Je afgewezen of gekwetst voelen, gaat gepaard met een verlammende, bevriezende emotie genaamd schaamte. Schaamte komt bijvoorbeeld om de hoek kijken wanneer je je door afwijzing niet goed genoeg voelt. Schaamte trekt samen op met een negatief zelfbeeld.
Toelichting. Het werkwoord kwetsen wordt in de standaardtaal gebruikt in de betekenis 'psychisch verwonden', 'krenken, beledigen'. Ook het daarvan afgeleide bijvoeglijk naamwoord gekwetst is standaardtaal in de betekenis 'psychisch verwond' of 'gekrenkt, beledigd'.
Geef ze de tijd en de rust om vertrouwen te kweken. Niets opdringen maar rustig aanwezig zijn – zelfs in stilte – zodat ze zich geaccepteerd voelen. Je kan af en toe een vraag stellen waarom ze zich zo gedragen. Help ze om tot eigen conclusies te komen.
Voelen is dus feitelijk het expliciet beleven, ervaren (lichamelijk, emotioneel en cognitief) van lichamelijke, hormonale, reacties die door een emotie spontaan worden opgeroepen.
Wat is een emotionele blokkade? Wanneer je een emotionele blokkade hebt, dan voel je dat je emotioneel niet meer goed functioneert. Het kan zijn dat je stil wordt, maar het kan ook gebeuren dat je juist heel druk bent of boos wordt. Vaak voel je het ook in je lijf.
Emoties voel je in je lichaam. Deze lichamelijke sensatie kan je vergelijken met een golfbeweging. Het begint klein, groeit tot een breekpunt en als het helemaal uitgegolfd is verdwijnt het weer. Bij elke emotie ervaar je weer andere fysieke signalen.
Zich terugtrekken: de persoon laat zelden van zich horen of is eerder stil. Snel boos of verdrietig: de ander bijt van zich af, huilt vlugger. Weinig energie: de passie die je vroeger zag, is er niet meer. Niet zichzelf: je hebt het gevoel dat de ander een masker opzet.
De beste manier om iets aan de orde te stellen is iemand vertellen wat jouw gevoelens over het verleden zijn zonder de ander te beschuldigen. Zorg dat je iets zegt over een concrete gebeurtenis of gedrag van iemand en zeg nooit iets over de hele persoon.
Redenen waarom we onszelf willen afsluiten
Het kan zijn dat je jezelf isoleert als een manier om te proberen met psychische problemen om te gaan. Bijvoorbeeld, wanneer je je gestrest, angstig of depressief voelt, kan het gemakkelijk zijn om in zelfisolatie te gaan en je te concentreren op je eigen gedachten en emoties.
Het gevoel van 'niet gezien worden', kan ontstaan wanneer jouw emoties of reacties worden afgewezen. Of wanneer je de verwachting hebt afgewezen te gaan worden. Dit kan leiden tot het gevoel dat je er niet mag zijn en het gevoel dat je tekortschiet. Vaak is dit te herleiden naar eerdere situaties waarin dit gevoeld is.
Gevoelens van afwijzing hebben direct te maken met jouw behoefte aan waardering, erkenning en respect. Je voelt je afgewezen wanneer je je bedreigd voelt in jouw behoefte aan waardering. Wat je dus zou kunnen leren is om anders met jouw behoefte aan waardering om te gaan!
Oefen vooral om beledigingen niet persoonlijk op te vatten. Weet dat mensen vaak anderen pijn doen omdat ze zelf pijn ervaren. Tracht daarom om je eigen ego uit de situatie halen. Besef dat je je alleen beledigd kunt voelen als je daarmee instemt.
Er is sprake van een gebrek aan waardering. Er wordt geen rekening gehouden met de wensen en grenzen van de ander. Respectloos gedrag kan zich uiten in constant kritiek hebben en de ander kleineren. Een andere uiting is het negeren van de mening van je partner en het niet serieus nemen van zijn gevoelens.
Je kunt interesse tonen (dat is fatsoenlijk) en je kunt geïnteresseerd zijn. Je kunt aandachtig luisteren (dat heb je op de training geleerd) of je luistert oprecht en met je hart naar het verhaal van iemand.
Iemand wil geen contact met anderen of anderen mijden hem/haar. Hij/zij is erg somber, geniet nergens van en vindt het leven uitzichtloos. Hij/zij reageert heel heftig op kleine gebeurtenissen. Hij zij wordt dan bijvoorbeeld woedend of heel verdrietig.
Respectloos betekent zonder respect behandeld worden of de ander zonder respect behandelen. Dat kan op tal van manieren zoals: De ander onderuithalen of kleineren. De ander te schande maken of kwaad spreken over de ander.
Toon begrip voor zijn situatie zonder jezelf te verontschuldigen. 'Ik begrijp dat je boos bent...', 'Dat is heel erg vervelend...", 'Ik begrijp wat je bedoelt. Dat is mij ook weleens overkomen..." Benadruk waarover jullie het eens zijn.
Vreugde, verdriet, angst, woede, verbazing en afschuw worden de basisemoties genoemd omdat er bij deze emoties sprake is van universele expressie. Ook mensen die blind zijn en dus nog nooit iemand anders hebben zien lachen vertonen dezelfde expressie!
Onverwerkte emoties kunnen suïcidale gedachten opwekken
Ze kunnen ontstaan door bijvoorbeeld geweld, misbruik en lichamelijke of emotionele verwaarlozing. Dit kan leiden tot een trauma dat je niet zomaar verwerkt. Maar ook kleinere problemen zijn niet altijd makkelijk bespreekbaar.
Emoties voel je dus in je lichaam. Woede gaat vaak gepaard met een bonzend hart, een knoop in je maag en gespannen spieren. Als je boos bent komen er stofjes zoals adrenaline en cortisol vrij die je lichaam klaarstomen om te vechten of vluchten. Zolang dit gevoel ook weer zakt, is er niet zoveel aan de hand.