LEIF (LevensEinde InformatieForum) werd begin 2003 opgericht naar aanleiding van de wetten inzake patiëntenrechten, palliatieve zorg en euthanasie, die in 2002 van kracht werden.
De LEIF-artsen in Vlaanderen voelen zich overbevraagd. LEIF-artsen zijn experts in euthanasie en palliatieve zorgen. Ze hebben een LEIF-opleiding gevolgd waarin alle theoretische, wettelijke en praktische kanten van stervensbegeleiding aan bod komen.
Het LEIFplan is een brochure met alle info die je nodig hebt om geschikte beslissingen te kunnen nemen over het levenseinde. Dit plan is al enkele jaren kosteloos verkrijgbaar bij de apotheek en heeft in die tijd voor heel wat patiënten hun voorbereidingen makkelijker gemaakt.
Dit plastic kaartje (ter grootte van een bankkaart) vermeldt over welke wilsverklaringen men beschikt. De kaart is bedoeld om in de portefeuille te bewaren. De LEIFkaart vervangt de (papieren) vorm van wilsverklaringen niet, integendeel: ze refereert er net naar.
Vroegtijdige zorgplanning is een proces van continu overleg tussen (toekomstige) patiënt en zorgverlener(s), gericht op het uitklaren van iemands waarden en wensen ten aanzien van zijn of haar (toekomstige) palliatieve zorg (zorg aan het levenseinde).
Verschil met euthanasie
Bij euthanasie wordt het leven door een arts beëindigd. Daardoor leef je korter. Dat is bij palliatieve sedatie niet zo. De medicijnen zorgen er alleen voor dat je slaperig bent en geen klachten meer hebt.
Advance care planning (ACP), ofwel vroegtijdige zorgplanning, is een proces waarbij de patiënt met zijn behandelend arts zijn wensen, doelen en voorkeuren voor zorg rond het levenseinde bespreekt en vastlegt. Dit proces loopt vooruit op het moment dat een patiënt zelf niet meer in staat is om beslissingen te nemen.
Uw verklaring blijft altijd geldig. Heeft u uw wilsverklaring lang geleden geschreven? Dan kan een arts wel twijfelen of uw wensen nog hetzelfde zijn.
Heeft u geen wilsverklaring geschreven en geen vertegenwoordiger aangewezen? Dan vraagt de arts eerst aan de echtgenoot of partner om een beslissing te nemen. En anders aan een ouder, kind, broer of zus. Als niemand vertegenwoordiger wil of kan zijn, beslist de arts zelf.
Waar registreren? Je kan de documenten invullen en kopieën aan je huisarts, vertrouwenspersoon of familielid geven. Je houdt er best ook zelf eentje bij. Ook kan je ze laten registreren op de gemeente, maar dat is niet verplicht.
De wilsverklaring moet in aanwezigheid van twee meerderjarige getuigen op papier worden gezet. Minstens één van die getuigen mag geen erfgenaam zijn of materiëel belang hebben bij de dood van de patiënt.
Uw (huis)arts kan beslissen dat u bij een hartstilstand niet gereanimeerd wordt. Verwacht uw (huis)arts dat er zeer weinig kans is dat u de reanimatie overleeft?
Palliatieve zorg is niet hetzelfde als terminale zorg. Palliatieve zorg richt zich op het leven, niet op het sterven. Terminale zorg is het laatste stukje palliatieve zorg, niet lang voor het overlijden. Palliatieve zorg kan in principe maanden of zelfs jaren gegeven worden, terminale zorg niet.
Als een arts aan een euthanasieverzoek van een patiënt wil voldoen, kan hij een SCEN-arts inschakelen voor een consultatie. Deze toetst dan of aan de zorgvuldigheidseisen van de Euthanasiewet is voldaan. De SCEN-arts voert daarvoor een gesprek met de arts, bestudeert de medische informatie en bezoekt de patiënt.
De volgorde van toediening van de euthanatica is essentieel. Toediening van thiopental of propofol kan een pijnsensatie geven. Om die reden injecteert u 2 ml lidocaïne 1%. Het vooraf toedienen van lidocaïne is echter geen garantie dat er geen pijn meer optreedt.
De eeste is een injectie met een slaapmiddel, de 2e met een spierverslapper. De patiënt verliest heel snel het bewustzijn (binnen 30 seconden is niet ongebruikelijk) door het slaapmiddel en houdt soms zelfs al op met ademen. Als de spierverslapper gegeven wordt is de patiënt meestal na een aantal minuten overleden.
Afgelopen jaren is gebleken, dat Expertisecentrum Euthanasie ongeveer een derde van alle verzoeken kan inwilligen. Een derde moeten we afwijzen, omdat onze artsen met dit verzoek niet aan alle eisen van de wet kunnen voldoen.
Euthanasie kan alleen als de patiënt er zelf om vraagt. Familie of vrienden van de patiënt kunnen er niet om vragen. Dat is bij kinderen anders. Is een kind tussen de 12 en 16 jaar, dan moeten de ouders of voogd ook toestemming geven.
In 4,4% van de overlijdens is er euthanasie toegepast. In bijna 90% van de gevallen betreft het patiënten die lijden aan niet meer te genezen kanker, aandoeningen van het zenuwstelsel (zoals Parkinson, MS, ALS), hart- en vaataandoeningen, longaandoeningen of een combinatie van deze.
Pallialine, het platform voor de richtlijnen palliatieve zorg, krijgt vanaf juli een nieuw uiterlijk. De inhoud van de richtlijnensite blijft echter helemaal hetzelfde, waarbij de richtlijnen in het overzicht op alfabetische volgorde makkeljk vindbaar en te filteren zijn.
Advance Care Planning (ACP): is een proces waarbij de patiënt met zijn behandelend arts zijn wensen, doelen en voorkeuren voor zorg rond het levenseinde bespreekt en eventueel vastlegt, vooruitlopend op het moment dat de patiënt niet meer in staat is om beslissingen te nemen.