld over ons deel van Europa te schuiven, met neerslag. Een landelijke hittegolf is ook tegenwoordig nog steeds geen zekerheid.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Winter van 1963 het koudst
De temperatuur daalde maar liefst 81 nachten tot onder het vriespunt. Daarvan waren maar liefst 54 nachten met matige vorst (temperaturen beneden -5 graden) en 24 nachten met strenge vorst met temperaturen beneden -10 graden. Al deze waarden zijn een record.
De marathonwinter van 1962-1963 (2) : de bevroren zee.