Teken leven van het bloed van gewervelde dieren; ze bijten zich vast in de huid en laten zich na een bloedmaaltijd, die enige uren tot dagen duurt, weer vallen. Het dier waarop de teek leeft, wordt de gastheer genoemd. Bekende gastheren van teken zijn vogels, reptielen en verschillende zoogdieren.
Nematoden. Een veelbelovende natuurlijke bestrijding van teken vormen de nematoden. Het zijn natuurlijke vijanden van de teek, kleine wormpjes. Ongeveer 60 procent van de teken die met nematoden in contact komen gaat dood.
2. Houd je tuin tekenvrij. Teken houden van een vochtige bodem met een dikke laag dode bladeren, een gazon met veel mos, hoog gras en van schaduwrijke, begroeide plekken met veel bodem bedekkende planten.
Doordat teken virussen en bacteriën met zich meedragen, helpen ze om dierenpopulaties te reguleren. Die ziektekiemen kunnen immers de zwakkere dieren doden, waardoor de populaties in balans blijven. Bovendien bevat het speeksel van de teek een verdovende stof en een stof die bloedstolling tegengaat.
Een teek is een geleedpotig diertje van ongeveer 1 tot 3 millimeter groot dat lijkt op een klein spinnetje. Ze voeden zich met het bloed van zoogdieren, reptielen en vogels.
De reden hiervoor is met name dat teken ziekteverwekkers bij zich kunnen dragen. Bij ver- keerd verwijderen wordt de kans op overdracht van ziekteverwekkers vergroot.
Ze gaan extreem zuinig met hun energie om en kunnen tot wel 1 jaar hongeren. Na een bloedmaaltijd laten ze zich vallen en zullen ze vervellen tot een volwassen teek. Volwassen teken leven tot ca. 2 jaar.
Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk om niet te wachten tot de teek vanzelf loslaat maar een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Teken kunnen namelijk besmet zijn met de Borrelia-bacterie en de ziekte van Lyme overdragen.
Het volwassen vrouwtje (3 mm) heeft ook acht pootjes en is te herkennen aan het platte bruin-rode achterlijf dat bij de nimf veel minder goed te zien is. Zij voedt zich vooral op grote(re) dieren en op mensen. Een volwassen vrouwtje kan zich gedurende ruim een week vastbijten en volzuigen met bloed voordat zij loslaat.
Een teek is erg klein, slechts 1 tot 3 millimeter. Teken zijn makkelijk over het hoofd te zien. Als een teek u heeft gebeten, lijkt het of er een zwart puntje op uw huid zit. Door het opzuigen van bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.
Tekennest. Meestal leggen teken hun nest in gebieden waar het warm is en de lucht vochtig is. Meestal bevinden ze zich tussen vochtige bladeren en in gras waar veel schaduw over valt.
Er zijn verschillende kruiden die goed werken om vlooien en teken te weren. Munt, rozemarijn, citroengras, lavendel en kattenkruid zijn hier goede voorbeelden van, omdat ze een hele sterke geur hebben. Daarnaast zijn ze geheel veilig voor je huisdieren.
Teek en tekenbeet
Ze kunnen niet springen of vliegen. Teken leven vooral in struiken en hoog gras, in bossen, heide, duinen, parken en tuinen. Ze houden van een vochtige omgeving. Ze zijn vooral actief van maart tot november, zodra het warmer is dan 7 graden.
De meeste teken voeden zich bij voorkeur niet op mensen, maar op herten, muizen, eekhoorns, en vogels. Maar als een mens toevallig op het juiste moment langskomt, kan deze ook worden gezien als een geschikte gastheer.
Gebruik voor het verwijderen van teken geen zeep, alcohol, olie of benzine. Dit verhoogt de kans op besmetting.
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Een teek overleeft in het water. Spoel na het douchen de douche daarom na met heet water.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
Een teek laten verwijderen door de dierenarts
Een consult kost ongeveer € 35,-. Eventuele pijnstillers en ontsmettingsmiddel na het verwijderen van de teek, kosten rond de € 50,-.
Maaien langs paden kan helpen te voorkomen dat mensen in contact komen met teken, maar op grote schaal is het niet haalbaar of onwenselijk. Bovendien neigen mensen meer naar de zijkant van het pad te lopen als er gemaaid is. Hoe lang kan een teek op kleding overleven? Zo'n drie dagen.
Een teek heeft een best ingewikkelde levenscyclus waarbij hij bloed van meerdere diersoorten zuigt, waardoor hij ziektes kan verspreiden tussen diersoorten en mensen. Dat maakt het een erg vervelende parasiet. De levenscyclus van een teek duurt twee jaar.
Teken kunnen overal op het lichaam bijten. Vergeet niet de liezen, bilspleet, oksels, onder de randen van ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in je nek goed te controleren. Sommige van deze plekken kan je zelf moeilijk zien, gebruik hierbij een spiegel of laat iemand anders controleren.
Teken zitten, in tegenstelling tot wat werd gedacht, ook in kort gemaaid gras, op een terras met gras tussen de tegels en in borders. Dat blijkt na een tekentelling in tuinen. Die werd georganiseerd door Wageningen University & Research. Pas dus ook op in je tuin, want teken kunnen de ziekte van Lyme veroorzaken.