De mensapen (Hominoidea) zijn in sommige taxonomische indelingen een superfamilie binnen de orde primaten (Primaten). Deze superfamilie omvat de gibbons en de mensachtigen, waaronder de mensen. In de meer gebruikelijke indelingen vormen deze samen met de apen van de Oude Wereld de parvorde smalneusapen (Catarrhini).
In verscheidene talen wordt een onderscheid gemaakt tussen mensapen en andere apen (bijvoorbeeld het Engels: ape (mensaap) en monkey). Het Nederlands maakt dit onderscheid niet en met het woord aap worden ook mensapen aangeduid. Apen leven voornamelijk in warmere streken, die veelal begroeid zijn met bomen.
Er zijn op de wereld ongeveer 180 soorten apen. Ze zijn er in allerlei maten. De kleinste aap is de pygmee-oeistiti.
Leuke weetjes. Van alle apen lijken bonobo's het meest op mensen. Onze genen zijn voor ruim 98,6% hetzelfde!
Zo'n 6,5 miljoen jaar geleden leefde de gemeenschappelijke voorouder van chimpansees, bonobo's en de mens. Waarschijnlijk leek dat dier meer op een chimpansee dan op een mens. Homo sapiens, de moderne mens dus, ontstond zo'n 200.000 jaar geleden op het Afrikaanse continent in het huidige Ethiopië.
Het eerste bewijs voor leven op aarde komt van 3,5 miljard jaar oude fossielen van oeroude bacteriën. Wetenschappers denken daarom dat het eerste leven een cel was. Die cel zou bijna 4 miljard jaar geleden voor het eerst in onze oceaan hebben gezwommen.
0,001% mens
Je kunt dus niet spreken van een 'varkensmens', maar van een varken met een heel klein beetje mensencellen.
“Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Als een eicel van een vrouw zou fuseren met een zaadcel van een chimpansee, dan blijft er bij de eerstvolgende celdeling een chromosoom over. Dat kan niet, en als gevolg daarvan zal het bevruchte eitje afsterven.”
Ze stelden vast dat de apen zich, net zoals mensen, bewust waren van hun eigen onzekerheid. Hun gedrag vertoonde opvallende gelijkenissen met de menselijke metacognitie, ons vermogen om stil te staan bij onze mentale processen en ze bij te sturen.
Man en vrouw paren vier op de vijf keer in de missionarishouding.
Als ze een vogelnestje vinden, dan eten ze ook graag de eieren op. Insecten zijn ook een echte lekkernij voor apen. Sommige apensoorten eten af een toe ook wel een hagedisje of een lekkere kikker. Voor dwergaapjes is het sap van lianen en de hars van bomen ook belangrijk voedsel.
Dieren kunnen lang niet zo geavanceerd communiceren als wij. Apen komen een heel eind in de buurt. Ze kunnen enkele geluiden maken die wel wat lijken op mensentaal, en er zijn in het verleden apen geweest die een vorm van gebarentaal hebben aangeleerd. Maar niet vergelijkbaar met hoe mensen dat doen.
Een groot verschil is echter dat apen in kortere periodes slapen. Ze slapen niet in één keer 8 of 9 uur zoals de mens dat doet. Wel zijn ze ongeveer twaalf uur per dag actief, met een soort middagpauze overdag en een periode van inactiviteit 's nachts.
De meeste apen leven in bomen, in het tropisch regenwoud of in andere gebieden waar het warm is. De meeste apen leven in groepen. Een uitzondering is de Orang Oetan, die alleen leeft. Alle apen zijn vooral planteneters, maar eten ook insecten en eieren.
De bonobo staat samen met haar naaste verwant de chimpansee (Pan troglodytes) van alle levende diersoorten het dichtst bij de mens.
De mensapen (gorilla's, orang-oetangs, gibbons, chimpansees) zijn onze naaste verwanten, onze familie, in het dierenrijk. De aap is dus eigenlijk een neef van de mens!
De apen bleken erg goed in staat om een juiste inschatting te maken van hun eigen kennis. Dit laat zien dat sommige dieren een actieve gedachtewereld hebben, en zelfs inzicht hebben in hun eigen kennis.
Met een lengte tot 3 meter en een gewicht tot 540 kilo was de mensaap de grootste primaat die ooit heeft geleefd. Het was een absolute kanjer: de Gigantopithecus. Miljoenen jaren lang leefden verschillende ondersoorten van de gigantische mensaap in de wouden van wat vandaag Vietnam, China en India is.
Vissen gebruiken gereedschappen, eekhoorns adopteren wezen, honingbijen maken plannen, schapen kunnen zich gezichten herinneren, ratten voelen elkaars pijn. Olifanten herkennen zichzelf in een spiegel, kraaien kunnen instrumenten uitvinden en er zijn honden met een woordenschat van meer dan duizend woorden.
Orang oetans hebben een goed geheugen. Ze weten precies wanneer er welke vruchten rijp genoeg zijn om te eten. Hun kinderen leren dit van hun moeder. Om alles te leren blijven ze ongeveer 8 jaar bij hun moeder.
Guinness Book
Volgens het Wereld Natuur Fonds (WNF) worden Sumatraanse orang-oetans normaal gesproken zo'n 45 jaar. Algemeen wordt aangenomen dat Puan in 1956 is geboren in de jungle van het Indonesische eiland Sumatra. Puan had 54 nakomelingen verspreid in dierentuinen over de hele wereld.
Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat het virus gevaarlijk is voor mensen. Besmette dieren hebben koorts en een rode huid, mogelijk diarree en het virus kan abortussen veroorzaken bij drachtige zeugen. Aan het zogenaamde hoogpathogene virus kunnen alle varkens sterven.
Toch zijn er enkele belangrijke verschillen: de positie van het hart ten opzichte van het lichaam is bij een varken anders dan bij de mens. De mens staat immers rechtop, terwijl het varken zich op vier poten voortbeweegt. Dat maakt dat het hart anders in de borstholte ligt.