Biobased bouwmaterialen zijn bouwmaterialen gemaakt van dierlijk materiaal of van schimmels, planten, bacteriën die ecologisch verantwoord geteeld, geoogst, gebruikt en hergebruikt worden. Deze definitie is afgestemd met de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen.
Deze doelen kunnen met elkaar verbonden worden door in te zetten op biobased bouwen: een vorm van circulair bouwen waarbij je gebruik maakt van duurzame grondstoffen die steeds opnieuw aangroeien, zoals vlas, hennep, olifantsgras of stro.
Ecologische bouwmaterialen zijn gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen. Deze hebben weinig impact op het milieu. Bamboe is hier bijvoorbeeld bij uitstek het perfecte voorbeeld van. Het groeit extreem snel en is binnen 4-5 jaar te oogsten.
De basisprincipes van ecologisch bouwen
Promotie van natuurlijke energiebronnen; Het verminderen van de hoeveelheid afval en uitstoot; Het verbeteren van de kwaliteit van leven voor degenen die van het gebouw gebruik maken; Het reduceren van de onderhoudskosten van gebouwen.
Wat zijn ecologische bouwmaterialen? Ecologische bouwmaterialen bestaan uit zo goed als onuitputtelijke natuurlijke grondstoffen met zo weinig mogelijk chemische additieven. De belasting voor het milieu is dus minimaal én ze hebben geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid.
Kort gezegd ligt bij biologisch de focus met name op milieu, mens en gezondheid & gaat ecologisch produceren een stap verder door rekening te houden met het gehele ecosysteem waarin wij leven en wordt alles vermeden dat dit systeem zou kunnen schaden. Wat ecologisch is, is daarom dus ook altijd biologisch.
Duurzame producten hebben op lange termijn voordelen. Het is in de aanschaf soms iets duurder, maar uiteindelijk gaan ze vaak langer mee. Ecologisch betekent veelal hetzelfde als biologisch. De productie van de artikelen, kleding of voeding moet dan voldoen aan bepaalde eisen op het gebied van natuur en milieu.
Bij duurzaam bouwen denkt men vaak alleen aan de eindfase, de gebruikersfase, waarbij de woning weinig warmte verliest en er energie wordt opgewekt. Maar bij ecologisch bouwen denkt men bij elke stap aan het milieu.
Bij biologisch geproduceerd voedsel hou je rekening met het milieu, mens en dier. Bij ecologisch geproduceerd voedsel wordt het belang van de gehele planeet, inclusief bodem, water en lucht, vooropgesteld. Eigenlijk alles wat ons ecosysteem kan schaden wordt vermeden met ecologische producten.
Duurzame bouw kent vele voordelen: het is beter voor het milieu, grondstoffen worden bespaard, het is energiezuiniger en het is gezonder voor de bewoners en gebruikers van het pand. Duurzaam bouwen biedt diverse kansen voor de bouwsector.
“Schelpen, hout, vezels, allemaal afkomstig uit de korte cyclus en regeneratief.” Zo krijg je bijvoorbeeld isolatiemateriaal van riet of lisdodde, vezelplaten van zeewier en vloeren van riet en schimmelweefsel. Maar ook hout, zeker als het onbewerkt is, is een biobased bouwmateriaal.
Hout wordt al jaren gebruikt in de bouw, en dat is ook niet voor niets. Hout is net als bamboe duurzaam omdat het natuurlijk materiaal is. Het gebruik van hout heeft veel voordelen, ook in duurzaam opzicht. Het groeit in principe relatief snel weer aan.
Dit zijn materialen die groeien boven de grond als houtvezel, cellulose, stro, hennep, schapenwol en kurk. Het produceren van deze ecologische materialen kost veel minder energie dan bij beton, steen, staal of aluminium.
Steen of zand zijn wel natuurlijke materialen maar niet biobased, omdat het heel lang duurt voordat deze materialen zijn gevormd.
Biobased materialen zijn sterk en duurzaam, waardoor ze geschikt zijn voor bouwwerken van elke omvang. Bijvoorbeeld, bamboe staat bekend om zijn sterkte en het vermogen om natuurrampen zoals aardbevingen en orkanen te weerstaan.
Hout is de belangrijkste biobased grondstof. In de bouw kennen we ook een toenemend gebruik van bijvoorbeeld stro, hennep, jute en producten ontwikkeld uit natuurlijke suikers, zoals Bioplastics (biorenewables).
Letterlijk betekent het woord “Wetenschap van de huishouding” en is afkomstig uit het Grieks. Ecologisch komt vaak voor in de context van duurzaam leven. Eigenlijk gaat het om de wisselwerking tussen landschappen, populaties en organismen en hun niet-biologische omgeving.
Het ecologische nadeel van de lineaire economie is dat de productie van goederen ten koste gaat van de productiviteit van onze ecosystemen. Een te hoge druk op deze ecosystemen brengt de levering van essentiële ecosysteemdiensten, zoals reiniging van water, lucht en bodem in gevaar (Michelini, Moraes et al 2017).
Biologisch voedsel is over het algemeen duurzamer dan regulier voedsel. Het hangt er wel vanaf welke factoren je meeweegt. Voor bijvoorbeeld bodemkwaliteit, biodiversiteit en dierenwelzijn is biologisch beter. De uitstoot van stikstof is meestal wel hoger bij biologisch voedsel.
Een duurzame ecologische woning
Een huis dat gebouwd is met behulp van duurzame materialen en energie-efficiënte systemen, waardoor je op de lange termijn geld bespaart op energie- en waterkosten. Een huis waarin je je goed voelt, omdat het gezonde binnenlucht heeft en is ontworpen om je welzijn te bevorderen.
Bij duurzaam bouwen gaat het om het ontwerpen en bouwen van gebouwen en bouwwerken met milieuvriendelijke producten. Hierdoor wordt het milieu minder belast. Ook kunnen bouwdelen of producten worden gebruikt die een langere levensduur hebben. Dit verspreidt de negatieve milieueffecten over een langere periode.
Als alleen de stichtingskosten (de grond- en bouwkosten) worden bekeken, lijkt het of duurzaam bouwen duurder is. Maar vaak zijn de kosten voor het onderhoud van een duurzaam gebouw een stuk lager. Ook worden de energie- en waterbesparende maatregelen tijdens het gebruik van de woning terugverdiend.
Bio en fairtrade
De regels voor Fairtrade gaan over eerlijke handel, vaak in ontwikkelingslanden. Het keurmerk staat bekend om haar sociale en economische aspecten door bijvoorbeeld een minimumprijs en premie. De regels voor biologisch gaan over de manier waarop je landbouw bedrijft en met de aarde omgaat.
ecologisch bijv. naamw. Uitspraak: [ ekoˈloxis ] Afbreekpatroon: eco·lo·gisch in overeenstemming met de natuurlijke verhouding tussen omgeving en de organismen die erin leven Voorbeeld: 'Door de jarenlange rücksichtsloze ontbossing dreigt een ecologische ramp.
Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeften van toekomstige generaties, zowel hier als in andere delen van de wereld, in gevaar te brengen, aldus de definitie van de VN-commissie Brundtland uit 1987.