Wat is extreme koude? In extreme kou moet de mens de lichaamstemperatuur toch rond de 37°C kunnen handhaven. Er zijn er veel werksituaties waarin regelmatige blootstelling aan koude voorkomt, zowel in gebouwen als in de buitenlucht (in de winter).
Deze ontstaat door het temperatuurverschil tussen de koude lucht boven de pool, waar de zon dan niet schijnt, en de minder koude lucht daaromheen. Soms wordt de stroming echter instabiel en breekt de ring in stukken uiteen of verschuift van de pool af.
Dit is bijvoorbeeld thermo ondergoed, een thermo shirt of thermo legging. Daarover draag je een isolerende laag, iets dat lekker warm zit, zoals een fleece vest. En tot slot draag je een winddicht en waterdichte jas.
Draag meerdere kledinglagen, inclusief een sjaal, muts of pet en handschoenen. Blijf in beweging. Houd rekening met een lagere gevoelstemperatuur dan de daadwerkelijke temperatuur. Een krachtige wind kan voor zeer sterke afkoeling zorgen.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Kelvin: absolute temperatuur
De absolute temperatuurschaal heeft stappen van dezelfde grootte als de Celsiusschaal, maar legt het nulpunt bij het absolute nulpunt, dat wil zeggen dat een temperatuur uitgedrukt in kelvin niet negatief kan zijn. Het absolute nulpunt ligt ongeveer bij −273,15 °C, dit is dus nul kelvin.
Een ijsdag is een dag waarop het de hele dag blijft vriezen. Ook de hoogste temperatuur van het hele etmaal ligt op een ijsdag dus onder nul.
Hou je hoofd, nek en handen warm
Je hoofd en handen koelen als eerste af. Via je hoofd kun je veertig procent van je lichaamswarmte verliezen. Mutsen die wind- en waterdicht zijn geven de meeste warmte. Bivakmutsen beschermen je hele gezicht en zijn het beste bij extreme kou.
Fleece is een dikke, maar lichte stof. Daarnaast is het erg zacht. Het materiaal isoleert de warmte goed en houd je heerlijk warm tijdens de koudste dagen.
Wat is het verschil tussen dons en synthetische isolatie? In grote lijnen zijn er twee soorten isolatie: natuurlijke dons en synthetisch isolatie. Elk heeft zo zijn eigen voor- en nadelen. Zo is dons lichter en warmer dan synthetische isolatie wanneer de vulkracht gelijk is, alleen isoleert dons niet als het nat is.
Hoe koud is het in Lapland in de winter? In de wintermaanden, tussen december en april, zakken de temperaturen naar ongeveer -5ºC tot -15ºC. Soms schommelt het kwik rond het vriespunt, maar er wordt ook wel eens -20ºC tot -30°C op de thermometer aangetikt. De gevoelstemperatuur is anders dan in Nederland en België.
Een donzen ski-jas en wintersportbroek zijn geen overbodige luxe. Dit draag je over je thermokleding, zodat je droog en warm blijft. Handschoenen, dikke sokken en waterdichte schoenen horen ook bij je uitrusting. In veel gevallen is deze warme kleding inbegrepen.
Vandaag 80 jaar geleden werd de laagste temperatuur ooit in Nederland gemeten. Op 27 januari 1942 werd het in Winterswijk -27,4 °C.
Siberisch koud
De koudste plek op aarde waar mensen wonen, is het noordoosten van Siberië. Daar staat het kouderecord op 67,8 graden onder nul. De laatste keer dat die temperatuur werd gemeten was in 1933.
Zo voorspelden wetenschappers vorig jaar de koudste winter ooit en al gauw bleek dat daar geen sprake van was. De eerste weermodellen voor de winter van 2022/2023 verwachten in ieder geval een redelijk natte winter. In januari zullen er waarschijnlijk 8 tot 15 dagen zijn waarop er neerslag valt.
Wonen in een te koud huis heeft ten eerste flinke negatieve gevolgen voor je ademhaling. Het verhoogt namelijk de kans op astma en andere ademhalingsziektes. Ook andere ziektes gedijen goed bij een lage temperatuur. Denk bijvoorbeeld aan griep, allergieën of hart- en vaatziekten.
Een lichaam went dus wel degelijk aan een lagere temperatuur. Het is even bikkelen, maar dan kan je lijf bijvoorbeeld 15 graden aan. Of dat ook gezonder is dan leven bij 20 graden is nog niet helemaal duidelijk, zegt Kingma. "Het is nog niet helemaal onderzocht of het leven alleen bij lage temperaturen gezond is.
Je kan je huis verwarmen zonder gas door gebruik te maken van een volledig elektrische warmtepomp of een warmtenet in je wijk. Daarvoor zijn vaak wel aanpassingen in huis nodig. Zo zal je bijvoorbeeld je radiatoren moeten vervangen door lage temperatuurverwarming, vloerverwarming of infraroodpanelen.
Geef de voorkeur aan fitted kleding!
Het is erg simpel: hoe groter de luchtvolume tussen onze huid en de stof is, hoe moeilijker het is om het op de lichaamstemperatuur te verwarmen en behouden. Eens de lucht onder uw kleren opgesloten is verwarmt het geleidelijk op na contact met de huid tot uw lichaamstemperatuur.
Thermostaatkranen per radiator kunnen helpen de temperatuur lokaal te regelen en dubbel glas zorgt dat er minder koude lucht langs de ramen stroomt.
Januari, de tweede maand van de meteorologische winter, is gemiddeld gezien de koudste maand van het jaar. De maandgemiddelden van de maximumtemperatuur liggen, naargelang van de plaats, tussen 0 en 6°C en die van de minimumtemperatuur tussen –5 en 1°C.
De laagste temperatuur die we ooit op aarde hebben gemeten is 89,2 graden Celsius onder nul. Dus -89,2°C. Dat was bij het Vostok Station, een Russisch onderzoekstation op Antarctica. Maar het schijnt op sommige plekken zelfs nog kouder te zijn geweest.
Record hoogste temperatuur
De hoogste temperatuur in Nederland sinds het begin van de metingen is 40.7°C op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen.