Een bout die voorzien is van een smeermiddel is met minder kracht aan te draaien en heeft dus ook een lager aandraaimoment nodig dan een bout zonder smeermiddel. Draai je hem toch met een hoger moment aan, dan kan de schroefdraad beschadigd raken (door de vloeigrens van de bout).
De constructie
Onvoldoende diepte voor de toegepaste boutlengte leidt ertoe dat de bout niet goed op voorspanning gezet kan worden. Het oppervlak onder de boutkop wordt niet goed aangedrukt en onder belasting kan de boutkop schuiven of scheef gaan staan.
De reden dat een bout een aandraaimoment nodig heeft is: Om wrijving op de schroefdraad te overwinnen. Om wrijving onder de boutkop te overwinnen. Om de spoedhoek van de schroefdraad te overwinnen.
De afschuifwaarde geeft aan: de kracht (gewicht in Newton) die maximaal als belasting (loodrecht) op een bout uitgeoefend kan worden zonder dat de spoed (draad) afstroopt. Deze waarde is ongeveer 3/4 van de treksterkte wat bij bijv. een 8 mm 8.8 bout neerkomt op een afschuifwaarde van 21.778 N.
Dit is de aanduiding van de mechanische eigenschappen voor bouten. In dit geval is het 8.8, maar het kan ook 4.6, 4.8, 10.9 of 12.9 zijn. Het eerste getal komt overeen 1/100 van de nominale treksterkte (Rm) in N/mm². Bij een 8.8 bout is de treksterke dus 8 x 100 = 800 N/mm².
12.9 is de sterkste kwaliteit staal in bout verbindingen die in de reguliere handel leverbaar is, door zijn hoge trek en afschuifsterkte bij uitstek geschikt voor zware verbindingen en verbindingen die aan hogere temperatuur onderhevig zijn, o.a. zware dynamische belastingen, hydraulische cilinders, Turbines en ...
Hoeveel kan een bout dragen? De kleinste oogbouten dragen een gewicht van 90 kg, de grootste bouten een gewicht tot maar liefst 1800 kg!
een 8 mm 8.8 bout neerkomt op een afschuifwaarde van 21.778 N.
Bij het gebruik van voorgespannen bouten moet tenminste vier maal de spoed van de draad vrijblijven (exclusief de uitloop van de draad). In de praktijk zal de bout dus minimaal enkele millimeters door de moer moeten steken wil men geen problemen hebben bij het aandraaien van de moer.
Moment word uitgedrukt in NewtonMeter. 10 Newton komt overeen met 1kg. Dus wanneer iets met 20 Nm (Newtonmeter) aangedraaid moet worden wil dat dus zeggen dat je met 2kg aan een sleutel van een meter moet trekken om de bout vast te zetten.
Het zit namelijk nogal vast, en wil nix forceren. linksom. dus tegen de klok in (=linksom)? linksom.
3.3 Boutverbindingen
De bout functioneert als een stugge veer die de verbonden delen met voorspanning tegen elkaar geklemd houdt. Door zetten van de verbinding is er een afname van de veerweg van de bout (fSM) en de indrukking van de verbinding (fPM). Hierdoor gaat een deel van de voorspankracht verloren.
Wanneer de roest de schroefdraad van de bouten en moeren heeft bereikt, dan is er geen betere manier om het los te maken dan WD-40 Specialist Super Kruipolie. Breng het aan op de bout en tik er vervolgens met een hamer op. Dit helpt de kruipolie om de bout los te maken zodat je deze gemakkelijk kan verwijderen.
De meest gebruikte bout is de zeskantbout. Deze bout komt van pas bij houtverbindingen en verbindingen van twee metalen delen. Breng aan de kop- en moerzijde eerst een volgring aan, om te voorkomen dat de bout in het zachte materiaal getrokken wordt. De ring zorgt voor een veel betere drukverdeling op het materiaal.
Bouten worden in een verbinding voorgespannen, indien de plaatdelen onderling niet mogen verschuiven onder invloed van een schuifkracht Fg;s;d. De voorspankracht in de bouten drukt de plaatdelen stevig op elkaar.
Sterkteklasse 10.9
10.9 is een sterkere kwaliteit staal in bout verbindingen voor als er extra treksterkte vereist is, o.a. trekhaken, machine onderdelen.
Voorbeeld: Bout M12 klasse 4.6 maximale schuifkracht op de bout = (0,6 * 400 * 84,3) / 1,25 16,19 kN. Voorbeeld: Bout M16 klasse 8.8 6 maximale schuifkracht op de bout = (0,6 * 800 * 157) / 1,25 60,28 kN.
de spoed: is de rechtlijnige afstand tussen twee overeenkomstige punten van dezelfde schroeflijn, het is de verplaatsing langs de as per omwenteling. De spoed wordt bij metrische schroefdraad aangeduid in millimeter, bij Engelse draad wordt dit aangegeven in het aantal gangen per inch.
4.6 is de de zwakste kwaliteit staal in bout verbindingen, deze kwaliteit word het meest gebruikt in toepassingen voor houtbouw of op plekken waar weinig trek en afschuifsterkte vereist is.