Overal waar de mens gaat, is sport. Zo ook in een gewichtloze omgeving als het ruimtestation ISS. Voor de aanwezige astronauten, zoals André Kuipers, is sport onontbeerlijk.
Spieren en botten Omdat er in de ruimte geen zwaartekracht is, kunnen astronauten heel makkelijk bewegen. Ze kunnen alle kanten op, zonder dat ze door de zwaartekracht worden tegengehouden. Omdat het bewegen zo makkelijk gaat, gebruiken astronauten hun spieren bijna niet. Daardoor worden hun spieren heel slap.
In de ruimte worden spieren echter zwakker, want er is geen zwaartekracht te overwinnen. Bij terugkeer in de normale zwaartekracht van de Aarde, voelen astronauten zich plotseling heel zwaar en hebben ze moeite om hun evenwicht te bewaren.
De enige reden waarom de astronauten in hun ruimtestation vrij kunnen rondzweven is dat ze samen met hun voertuig om de aarde bewegen (of eigenlijk: vallen en stapjes opzij doen, net als de maan). De astronauten zijn dus niet gewichtloos – dat kan helemaal niet – maar bewegen in vrije val.
U kunt geen water in een glas schenken, maar u kunt met behulp van een rietje uit een zakje drinken. En het is heerlijk: per slot van rekening bestaat het uit zweet en urine van uzelf en uw collega's.
Het antwoord is eenvoudig: astronauten en kosmonauten wassen zich met vochtige handdoeken en sponzen. Niet zo comfortabel? Ruimtereizigers verkiezen deze methode veruit boven de lastige douche.
Astronauten kunnen hun slaapzakken aan een muur of een plafond vastmaken en overal slapen, zolang ze niet rond zweven en ergens tegenaan botsen. Op het internationale ruimtestation ISS slapen de meeste bemanningsleden in hun eigen kleine cabines.
In een ruimtevaartuig buiten de dampkring heerst gewichtloosheid wanneer er geen raketmotor aan staat. Voorwerpen en astronauten ondervinden dezelfde versnelling als het ruimtevaartuig, waardoor ze niet tegen de vloer of de wand gedrukt worden.
Bij het maken van een (tandem) skydive ervaar je eerst de vrije val voordat je parachute opent. Nadat je je eindsnelheid hebt bereikt (terminal velocity) is je val snelheid ongeveer 180 tot 220 km/uur. Wil je meer weten over de natuurkunde die er bij een parachutesprong komt kijken?
De Ruimte begint bij 100 km boven de aarde, de Kármánlijn.
Deze lijn wordt beschouwd als het “begin” van de ruimte, maar eigenlijk heeft de aardatmosfeer geen scherpe begrenzing. De grens is gedefinieerd door een team op initiatief van de Hongaars- Amerikaanse natuurkundige Theodore von Kármán (1881-1963).
Per dag wordt zo'n 1 tot 2 procent van alle spieren vervangen door nieuw spierweefsel. Na ongeveer 2 maanden bestaat een mens dus uit compleet nieuwe spieren. Dit is een levenslang proces, maar als we ouder worden verloopt de spierafbraak vaak sneller dan de spieropbouw.
Aan het eind van je leven is er maar liefst zo'n 30 procent van de spieren verdwenen. We hebben dus allemaal last van sarcopenie, zoals dit spierverlies heet met een medische term. De meeste mensen worden na hun dertigste desondanks zwaarder.
Het klopt dat je lijf beschikt over zoiets als 'spiergeheugen'. Als je voorheen een langere tijd (naar schatting 1 jaar of langer) fanatiek hebt getraind, heb je voorsprong opgebouwd in je spiercellen. Door een toegenomen hoeveelheid celkernen is het makkelijker om verloren spiermassa en spierkracht terug te winnen.
Hoog- en verspringen
Dat je niet gehinderd wordt door onhandige maanpakken en dergelijke. Dan blijkt uit berekening dat je op de maan ongeveer zes keer zo hoog kan springen en dat je ook zes keer zo lange tijd los van de grond bent. Sprongen kunnen zeer hoog zijn en duren ook zeer lang.
Beeld: NASA. Een alledaagse bezigheid zoals poepen is niet makkelijk in de ruimte. In het internationaal ruimtestation (ISS) gebeurt dat via een speciaal ruimtetoilet. Voor het plassen gebruiken de astronauten een flexibele slang met trechter die de urine afzuigt.
Dit moet je weten
Lopen in de maan kan alleen met een speciaal maanpak, omdat je anders verbrandt. Het kan namelijk heel koud of heel warm zijn op de maan.Er is ook veel minder zwaartekracht op de maan waardoor je meer springt dan loopt op de maan.
Men spreekt dan van een mortaliteit van 50%. Ook schrijft men dit wel als 50/50. Het is mogelijk dat iemand onder gunstige omstandigheden een val van 1000 meter overleeft, maar het is niet interessant. Het gaat om de 50/50 grens.
Parachutespringen uit vliegtuig (vrije val in de lucht) is een van de meest vredevolle ervaringen die je ooit zult beleven. Je voelt geen maagval zoals op een achtbaan.Eerlijk gezegd voelt het gewoon als koude wind die je gezicht raakt terwijl de grond onder jou langzaam groter wordt.
Op 14 oktober 2012 sprong Felix Baumgartner vanaf 39.045 meter, een recordhoogte. Tijdens deze vrije val bereikte hij ook de recordsnelheid van 1342 kilometer per uur.
Op dit moment kost het 20.000 tot 25.000 euro om 1 kilo lading naar het ISS te brengen, aldus Glazener. 'Die kosten moeten dalen naar een tiende daarvan om fabricage in de ruimte interessant te maken. ' Tot die tijd moeten we het doen met een oud ruimtevaartgrapje.
Sterrenstelsels, zoals de Melkweg, worden door de onderlinge zwaartekracht bijeengehouden in clusters, en die vormen samen weer superclusters. Met een diameter van 1 miljard lichtjaar is de BOSS Great Wall het grootste object dat ooit is waargenomen.
Voor de maan is de valversnelling 1,62 m/s². De waarde van de valversnelling neemt kwadratisch af met de afstand tot het middelpunt van het hemellichaam (de aarde in ons geval).
Meestal slapen de astronauten in een soort slaapzakken, die aan de wanden worden vastgezet, of in een soort kastjes. In de ruimte is er geen zwaartekracht, waardoor je niet het gevoel van boven en beneden hebt. Daarom maakt het niet uit of je rechtop of liggend slaapt.
Dus als u ongeveer 8 uur per nacht slaapt, kan dat neerkomen op ongeveer 1,5 tot 2 uur diepe slaap. Het aantal uren diepe slaap kan variëren naargelang uw leeftijd, gezondheid en andere factoren.
Je bent in vrije val.Alsof je doorheen een liftkoker of mijnschacht valt. Ongeveer de helft van de astronauten is de eerste paar dagen behoorlijk misselijk. Na een week of 2 heeft het lichaam zich al heel wat aangepast aan de gewichtloosheid, b.v. door vloeistoffen anders te verdelen in het lichaam.