Bij een dissociatieve stoornis lukt het iemand een bepaalde tijd niet om gebruik te maken van het bewustzijn met alle gedachten, gevoelens en herinneringen. Iemand staat als het ware los van zichzelf. Dissociatie betekent letterlijk 'uiteenvallen'.
Het gevoel 'los te raken van jezelf of van je omgeving' noemen we dissociatie. Dissociatie is een toestand waarin gedachten, emoties, waarnemingen en/of herinneringen tijdelijk niet oproepbaar of aanwezig zijn, of minder samenhang vertonen.
Kenmerkend voor alle dissociatieve stoornissen is dat de (emotionele) verbinding met een ander vaak erg wisselend is en/of soms afwezig. En dat er vaak sprake is van traumatische ervaringen, waardoor iemand zich vaak angstig, verward, boos of gevoelloos voelt.
Dissociatie is een verstoring en/of onderbreking van het normale psychisch functioneren, die van invloed is op onder andere het denken, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeleving, motorische controle en gedrag. Dissociatieve symptomen kunnen ieder gebied van het psychisch functioneren verstoren.
Het gevoel 'los te raken van uzelf of van uw omgeving' heet dissociatie. Dingen die u dan bijvoorbeeld merkt: De tijd lijkt veel sneller of langzamer te gaan dan normaal.U vergeet (belangrijke) dingen die u heeft meegemaakt.
Dissociatie gaat vaak gepaard met stilvallen, letterlijk en figuurlijk. In beweging komen helpt om weer in beweging te kunnen komen. Bewegen kan in het groot, zoals opstaan, gaan wandelen, of iets overgooien, maar ook in het klein. Soms is voorzichtig een vinger of voet bewegen een eerste haalbare stap.
Sommige mensen hebben tijdens hun eerste aanval het gevoel dood te gaan. In een mildere vorm hebben mensen het gevoel er niet helemaal bij te zijn. Vaak zeggen patiënten zich bewust te zijn van de mensen om hen heen, maar niet met hen te kunnen praten.
Een dissociatieve periode kan minuten duren, maar ook (in ernstige gevallen) je hele leven. Dissociatieve amnesie komt waarschijnlijk het meeste voor, maar er bestaat nauwelijks onderzoek over (Bron: Hulpgids).
De oorzaken van derealisatie en depersonalisatie zijn divers en kunnen variëren van stress en slaapgebrek tot trauma's en middelengebruik. Het brein kan in stressvolle situaties een verdedigingsmechanisme inschakelen waarbij het de realiteit op een afstand plaatst.
Wanneer iemand dissociatie ervaart, kan dat er als volgt uitzien: Dagdromen, wegdromen of glazige ogen . Zich anders gedragen of een andere toon of gebaren gebruiken. Plotseling wisselen tussen emoties of reacties op een gebeurtenis, zoals bang en verlegen overkomen en dan bombastisch en gewelddadig worden.
Er bestaat echter geen medicijn tegen dissociatie. Het kan zijn dat je door je psychische klachten moeite hebt met alledaagse dingen, zoals het huishouden doen, je rekeningen op tijd betalen of de deur uit komen. Als dat bij jou ook zo is, is professionele ondersteuning op dat gebied misschien fijn of nodig.
Symptomen van dissociatieve stoornissen
plotselinge en onverwachte stemmingswisselingen , bijvoorbeeld je heel verdrietig voelen zonder reden. depressie of angstproblemen, of beide. het gevoel hebben dat de wereld vervormd is of niet echt is ('derealisatie' genoemd) geheugenproblemen die niet verband houden met fysiek letsel of medische aandoeningen.
Er zijn aanwijzingen dat je meerdere persoonlijkheidstoestanden (identiteiten) hebt. Minstens twee van jouw identiteiten nemen jouw gedachten, gedrag en gevoelens regelmatig over. Je hebt geen controle over of bewustzijn van de wisselingen. Je hebt 'gaten' in je geheugen (amnesie).
Bij mensen met een eerste psychotische episode is nog geen onderzoek gedaan naar dissociatie. Benieuwd hoe dit zit? Dissociatie is een (tijdelijke) verstoring van de integratie van bewustzijn, geheugen, identiteit, cognities of perceptie. Uit eerdere studies blijkt dat dissociatie vaak voorkomt bij mensen met psychose.
Dissociatie is vaak een reactie op een stressvolle situatie. Wanneer je lichaam in gevaar is of een situatie als gevaarlijk ervaart kan het op drie manieren reageren: vechten (fight), vluchten (flight) of bevriezen (freeze). Dit laatste is het geval bij dissociatie.
Schuldgevoelens kunnen ook een gevolg zijn van (traumatische) jeugdervaringen of een symptoom zijn van mentale problemen zoals persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen, een laag zelfbeeld en depressie. Daarnaast kunnen deze gevoelens voorkomen bij (problematische) rouw en chronische aandoeningen.
Dissociatie is iets dat iedereen wel eens in onschuldige vorm meemaakt. Maar in ernstige vorm is het verre van onschuldig.Het kan zorgen voor gevaarlijke situaties en een verstoring van je dagelijks functioneren.
Dissociatie bij PTSS
Een dissociatieve stoornis ontstaat vaak door ernstige trauma 's uit de kindertijd. Ook een posttraumatische stressstoornis (PTSS ) is een stoornis die ontstaat door een trauma. Mensen met PTSS hebben last van herbelevingen van de traumatische gebeurtenis(sen).
De wereld en de mensen om u heen voelen vreemd en anders dan normaal.Mensen of spullen lijken niet echt, of vervormd.Alles is wazig, het lijkt of u droomt. Dit heet derealisatie.
De aanvallen werden vroeger ook wel dissociatieve aanvallen genoemd. Tijdens een dissociatie ben je je minder bewust van je gevoelens, lichaam en je omgeving. Het is een proces dat bijna iedereen weleens meemaakt, bijvoorbeeld als je erg geconcentreerd te werk bent en niet doorhebt dat er iemand tegen je praat.
Dissociatie is een toestand waarbij verschillende delen van de hersenen als gevolg van hevige angst niet meer met elkaar samenwerken waardoor gevoelens en herinneringen tijdelijk niet meer bewust worden waargenomen.
U kunt zich verlamd voelen of niet in staat zijn om te bewegen . Deze reactie is meestal gekoppeld aan dissociatie. Dissociatie bij mensen is vergelijkbaar met dieren die bevriezen als ze in gevaar zijn.
Catatonie is gerelateerd aan ACE-scores, maar lijkt een aparte symptoomcategorie te zijn van dissociatie of Schneideriaanse symptomen . Dit is consistent met het feit dat catatonie in de DSM-5 een aparte diagnostische categorie is geworden van schizofrenie (American Psychiatric Association, 2013).
Je kunt depersonalisatie zien als een verdedigingsmechanisme van het brein bij overprikkeling of langdurige stress. Het komt vaker voor bij mensen die in hun jeugd traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Ook bij mensen die drugs gebruiken, een middel dat het brein vermoeit. En bij paniek kan het ook voorkomen.