Neovoornamen of neopronouns is een categorie voornaamwoorden die onafhankelijk zijn van de traditionele derde persoon voornaamwoorden. In de meest strikte zin is een neovoornaam een voornaamwoord dat niet gebaseerd is op een zelfstandig naamwoord en niet hij/hem, zij/haar, het/zijn, of zij/hen is.
Dan ben je voortaan een 'hen' - De Correspondent. Het is een groot probleem voor mensen die zich geen vrouw of man voelen. Dat de taal hen alsnog bestempelt als 'hij' of 'zij. ' De nieuwe voornaamwoorden 'hen' en 'hun' moeten niet alleen hun emancipatie mogelijk maken, maar die van iedereen.
Nieuwe voornaamwoorden voor non-binaire personen
'Als je verwijst naar een man, gebruik je meestal hij/hem. Naar een vrouw meestal zij/haar. Maar er zijn ook genderneutrale voornaamwoorden, ook wel pronouns genoemd, zoals die/diens of hen/hun, waarmee sommige genderneutrale personen graag worden aangesproken.
Non-binair is een paraplubegrip. Er zijn verschillende termen voor genderidentiteiten die zich buiten het binair gendermodel stellen; “genderqueer”, “gender non-conform”, “agender”, “genderfluïde”, “bigender”,…
Dat kan dan als volgt luiden: “My name is Jane Doe, my pronouns are he/him/his”- waarmee die persoon (vrouwelijk qua biologisch geslacht bij de geboorte) aangeeft zichzelf als mannelijk te zien (qua “gender identity”) en ook zo te willen worden aangesproken.
Naast het veiliger maken van social media, zetten mensen hun pronoun in hun bio om het normaal te maken dat mensen zich niet alleen voorstellen met hun naam, maar ook hun voornaamwoord.
Iemand die zich man voelt (of hij nu geboren is met of zonder penis & ballen) noemen we binair. Iemand die zich vrouw voelt (of zij nu geboren is met of zonder vagina) noemen we ook binair. Iemand die zich man noch vrouw voelt, of juist net zozeer man als vrouw, noemen we non-binair.
Als iemand geen keuze maakt in de genderidentiteit man of vrouw spreken we van non-binair. Non-binaire personen voelen zich een beetje jongen/man en meisje/vrouw, of juist geen van beiden. Of zij voelen zich soms jongen/man en soms meisje/vrouw. Dit heet genderfluïde.
In 2016 heeft de transgemeenschap genderneutrale voornaamwoorden gekozen voor trans personen die zich man noch vrouw voelen. Gebruik in dit geval in plaats van hij/hem/zijn of zij/haar/haar: hen of die/hen/hun. Enkele voorbeeldzinnen om je op weg te helpen: Sacha stapt op hun fiets.
Hermafrodiet is een verouderde (en beledigende) term voor tweeslachtigheid. Het woord hermafrodiet wordt enkel voor dieren of planten gebruikt. De correcte term voor mensen met zowel vrouwelijke als mannelijke geslachtskenmerken is intersekse.
Hen is het aanwijzend voornaamwoord en hun is het bezittelijk voornaamwoord. Veel mensen vinden het verwarrend dat hen/hun meestal naar meerdere mensen verwijst. Maar de werkwoordsvorm die je gebruikt is in principe wel enkelvoud. Als je toch duidelijk wilt maken dat het om één persoon gaat, kun je iemands naam noemen.
Zij noemt zichzelf genderfluïde: een genderidentiteit waarbij iemand zich het ene moment mannelijk kan voelen en het andere moment vrouwelijk. "Ik ben geboren als vrouw, maar vind het ook oké als ik man word genoemd", vertelde ze eerder deze maand aan RTL Nieuws.
Zeg niet 'toen je nog een man was' of 'toen hij nog een vrouw was', maar zeg 'toen je je nog als man presenteerde' of 'toen hij nog als vrouw gezien werd'. Zeg liever niet mannen en vrouwen, maar personen. Liever niet dames en heren, maar mensen. Niet jongens en meisjes, maar kinderen.
Bij transmannen wordt de door hormoongebruik gegroeide clitoris gebruikt om een micropenis te maken. De chirurg kan met huid van je onderarm een grotere penis maken. Het scrotum wordt gemaakt van de schaamlippen en kan gevuld worden met prothesen uit siliconegel.
Zijn dat de meest geschikte woorden in Nederland of is er een nieuw woord nodig? In Nederland mag je non-binaire personen aanspreken met 'hen', 'hun' en 'die'.
Meer mensen in de non-binaire Facebookgroep gaven aan dat hun broers en zussen hen 'sibbe' of 'sibbel' noemden. Een andere creatieve oplossing voor broers en zussen van non-binaire mensen is om het om te draaien, en te zeggen: 'Ik ben de broer/zus van X.
Cisgender en binaire hokjes
Als je cisgender bent, komt je genderidentiteit (hoe je je voelt van binnen) overeen met je geboortegeslacht. Bijvoorbeeld: je bent geboren met een penis en je voelt je man. Of je voelt je vrouw en bent geboren met een vulva. Dit valt binnen het 'binaire geslachtsmodel'.
Sinds 2016 heeft het Nederlands naast 'zij' en 'hij' en 'haar' en 'hem' ook het genderneutrale woord 'hen' als voornaamwoord in de taal opgenomen. Dit kan gebruikt worden voor mensen die zich niet identificeren als man of vrouw. Mensen zoals Thorne, Nanoah en Sky.
Non-binair en genderqueer
Je kunt je bijvoorbeeld non-binair noemen: dat betekent dat je niet het een of het ander bent; je ontstijgt de tweedeling. Genderqueer betekent eigenlijk ook dat je geen vaste genderidentiteit hebt, of dat je tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid beweegt.
Kort gezegd is geslacht aangeboren en gender aangeleerd. Wanneer je geboren wordt, wordt er aan de hand van je geslachtsdelen bepaald of je een meisje of een jongen bent. Dit is dus je geslacht. Maar door je opvoeding en invloeden van buitenaf, zoals je cultuur en de samenleving ontwikkel je je gender.
Soms worden er babies geboren waarbij het uiterlijke geslachtsorgaan eruit ziet als een grote clitoris of een kleine penis. Deze variaties in geslachtskenmerken zijn een gevolg van een andere geslachtsontwikkeling. Het wordt ook wel intersekse genoemd.
Queer is een overkoepelend begrip voor onder andere homoseksuele, biseksuele, panseksuele, transgender, intersekse en non-binaire/genderqueer mensen. De term wordt meestal gebruikt om uit te leggen dat iemand zich niet thuisvoelt binnen de hetero- en gendernormen en zogeheten 'hokjes' in twijfel trekt.
Het staat voor een open, brede genderidentiteit en/of seksuele identiteit. Vaak noemen mensen zichzelf queer als ze zichzelf niet een vaststaande gender en/of seksuele identiteit toekennen, of die afwijzen. Sommige mensen gebruiken queer als parapluterm voor alles wat niet heteroseksueel en/of cisgender is.
Queer (Q) of Questioning (Q)
Queer betekent letterlijk 'vreemd'. Mensen die deze term gebruiken staan voor een open, brede identiteit en seksualiteit, en willen zichzelf niet in een hokje plaatsen qua geslacht en/of seksuele voorkeur.
Cisgender of cisseksueel (verkorte vorm cis) betekent een genderidentiteit die overeenkomt met het geboortegeslacht. Het is de tegenhanger van transgender en transseksueel, waarbij het geboortegeslacht en de genderidentiteit niet overeenkomen.