Zaad dat in de diepvries wordt bewaard moet een temperatuur van minstens – 18˚C bereiken en het moet binnen 24 uur na ontdooien worden gezaaid om kiemkracht te behouden.
De kiemtemperatuur is de absolute minimumtemperatuur die zaden nodig hebben om te kiemen. Zaai liever iets te koud dan te warm. Te warm zaaien kan er zelfs voor zorgen dat de zaden weer in de rust schieten. De meeste zaden hebben wel een brede marge waarbij ze kiemen, maar bij sommige gewassen komt dit heel precies.
De meeste zaden zijn bij mijn weten vorstbestendig en zeker wanneer ze onder een klein laagje grond liggen (nachtvorst betekent immers vorst op 10cm boven de grond, het kan best zijn dat het 1cm onder de grond enkele graden warmer is en onder wat stro of een doek/plastiek nog eens enkele graden erbij).
Zaden hebben naast warmte, vocht, licht ook lucht nodig om goed te kiemen. Geen grote luchtzakken uiteraard maar gewoon luchtige grond. Perliet en vermiculiet zijn Ph-neutraal. Dat wil zeggen dat ze je zaadjes perfect kun werk laten doen.
Gewoon door de kou van moeder natuur, minimaal een aantal nachten of dagen onder de 5°C.Liefst ook nog wat vorst erover heen. Wanneer de omstandigheden helemaal in evenwicht voor de zaden zijn, kiemen ze. Meestal is dat in het voorjaar, als de temperaturen weer omhoog gaan.
Waarom bevriezen zaden niet? Quiz: hoe kom ik de winter door???? Ze zitten diep onder de grond, waar het niet vriest.Ze bevatten veel vet.
Soorten die met een korte periode van koude kunnen kiemen zijn bijvoorbeeld Barbarakruid, Stinkende gouwe, Pinksterbloem, Engelwortel, Kaardebol, Nagelkruid, Pastinaak, Brunel, Klaproos.
Sommige zaadjes hebben niet perse licht nodig om te ontkiemen.Maar de jonge kiemplantjes hebben genoeg licht nodig om te kunnen groeien. Je kan de zaadjes bij het raam zetten, maar daar let je natuurlijk best op voor schommelingen in temperatuur. Indirect licht is trouwens het allerbeste!
Plantjes groeien niet
Dit kan te maken hebben met het weer: te warm, te koud, te droog, te nat. Veel wind kan ook de oorzaak zijn: dan moet je plantjes te veel energie stoppen in het rechtop blijven staan en gaat dat ten koste van de groei. Staan plantjes te dicht op elkaar dan kunnen ze ook niet goed groeien.
De snelheid waarmee zaden ontkiemen varieert sterk. Sommige zaden, zoals die van koolsoorten, tuinkers en sla, kiemen snel en kunnen binnen enkele dagen tot een week boven de grond verschijnen. Anderen hebben meer geduld nodig en kunnen 3 tot 4 weken nodig hebben om te ontkiemen.
Laat harde zaden een paar uur weken in water, voordat je ze zaait. Stratificeren is de vakterm voor zaden die in vochtig zand bewaard worden, om ze te laten ontkiemen. Koude kiemers leg je eerst een paar dagen in de diepvriezer. Hierdoor ontwaken ze uit de kiemrust, waardoor de zaden ontkiemen kunnen.
De kiemkracht van de zaden is gegarandeerd tot 2 jaar na aankoop indien u het zakje op een droge, donkere en koele plaats bewaart. Vaak kan het nog veel langer bewaart worden. Gooi zaden die ouder zijn dus niet gelijk weg, maar geef ze gewoon de kans in de tuin.
Graszaad heeft een houdbaarheid van meerdere jaren, maar een maximum houdbaarheid van drie jaar. Ongeopende zakken zaad zullen over het algemeen na twee jaar nog ongeveer even sterk zijn als een nieuwe zak. Op veel zakken staat ook vaak dat graszaad maar twee jaar houdbaar is.
Lichtkiemers
Lichtkiemers zijn soorten die je niet bedekt, maar oppervlakkig over de grond moet verspreiden. Het zijn dus zaden die veel zonlicht nodig hebben om te groeien. Kamille, salvia, peterselie maar ook gras voor je gazon bijvoorbeeld!
Ageratum, Begonia, Browallia, Impatiens, Digitalis en Petunia, wordt dan ook niet of slechts zeer weinig afgedekt. Andere soorten kiemen niet in het licht (donkerkiemers: Calendula, Centaurea, Phlox, Verbena) en worden daarom in donkere kamer tot kiemen gebracht.
De kiemkracht van zaden geeft het percentage zaden aan dat onder de juiste omstandigheden ontkiemt. Hoe sterker de kiemkracht, hoe groter de kans dat je zaadjes na het zaaien ook ziet opkomen. Veel zaden kun je jarenlang bewaren.
Water geven na het zaaien
Ook na het zaaien is het zinvol om bij droogte water te geven. Zorg ervoor dat de grond waarin je gezaaid hebt continu een beetje vochtig blijft. Zo kunnen de zaden goed ontkiemen en groeien. Bij regen hoef je dus echt niet extra bij te gieten.
De meeste kiemen zijn te kwetsbaar om in te vriezen. Alleen taugé kun je invriezen. Blancheer de taugé voor het invriezen en gebruik het na ontdooien in roerbakgerechten.
Zaden laten weken doet u door ze een nachtje in een kom met warm water te laten staan. De volgende dag spoelt u ze af in een zeef en als ze weer droog zijn kunt u ze enkele dagen bewaren. Natuurlijk kunt u de zaden ook laten ontkiemen. Houd ze dan een paar dagen vochtig.
Wat kunt u al zaaien in januari? U kunt bijvoorbeeld al beginnen met het binnenshuis of in een verwarmde kas zaaien van bloemkool zaden, raapstelen, radijsjes (hoewel deze ook redelijk vroeg direct naar buiten kunnen), Diverse veldsla zaden soorten en Spinazie zaden.
In welk seizoen kun je zaaien? Zaaien kan eigenlijk het hele jaar door. In de winter zal het dan voornamelijk om binnenshuis/onder glas gaan, terwijl de lente (april/mei) en de zomer de seizoenen bij uitstek zijn om juist heel veel te zaaien (in de volle grond).
Wat is een koude bak en waar gebruik je die voor
Dat zijn houten kweekbakken zonder bodem waar ze een doorzichtig deksel op leggen. Meestal van glas. Ze gebruiken zo'n bak om vroeg in het voorjaar jonge planten op te kweken en af te harden. Maar ook om in het najaar langer door te gaan met het telen van hun groentes.