De roe een symbool van vruchtbaarheid uit heidense tijden. In Nederland wordt de roe officieel niet meer gebruikt. Omdat sommigen veel te ver gingen in het bang maken van de kinderen, is hier altijd wel verzet tegen geweest. En langzaam verdween de roe dus uit beeld.
Het gaat er niet alleen om Zwarte Piet als racistisch verschijnsel te elimineren. In het AD geven de makers een toelichting : Alles waar straf, zak of roe in voorkwam, moest er bijvoorbeeld uit. 'Op straat en op tv is het hele idee van Sint en Piet als boemannen er allang uit, maar in de liedjes bleef het hangen.
In het Sinterklaasfeest
In vroeger tijden werd aan brave kinderen lekkers gegeven, terwijl ondeugende kinderen − vaak jongens − een gard of roe kregen. De teksten van enkele Sinterklaasliedjes herinneren hier nog aan: Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe.
Maar na de Surinaamse onafhankelijkheid in 1975 werd het Sinterklaasfeest afgeschaft. Dat Hollandse, overheersende en kapitalistische feest paste niet in het nieuwe Suriname, vond de nieuwe leiding van het land. Als vervanging werd Goedoe Pa in het leven geroepen: een donkere man die snoep en kado's uitdeelde.
Een roe, ook bekend als 'roede' of 'gard', bestaat uit aan elkaar gebonden takjes. Volgens de legende wordt dit voorwerp door Zwarte Piet gebruikt om stoute kinderen te straffen door ze ermee te slaan - meestal op hun achterwerk (billen).
De naam van Ozosnel komt voort uit het Sinterklaasliedje Hoor de wind waait door de bomen. In dat liedje komt de volgende tekst voor: “Ja, hij rijdt in donk're nachten, Op zijn paardje, o zo snel.” En daaruit is de naam Ozosnel voort gekomen.
Nicolaas van Myra werd geboren in Patara te Lycië dat in Antalya, hedendaags Turkije ligt, maar in het jaar 280 bij het Romeinse Rijk hoorde. Later werd hij bisschop van Myra, de hoofdplaats van Lycië. Hij stierf op 6 december 342.
Heel bekend zijn natuurlijk de gezellige kerstmarkten en de adventsdagen. Maar ook Sinterklaas wordt hier gevierd. Niet zo uitgebreid als bij ons, maar toch! In Duitsland is het de Heiligen Nikolaus, of hier in Ostfriesland beter bekend als Sünnerklaas.
Nicolaas van Myra, bisschop van het plaatsje Myra in het zuidwesten van het huidige Turkije, stierf op 6 december 342. Vanaf de dertiende eeuw wordt zijn naamdag gevierd.
Of Sinterklaas echt heeft bestaan is niet helemaal zeker. Historici vermoeden dat hij is gebaseerd op de bisschop Nicolaas. Hij leeft rond de vierde eeuw na Christus in Myra, een stad in het huidige Zuid-Turkije. Over zijn leven is weinig bekend – de eerste verhalen over hem duiken pas eeuwen later op.
Het oudste liedje
De meeste liedjes die wij nu zingen werden in hun jeugd ook al gezongen, dus meezingen gaat vaak nog prima. Even een leuk weetje: Het oudste sinterklaasliedje is 'Zie de maan schijnt door de bomen'. Dit liedje komt uit 1843!
Een ware klassieker, dat is 'Zie de maan schijnt door de bomen' van topillustrator Mies van Hout. Ze verweeft de beroemdste sinterklaasliedjes moeiteloos tot een lief verhaaltje, leuk om helemaal voor te lezen, of om eentje uit te kiezen en te zingen bij je schoen.
Denk in het Sinterklaasfeest aan het Wild Geraas, de kettingen die de begeleiders van Sint Nicolaas met zich meedragen waarmee herrie gemaakt wordt en het bonzen op ramen en deuren. In de meeste landen waar Sint Nicolaas gevierd wordt gebruiken de begeleiders de kettingen tot op de dag van vandaag.
We zouden het bijna vergeten, maar ook in Suriname en op de Antillen wordt jaarlijks het Sinterklaasfeest gevierd. En daar wordt niet Zwarte Piet, maar de Goedheiligman geschminkt. Wit uiteraard.
Bij stoute kinderen werd soms gesuggereerd dat men een roe of zakje zout in de schoen zou krijgen. Ook dit wordt bezongen in diverse Sinterklaasliedjes, zoals bv. in het tweede complet van Zie ginds komt de stoomboot.
Hij laat Sint uit Spanje komen en bedenkt een hulpje, een Moorse knecht (een Moor is een moslim uit Middeleeuws Spanje). De helper van de Sint heeft nog geen naam, hij is 'Moor', 'knecht' of 'Pieter-m'n-knecht'. Ook heeft hij nog geen roe of zak. Langzamerhand wordt de helper 'Zwarte Piet'.
Ozosnel heet in het echt Iko. De veertienjarige ruin woont op Hippisch Centrum Muiderberg. Iko is een film- en stuntpaard. Iko werkt nog niet zo lang voor Sinterklaas.
De beroemdste schimmel van Nederland is Ozosnel.
Amerigo is niet meer. De witte schimmel die jarenlang dienst deed als het paard van Sinterklaas, is overleden. "Het was een echte wijsneus", zegt eigenaar Arjen de Jong van manege Hippisch Centrum Muiderberg. Mentor, zoals het paard eigenlijk heet, is op 27-jarige leeftijd overleden.
MADRID – Sinterklaas komt volgens iedereen uit Spanje vanwaar hij met zijn stoomboot richting Nederland en België vertrekt (lastige reis) om daar enkele weken te verblijven om feesten bij te wonen en de cadeaus te overhandigen aan iedereen die zoet is geweest om daarna weer met de stoomboot naar Spanje terug te varen ...
In Grou wordt geen Sinterklaasfeest gevierd, hier viert men op 21 februari Sint Piter. Voor buitenstaanders lijkt het op Sinterklaas, maar Sint Piter heeft een andere oorsprong. Op de zaterdag voor 21 februari komt Sint Piter aan met de boot aan in Grou. Hij draagt een witte mantel en rijdt op een Fries paard.
Van oudsher vermommen jonge mannen zich als de Krampus in de eerste twee weken van december. Vooral op de avond van 5 december voor Sint-Nicolaasdag zwerven ze over de straten en jagen kinderen (en volwassenen) angst aan met roestige bellen en kettingen.
Uit de geschiedenis blijkt dat onze pakjesavond al bestaat sinds 1874. Sint-Nicolaas, de bisschop uit Turkije, is op 6 december gestorven. Oorspronkelijk mochten kinderen daarom op 5 december altijd de schoen zetten, waardoor ze op 6 december een cadeau kregen.
Jonge kinderen weten vaak eerder dat Sinterklaas en zijn Pieten niet bestaan door oudere broers en zussen.
Dit jaar wordt het paard van Sinterklaas 9 jaar oud. Het duurt namelijk ongeveer 6 jaar voordat het skelet van een paard helemaal volgroeid is en bereden mag worden. Als dit eerder gebeurt dan kan een paard last van zijn rug krijgen.