Een hallux rigidus is een verstijving van het gewricht van de grote teen. Hallux is de Latijnse naam voor grote teen en rigidus betekent stijf. Dit veroorzaakt pijnklachten en stijfheid van het gewricht van de grote teen.
Letterlijk is hallux rigidus een stijve grote teen. Bij deze aandoening is het gewricht van de grote teen verstijfd. Bij hallux rigidus staat de stijve teen recht (in tegenstelling tot de hallux valgus waarbij de scheefstand van de grote teen het probleem is), maar is de functie van de teen beperkt.
Meestal volstaat een kleine operatie waarbij alleen de randwoekeringen aan de bovenzijde van het gewricht worden verwijderd (cheilectomie). Bij zeer ernstige klachten kan het aangedane gewricht met een operatie vastgezet worden (artrodese).
Hoe lang duurt de operatie? De hallux rigidus operatie zelf duurt tussen gemiddeld tussen de 40-60 minuten. De opname in het ziekenhuis is meestal enkele uren.
Stevige schoenen met een weinig buigbare, dikke loopzool zijn meest aan te bevelen om de pijn in het gewricht te verminderen. Ook kan een verbetering van het looppatroon optreden door het gebruik van zogenaamde afwikkelschoenen die ervoor zorgen dat de sturing naar de 1e straal (de grote teen) makkelijker verloopt.
Symptomen artrose in de voet
Stijfheid in het gewricht. Dit treedt vooral op als u weer gaat bewegen na een tijd van rust. Daarom voelt u vaak stijfheid in de voet als u 's ochtends opstaat. Na 10 tot 30 minuten bewegen verdwijnt de stijfheid grotendeels.
De voornaamste klachten zijn pijn en de verminderde beweging in de grote teen. Pijn en verminderde beweging komen door artrose, reuma of een ernstige scheefstand van de grote teen. De gewrichtsknobbel kan ontstoken raken waardoor deze rood en pijnlijk wordt.
Na de operatie kan uw voet nog gevoelloos zijn door de verdoving. Om uw voet is een drukverband aangebracht. Dit drukverband kunt u vaak tot de eerste controle op de polikliniek laten zitten, in overleg met uw chirurg. Uw voet en tenen kunnen in het begin nog gezwollen en pijnlijk zijn.
Als je artrose of een vorm van ontstekingsreuma hebt, kan je grote teen aan één voet of aan beide voeten scheef gaan staan. Dit heet ook wel: 'hallux valgus'. Je krijgt daarbij meestal last van pijn en zwelling. Een standscorrectie van je grote teen is een mogelijkheid om deze klachten te verminderen.
Bij een botaangroei (exostose), soms ook wel een bunion genoemd, ervaren mensen vaak een stekende pijn wanneer er druk op uitgeoefend wordt. De plek is vaak rood en gezwollen. Wanneer de botaangroei zich bevindt bij het grote teengewricht, kan deze voor een bewegingsbeperking zorgen.
Een hallux rigidus wordt veroorzaakt door slijtage van het gewricht (artrose) tussen het binnenste middenvoetsbeentje en het eerste kootje van de grote teen. De uiteinden van deze twee botten zijn voorzien van een laagje kraakbeen, waardoor het gewricht soepel kan bewegen.
Behandelingen. Pijnstillers en ontstekingsremmende medicijnen om de zwelling te verminderen. Gewichtsbeperking om de belasting op uw gewrichten te verminderen. Een beweegprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut om uw spieren sterk te maken en de beweeglijkheid van uw voet en enkel zo goed mogelijk te houden.
Goede (stevige) schoenen dragen, vooral een stijve zool kan helpen om het afwikkelen te verminderen. Rust houden kan de pijn verminderen en mogelijk de blessure te verminderen. Artrodese: operatief vastzetten van de gewrichten in de grote teen in een goede stand.
Meestal wordt eerst geprobeerd de hallux valgus te verhelpen zonder operatie. Dit kan door het dragen van ruime schoenen met een zachte zool. Ook kunt u orthopedische zooltjes laten aanmeten; hiervoor heeft u een verwijzing van uw behandelend orthopeed nodig. Als dit niet helpt wordt een operatie overwogen.
Zacht leer of suède is het beste materiaal. Ook is het belangrijk dat er niet te veel naden op de schoen zitten op de plek van de hallux valgus. Dit kan zorgen voor irritatie op het gewricht waardoor deze nog gevoeliger kan worden. Kies een schoen die een niet te hoge hak heeft en een bredere pasvorm.
Waarom wordt een hallux valgus steeds erger? Een hallux valgus wordt steeds erger, omdat de botjes steeds meer gaan wijken. Bij een normale voet staan de 2 gewrichtjes van de grote teen in het verlengde van het middenvoetsbeentje. Als je last hebt van een hallux valgus is dit niet meer het geval.
Wandelen is één van de meest toegankelijke manieren om in beweging te komen. Zelfs als u last heeft van uw gewrichten, zoals bij artrose, is wandelen uitermate geschikt.
De symptomen van artrose in de voet kunnen bijvoorbeeld zijn: pijn en stijfheid in de voet, zwellingen in de voet, botvergroeiingen en moeite hebben met bewegen. Artrose in de voet kan in ieder gewricht van de voet ontstaan, maar komt vaak voor in de enkel, de grote teen en de gewrichten rond het middenvoetsbeentje.
Van artrose verwachten we over het algemeen dat oudere mensen van boven de vijftig eraan lijden. Dat klopt natuurlijk ook, maar voordat mensen last krijgen van artrose, zijn er vaak al decennia lang allerlei factoren aan het werk geweest die de artrose in de hand gewerkt hebben.
Het herstel van een operatie voor hallux valgus duurt tenminste 6 weken en verloopt in grote lijnen als volgt: U mag na de operatie dezelfde dag naar huis. De eerste 2 weken rust u zoveel mogelijk met de voet in hoogstand. U mag voorzichtig en kortdurend wat steunen op uw hiel met behulp van de krukken.
U kunt de eerste zes weken na de operatie niet staan of lopen zonder de achtervoetloopschoen. U mag uw activiteiten als volgt hervatten: Na twee weken kunt u weer zittend werk doen, zodra u voldoende mobiel bent om naar het werk te gaan en u de voet voldoende lang naar beneden kunt houden.
Wat precies de oorzaak is van hallux valgus is onbekend. Dan heeft u er vaak al op jonge leeftijd last van. Die kan aangeboren zijn, door reuma ontstaan of op oudere leeftijd door zwakte van de voetspieren. Uw voet beweegt dan anders als u loopt, met meer druk op uw grote teen.
Zuivelproducten, eieren, vlees en suiker staan erom bekend bij sommige artrosepatiënten de gewrichtsklachten te verergeren. Wees hier bij klachten in ieder geval behoudend mee. Een verhoogde inname van vitamine C leidt tot een verminderde kans op achteruitgang van het kraakbeen en pijn in de gewrichten.
In melk zit namelijk calcium, wat de botten en het kraakbeen kan versterken. Ditzelfde geldt voor het eten van kaas, maar bleek niet van toepassing te zijn bij de consumptie van yoghurt. De bevindingen van het onderzoek zijn gepubliceerd in het American College of Rheumatology [1].
Alcohol bevat veel purine, wat de aanmaak van urinzuur stimuleert. Artrose is een chronische aandoening van het gewrichtskraakbeen tussen botten en wervels. Alcohol is af te raden als je last hebt van artrose. Je kan best veel drinken, maar liefst geen alcohol.