Een winterdepressie heeft waarschijnlijk te maken met veranderingen in de hoeveelheid licht. In het najaar wordt het vroeg donker. De zon komt later op en geeft minder licht. Het lichaam past zich hieraan aan, door de aanmaak van het hormoon melatonine.
De rol van vitamine D en serotonine bij een winterdip
Dat eiwit heeft een negatief effect op de serotonine-activiteit, met depressie tot gevolg. Ook een gebrek aan vitamine D lijkt een belangrijke factor te zijn in de neerslachtigheid, omdat je zonder die vitamine niet genoeg serotonine aanmaakt.
Winterdepressie symptomen
aanhoudende vermoeidheid. grote behoefte aan slaap, veel slapen en toch niet uitgerust wakker worden. somber zijn, je depressief voelen. moeite hebben met concentreren.
Iemand met een winterdepressie voelt zich vaak iedere herfst en winter erg somber en moe. Ook zijn er andere depressieve klachten. In het voorjaar verdwijnen deze klachten weer.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
Bij de meeste mensen gebeurt dit in de herfst of de winter. We kennen dit als 'winterdepressie'. Jaarlijks zijn er zo'n 500.000 mensen die hier last van hebben. Maar het kan ook in andere jaargetijden voorkomen (ernstige voorjaarsmoeheid).
De winterblues of 'winterdepressie', het is geen verzinsel. Het is een specifieke vorm van depressie die gelinkt is aan het gebrek aan licht gedurende de wintermaanden. De wetenschappelijke naam voor de aandoening is 'seasonal affective disorder (SAD)' .
Door het weinige daglicht in de donkere seizoenen, gaat je lichaam steeds meer melatonine aanmaken. Daardoor voel je jezelf overdag wat slaperiger. Vooral mensen (meer vrouwen dan mannen) waarvan de lichtgevoelige cellen in de ogen minder goed functioneren, hebben daar last van[1].
Door lichttherapie stopt het lichaam met het aanmaken van te veel melatonine waardoor de klachten verdwijnen. De lichttherapie gebeurt met een sterk, wit licht van ongeveer 10.000 lux. In dit licht zit geen ultraviolette straling. Het is dus niet slecht voor de huid.
Hoe lang u de lichttherapielamp gebruikt is afhankelijk van uw afstand tot de lamp. Houd er rekening mee dat u de lamp iedere dag – bij voorkeur in de ochtend – minimaal een half uur tot 2 uur moet gebruiken voor een optimaal effect.
Bockting: "Een zomerdepressie is grofweg hetzelfde als een gewone depressie, maar het komt en gaat met de zomer. Mensen met een zomerdepressie hebben er last van dat het langer licht blijft, de zon schijnt en het warmer is. Symptomen zijn somberheid, verlies van interesses en niet meer kunnen genieten.
Uit onderzoek blijkt dat een tekort aan vitamine D het serotoninegehalte in de hersenen wordt verlaagd. Een serotoninetekort kan zelfs leiden tot depressie. Uit meerdere onderzoeken blijkt het verband tussen een tekort een vitamine D en het humeur. Het sterkst is het verband bij ouderen.
Bij ernstig vitamine D-gebrek en gerelateerde klachten kunnen patiënten een oplaaddosering krijgen van 10.000 IE (250 microg) per dag gedurende 10 dagen of 25.000 IE (625 microg) per week gedurende 6 tot 8 weken.
Depressie komt bij oudere mensen meer en meer voor. Uit een recent onderzoek 2 blijkt dat er een lichte vermindering van de klachten is wanneer men dan meer vitamine D gaat innemen. De dosis die men dan inneemt moet echter wel hoog zijn (50 000 IE / week).
Een Seasonal Affective Disorder (SAD) is een gemoedstoestand die onder invloed van de wisseling van seizoenen verstoord raakt. De problemen bij SAD kunnen variëren van een licht vermoeid gevoel tot een zware depressie. Termen die in dit verband genoemd worden zijn voorjaarsmoeheid, najaarsmoeheid en winterdepressie.
“Een winterdepressie komt ook zeker bij kinderen voor. We zien het soms al bij kleuters, maar vooral tijdens de puberjaren”, zegt Ybe Meesters, gz-psycholoog en hoofd van de polikliniek Winterdepressies van het UMCG in Groningen. Zo'n 3 procent van de Nederlanders heeft last van een winterdepressie.
Neurotransmitters en depressie
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Slaapproblemen verhogen het risico op depressie en angststoornissen en kunnen bijdragen aan een slechter beloop van deze stoornissen, blijk uit Nederlands onderzoek. Slaap is één van de factoren die een sterke invloed kan hebben op depressie en angststoornissen.
U voelt zich triest voelen of hulpeloos, tot niets in staat. Het lukt niet meer om ergens nog plezier aan te beleven, u verliest interesse in onderwerpen en het is lastiger om zich te concentreren. Andere gevoelens die vaak voorkomen bij depressies zijn prikkelbaarheid, of juist een dof en leeg gevoel van binnen.
Veroudering van de huid: op de lange termijn kan huidveroudering ontstaan door lichttherapie. Huidkanker:een te hoge dosis uva-licht kan op de lange termijn melanomen veroorzaken, een ernstige vorm van huidkanker. Te hoge dosissen uvb-straling kan diverse, minder agressieve vormen van huidkanker veroorzaken.
Wat krijgt u vergoed? Bij ernstige huidaandoeningen, zoals psoriasis, vitiligo of eczeem krijgt u UV-B lichttherapie vergoed uit uw basisverzekering. Meestal wordt u behandeld in het ziekenhuis, maar het ziekenhuis kan u ook apparatuur geven voor thuisgebruik. Hiervoor mag het ziekenhuis geen extra kosten rekenen.
Lichttherapie is bewezen werkzaam. Bij de meeste mensen met een winterdepressie die lichttherapie hebben ondergaan, zijn de klachten verdwenen. Dit is meestal na 1 à 2 weken lichttherapie al het geval. Ook bij een verstoord slaapritme , is lichttherapie een effectieve behandelvorm.
Een daglichtlamp maakt je alerter en onderdrukt de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. Bij aanhoudende donkerte kun je last hebben van slaperigheid doordat je hersenen onophoudelijk melatonine aanmaken. Door een daglichtlamp te gebruiken wordt het evenwicht van je melatonineproductie hersteld.