Uitstoot door landbouw is al gehalveerd sinds 1990 Sinds enkele jaren daalt ook het aantal stuks vee. . En we injecteren de mest in het land, waardoor de uitstoot enorm afneemt.” Tussen 1990 en 2018 is de uitstoot van ammoniak door de landbouw daardoor meer dan gehalveerd, blijkt uit cijfers van het RIVM.
Wat is stikstof? Stikstof is een gas dat vrijkomt uit de uitlaat van auto's en vrachtwagens maar ook als de poep en plas van koeien bij elkaar samenkomen. Zowel auto's als boerenbedrijven stoten daarom dus veel stikstof uit. Die stikstof komt vervolgens in de natuur terecht, en daar gaat het mis.
Boeren gebruiken mest omdat het zorgt voor een betere plantengroei en hogere gewasopbrengsten. Uit de mest verdampt stikstof als ammoniak en komt in de lucht.
Te veel stikstof zorgt voor meer voeding in de bodem.
Als er te veel stikstof op de grond komt, komen er meer voedingsstoffen in de bodem terecht. Dat is vooral in natuurgebieden een probleem. Planten die van veel voeding houden zoals bramen, brandnetels en gras gaan harder groeien.
Stikstofoxiden komen vooral door verbranding van fossiele brandstoffen door verkeer, de energiesector en de industrie. Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden. Alle sectoren, dus ook verkeer, industrie en de luchtvaart moeten bijdragen aan de oplossing.
Dat zit zo: Duitsland mag net als Nederland niet te veel stikstof uitstoten rondom 'Natura 2000'-gebieden.Dat zijn natuurgebieden die door de Europese Unie beschermd worden. Een bedrijf mocht in Nederland niet zorgen voor meer dan 14 gram (per hectare per jaar) extra stikstofuitstoot rond een Natura 2000-gebied.
De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld. Dat komt doordat we een dichtbevolkt land zijn, met veel verkeer en veel intensieve landbouw. In Europa is Nederland de grootste uitstoter van stikstof (per hectare). Wij stoten gemiddeld 4 keer zoveel uit als andere Europese landen.
De boerenprotesten tegen stikstofbeleid zijn een reeks protestacties van verschillende groepen Nederlandse boeren tegen overheidsplannen om de veehouderij in te perken om de stikstofcrisis op te lossen. De eerste protestactie op 1 oktober 2019 werd georganiseerd door Agractie en de Farmers Defence Force.
Stikstofoxiden en ammoniak komen in onze lucht terecht door uitstoot van onze landbouw, verkeer en industrie. Eenmaal in de lucht verspreidt het zich over ons land en Europa. Er gaat 2 keer zoveel stikstof vanuit Nederland naar het buitenland dan er vanuit het buitenland bij ons naar binnen waait.
Bij de stikstofcrisis van de laatste jaren draait het om twee stofjes: stikstof uit verkeer (NOx) en stikstofverbindingen uit boerenbedrijven, meestal in de vorm van ammoniak. Deze slaan neer in de natuur en werken als voedingsstof. Daardoor groeien sommige planten beter dan andere.
Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. Daar komt volgens het RIVM nog 12 miljoen kilo stikstof bovenop, hoofdzakelijk door energieverbruik in de landbouw, bijvoorbeeld door kassen en andere bronnen.
Een koe ademt het methaan uit en zo komt het in de lucht.” Het voer dat koeien eten en verteren zorgt in meer of mindere mate ook voor stikstofuitstoot. “Zo geven boeren hun koeien vaak voer met net teveel eiwit (waar stikstof in zit), ongeveer 10 procent eiwit te veel.
In Nederland gaat het elke dag over stikstof. Het lijkt erop dat Nederland als enige in de wereld met dit probleem zit. Doordat Nederland zo klein en dichtbevolkt is stoten we te veel stikstof uit. Andere landen hebben het stikstofprobleem ook alleen gaan onze buurlanden er anders mee om.
Waarom blokkeren boeren distributiecentra? Boeren protesteren al een tijd tegen de stikstofplannen van het kabinet, die inhouden dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. De afgelopen dagen wilden ze laten zien dat zonder hen de supermarktschappen leeg zijn.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.
Onteigening van boeren
Het gaat meestal om bedrijven die al generaties in de familie zijn met veel kennis van het gebied. Als het niet vrijwillig is dan gaat de overheid bedrijven dwingen, terwijl onzeker is of de natuur hiervan profiteert.
Met die planten verdwijnen ook de insecten en vlinders die van die planten leven. Daardoor neemt de biodiversiteit af en 'verarmt' de natuur. Veel van die insecten zijn juist ook nodig om gewassen te bestuiven. Daarnaast heeft een teveel aan stikstof ook gevolgen voor de waterkwaliteit.
"Als het over absolute aantallen gaat, is China veruit koploper in de stikstofuitstoot", zegt hoogleraar Wim de Vries (Universiteit Wageningen) tegen RTL Nieuws. "In delen van het land stoten ze zelfs per hectare veel meer uit dan wij, maar gemiddeld over het hele land is het minder."
De invloed van de mens op de productie van reactief stikstof heeft gevolgen voor het klimaat. Direct doordat het leidt tot de productie van lachgas (N2O), een broeikasgas met een ongeveer driehonderd keer sterker effect dan het broeikasgas koolstofdioxide.
Sinds het vorige kabinet in 2019 besloot de stikstofuitstoot drastisch te reduceren, is het alle hens aan dek voor grote agribedrijven als zuivelgigant Royal A-ware (omzet 2,2 miljard euro), veevoederbedrijf Royal De Heus (3,2 miljard euro) en kalvermesterij Vandrie Group (2,3 miljard euro).
Ze komen om verschillende redenen. Eén ding staat vast: de boeren voelen zich niet gehoord en vragen zich af of de boerderij nog toekomst heeft. Waar de meeste boeren boos om zijn, is de uitspraak van D66'er Tjeerd de Groot.
Het gaat bijvoorbeeld om afnemers, zoals slachterijen en zuivelbedrijven, maar ook om personeel dat door de boeren wordt ingehuurd, zoals vrachtwagenchauffeurs en loonwerkers. "De arbeidsmarktperspectieven van deze groep verschillen per regio, leeftijdscategorie en opleidingsniveau.
Waar komt de meeste stikstof vandaan? Twee derde van de stikstofdepositie wordt in Nederland zelf veroorzaakt, aldus schattingen van het RIVM: met name door landbouw, verkeer en industrie. Van die sectoren draagt de landbouw verreweg het meeste bij aan de hoeveelheid stikstof in de natuur.
Aangepast veevoer
Zodra hun plas en mest samenkomt ontstaat ammoniak en dit is een vorm van stikstof. Sinds 2020 zijn boeren verplicht om minder krachtvoer met eiwitten aan hun koeien te voeren. Daardoor produceren die koeien minder ammoniak en dus stikstof.
Bomen en planten hebben stikstof nodig om te groeien. Nu is het zo dat er te veel stikstof in de lucht zit. Dat is normaliter geen probleem want bomen en planten nemen dit op en verwerken het. Méér stikstof betekent snellere groei en ondergroei (van snelle groeiers zoals brandnetel, of grassen).