Een cadeautje meenemen is altijd goed. Neem iets mee waar de zieke wat aan heeft. Ligt iemand veel in bed, dan kan dat een zachte pyjama of een groot T-shirt zijn. Maar ook een boek of een tijdschrift, of muziek of een film.
Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.
Troost is een vorm van steun die je een ander mens kan bieden door te luisteren. Door er voor een ander te zijn kun je het leed van een ander wat verzachten. Je kunt troost bieden door iemand bemoedigend toe te spreken, door medeleven te betuigen of gewoon door er te zijn. De kracht van troost is groot.
Alternatieven voor 'gecondoleerd'
Andere manieren om 'gecondoleerd' te zeggen zijn “sterkte”, “veel sterkte”, “mijn medeleven”, “innige deelneming” of “oprechte deelneming”.
Altijd leuk om te krijgen: een persoonlijk cadeautje. Bijvoorbeeld een familiefoto in een mooi lijstje, of een gepersonaliseerd sieraad met naam. Zo geef je niet alleen een cadeautje, maar eigenlijk ook meteen een mooie herinnering.
Laat de ander praten en luister zonder oordeel
Iemand die niet lekker in zijn vel zit, voelt daar vaak schaamte of boosheid over. Probeer dus vooral niet te oordelen, en erken het gevoel. Zo nodig je iemand uit om te blijven praten. Je kunt bijvoorbeeld simpelweg zeggen: “Wat vervelend dat je je rot voelt.”
En niet door te wachten tot je lieve gedachten over jezelf denkt. Je doet dat door je lief(devol) te gedragen jegens jezelf. Hoe doe je dat? Dat doe je door je consistent (dus niet maandag wel en dinsdag niet, maar constant, dus de hele tijd) en constructief (dus positief, wijs, bemoedigend) te gedragen jegens jezelf.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om iemand te condoleren via whatsapp. Het is wel belangrijk dat u goed nadenkt hoe u uw woorden formuleert. Een kort berichtje kan al voldoende zijn. Bijvoorbeeld: gecondoleerd met je verlies, veel sterkte.
Vaak komen er ook lichamelijke klachten bij, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, of slapeloosheid. Misschien kende je sommige gevoelens niet eens van jezelf, zoals angst, woede, somberheid, verlangen, eenzaamheid, vervreemding, lusteloosheid, schuld, of wanhoop.
- 'Ik vind het zo erg voor jou en jullie'. Zo toon je medeleven. - 'Ik weet niet wat ik moet zeggen'. Dat is eerlijk en uit het hart.
Het is voor de nabestaanden een moeilijke dag, dan is het fijn om op die dag een aardigheidje of kaart te sturen en hen zo een lichtpuntje te geven. Zo laat je weten dat je meeleeft. Maar ook andere bijzondere dagen zijn belangrijk, denk aan een verjaardag of de feestdagen.
Geschokt vernamen wij dat is overleden. Wij wensen jou en de hele familie heel veel sterkte nu en in de toekomst. Het is een groot verlies. Ik zou veel willen vragen en zeggen, maar woorden schieten te kort.