De hoornaar is de grootste wesp van westelijk Europa. De hoornaar wordt gemiddeld 30 millimeter lang, maar koninginnen kunnen groter zijn. Werksters bereiken een lichaamslengte van 18 tot 24 mm, koninginnen een lengte van 25 tot 35 mm en mannetjes worden 21 tot 28 mm lang.
Uiterlijke kenmerken. De Europese hoornaar is een stuk groter dan de gewone wesp. De hoornaar kan wel 4,5 cm lang worden. De kleur van de hoornaar is verschillend met de gewone wesp.
De hoornaar is een grote wesp (17-24 mm) en is roodbruin van kleur. Dat terwijl gewone wespen en Duitse wespen zwart-geel gestreept zijn. Maar er zijn nog een aantal belangrijke kenmerken. Alle wespen soorten hebben twee antennes op de kop.
Van de wespensoorten in Nederland is de Europese hoornaar de grootste wespensoort die we hebben.
Ze vallen de mens met z'n lekkere hapjes en drankjes doorgaans niet lastig. Er is één ding waar hoornaars absoluut niet tegen kunnen: dat je te dicht bij hun nest komt. Als dat gebeurt, kunnen ze wél heel agressief reageren. Liever blijf je op minimaal vijf meter van het nest, om een aanval te voorkomen.
Sta stil en ga vooral niet wapperen met je handen. Hou autoraampjes dicht als dat enigszins mogelijk is. Vliegt een hoornaar toch naar binnen, ga dan rustig naar de kant van de weg en open al je raampjes. De hoornaar is waarschijnlijk net zo geschrokken als jij.
De hoornaar is de grootste inheemse wesp in België. Ze zijn minder agressief dan gewone wespen, maar een steek kan pijnlijker zijn. In de meeste gevallen is een steek ongevaarlijk.
Hoe ziet een wespenkoningin eruit? De wespenkoningin heeft net als de gewone wesp karakteristieke gele en zwarte strepen dwars over het achterlijf. De typische wespentaille is ook goed zichtbaar. Een gewone werkster wesp wordt 10 tot 15 millimeter groot, terwijl de wespenkoningin ongeveer 20 millimeter groot wordt.
Sinds 2017 komt de soort voor als een invasieve exoot in onder andere Nederland en Vlaanderen. De hoornaar heeft een zwart lijfje en de uiteinden van poten zijn geel. De Aziatische hoornaar werd in Nederland voor het eerst in 2017 in Dreischor gezien. De hoornaar is niet gevaarlijk voor mensen.
De gewone wesp en de paardenwesp zijn beide giftige wespen die mensen kunnen steken als ze zich bedreigd voelen. De ene is echter gevaarlijker dan de andere. Lees hier meer over de giftige wespen. De gewone wesp en de paardenwesp zijn beide giftige wespen die mensen kunnen steken als ze zich bedreigd voelen.
Steek van een hoornaar
Ook een hoornaar kan steken. De steek van deze superwesp is heel wat pijnlijker dan de steek van een standaard wesp. Dit komt omdat de angel van de hoornaar groter is en daardoor het gif direct in een ader kan spuiten.
De Franse veldwesp is niet agressief naar mensen toe, maar kan wél steken, meerdere malen zelfs, want ze heeft een gladde angel.
Een lokale zwelling van de steek kan zo'n 10 centimeter groot worden en tot 12 uur lang aanhouden. Heb je er langer last van? Raadpleeg dan je huisarts. Koel de steek met water of een ice pack.
Het insect is bijna twee keer zo groot als een normale wesp. Volgens platform Stop invasieve exoten is de Aziatische hoornaar naast onze provincie ook gespot in Zeeland, Zuid-Holland en Limburg.
Een steek van een (Aziatische) hoornaar kan pijnlijker zijn dan een steek van een gewone wesp. De kans dat u door een hoornaar wordt gestoken, is echter veel kleiner dan dat u door een gewone wesp wordt gestoken. Hoornaars komen namelijk niet af op zoetigheid en eten.
Net als gewone wespen kan de Aziatische hoornaar steken. Maar omdat het een groter exemplaar is met een langere angel, zal een steek vervelender aanvoelen. Personen die allergisch reageren op bijen- of wespensteken zijn best extra alert.
Megascolia wesp, Megascolia maculata, is een van de grootste Europese 'wespen', en wordt daarom herhaaldelijk verward met de Aziatische hoornaar. Het insect is dicht behaard en heeft een glimmend zwart achterlijf. De kop is geel van boven, en op het achterlijf zitten vier haarloze gele vlekken.
Wespen komen af op vlees en zoetigheid, maar houden niet van de geur van citroen, kruidnagel en geranium. Er is onderzoek gedaan naar geuren waarbij wespen uit de buurt blijven en deze passen goed in een kruidentuin.
Waar wespen een grote hekel aan hebben, is de geur van wierrook en de geur van kruidnagels. Zodra je een wierrook stokje aansteekt of je legt een aantal kruidnagels in een bakje met koud water blijven de wespen op afstand. Ze houden absoluut niet van deze geur.
De angel van een hoornaar is net als bij de wesp niet voorzien van weerhaken. Hij kan er dus meerdere keren mee steken zonder dood te gaan. Het aanwezige gif wordt bij iedere steek in kleine hoeveelheden afgegeven. Het gif is in normale omstandigheden niet dodelijk voor de mens maar wel voor andere insecten.
Koel de plaats van de steek met een nat kompres of een coldpack. Neem een pijnstiller zoals paracetamol bij veel pijn. Gebruik eventueel een zalf tegen huidirritatie, bijvoorbeeld zalf met menthol, aloë vera of calendula.
De Japanse Reuzenhoornaar is de grootste en meest gevaarlijke wesp ter wereld. Ze kunnen wel zes centimeter lang worden en hebben een angel van ruim een halve centimeter.