Bij glad geschaafd hout, ook wel vlak geschaafd bij terrasplanken genoemd, is het hout meestal eerst (kunstmatig) gedroogd. Nat hout, ook wel vers gezaagd genoemd, laat zich namelijk niet goed schaven.
Nat hout bewerken
Nat hout laat zich makkelijk bewerken. Ik draai het hout graag als het nog nat is. Het spettert soms een beetje, maar de krullen zijn prachtig. Ook wordt je gereedschap minder snel bot, én ik vind het heel gaaf als de vorm van een schaal nog wat vervormt.
Vers hout bevat 80% vocht en dat moet er eerst uitdrogen. Want nat hout geeft veel minder energie en warmte. Het drogen duurt 1 tot 2,5 jaar. Es, linde, wilg en berk (1,5 jaar drogen) en fruitbomen, eik en beuk (2,5 jaar drogen) leveren favoriet brandhout.
Hout droogt ongeveer 1 cm per kant per jaar. Deze planken hebben zeker 1,5 jaar nodig om natuurlijk droog te worden. Natuurlijk gedroogd hout leent zich goed voor stoombuigen en minder goed om meubels te maken. Er kunnen wel meubels van worden gemaakt.
Waarom moet hardhout gedroogd worden? Vers gekapt hout bevat van nature veel vocht. Het vochtgehalte ligt gemiddeld tussen de 30 en 50%. Om het hout te gebruiken voor bepaalde toepassingen zoals constructies of vloeren, dient het vochtgehalte teruggebracht te worden.
Ideaal is een open plek in je tuin zodat de wind langs alle kanten door het hout blaast. Plaats het hout liever niet tegen een muur tenzij het niet anders kan. Vermijd zeker de garage. Het hout blijft er nat en beschimmelt.
Door het hout in kleine blokken te klieven, gaat je hout veel sneller drogen. Het is aan te raden om alle houtblokken met een dikte van 8 diameter nog eens door midden te hakken. Je hout laten drogen op een open plek in de tuin is steeds een goed idee omdat de wind er vanuit elke hoek door kan waaien.
Als je stammen wil zagen, ben je best af met een kettingzaag. Kettingzaag is geschikt voor nat hout (hout dat nog niet gedroogd is). Maar als het om constructiehout gaat (balken die dus al lang droog zijn) ben je toch beter af met een cirkelzaag.
Doordat hout onderhevig is aan verschillende weersomstandigheden, werkt hout altijd. Bij nat weer zet hout uit doordat het vocht opneemt. In de zomer droogt het hout en gaat het weer krimpen. Aangezien buitentoepassingen onderhevig zijn aan het weer, zal hout blijven uitzetten en krimpen.
Meng het met een beetje water en houd de volgende regel aan: voor één deel azijn gebruik je twee delen water. Doop vervolgens een (echte) kurk of een watje in het mengsel en wrijf de vlek er goed mee in. Pak dan een licht sopje en neem de tafel of de vloer ermee af.
Hout droogt niet van de zon maar van de wind! Zonlicht dat direct op de kopse kant van het hout valt kan zelfs de droging sterk vertragen doordat de kanaaltjes aan de buitenkant sterk drogen, zich sterk vernauwen en zelfs afsluiten. Wanneer dat gebeurd is, kan het hout alleen nog aan de schaduwzijde drogen.
Lucht en zonlicht zijn nu juist twee dingen waardoor hout sneller droogt. Door het hout binnen te plaatsen, kan het drogen tot twee keer zo lang duren als wanneer je het buiten laat drogen.
Brandhout te lang opslaan is geen goed idee.
Hierdoor stijgt de kans op houtworm en boktorren. Bovendien verliest het jaarlijks 3% van haar energiewaarde. Wij raden een houtvoorraad van 3 jaar aan.
Het beste dat je kunt doen om scheuren in hout te voorkomen is door op de luchtvochtigheid in huis te letten. Je kunt je luchtvochtigheid meten met een zogenaamde hygrometer. Dit apparaatje is in de meeste bouwmarkten en in online webshops te koop. De ideale luchtvochtigheid voor houten meubelen ligt tussen de 40-60%.
Door het hout nat te maken, gaan de houtvezels overeind staan.Dit maakt het eenvoudiger om te schuren. Daarnaast is het belangrijk om te kiezen voor het juiste gereedschap.
Het krimpen en uiteenzetten van hout
De mate waarin hout uitzet en krimpt hangt grotendeels af van de houtsoort. Over het algemeen is er een tangens krimping van 8 tot 10 procent, een radiale krimping van 4 tot 5 procent en haast geen verandering in de lengte.
Dit komt eigenlijk doordat er hele kleine kamertjes met lucht in hout zitten en daar zit weleens wat vocht in. Wat er gebeurd is, dat het kamertje wordt verhit en door die druk plopt dat kamertje, dit is knetterend hout.
Hardhout. De meest duurzame houtsoort is hardhout. Deze houtsoort is dus het best bestand tegen vocht, zonder dat het behandeld hoeft te worden, en gaat wel meer dan 25 jaar lang mee. * Bij Hout en Bouwmaterialen vindt u daarom onder andere een ruim assortiment aan palen en balken van hardhout.
"Het wateren van hout is het gedurende zekere tijd bewaren van gevelde boomstammen in enlof onder water waardoor het hout uitloogt en na droging minder werkt (krimpen en trekken) en beter te bewerken is.
Let er bij essen wel op dat je het niet te droog gaat kloven. Beter met wat natter en verser hout kloven zodat je hout niet gaat splijten op plekken waar je dat niet wilt.
Over het algemeen geldt dat hout het beste gekloofd kan worden vlak nadat de boom is gezaagd. Het haardhout is dan nog vers en niet ingedroogd. Houtvezels worden taai tijdens het drogen van het hout wat het kloven van het hout moeilijker maakt.
Hout kun je het beste vers kloven, omdat het proces van indrogen dan nog niet begonnen is. Houtvezels worden taai tijdens het drogen. Zaag het hout daarom nooit langer dan een week vooruit, omdat het drogingproces via 'kops' hout tamelijk snel gaat. Niet ieder stuk hout hoeft te worden gekloofd.
Stook alleen droog, onbehandeld hout.
Het stoken van nat hout zorgt voor onvolledige verbranding.
De tweede en meest gebruikte manier is die van het drogen in zogeheten ovens. Deze manier van drogen is aanzienlijk sneller dan door middel van lucht en zorgt ook voor meer zekerheid.
Als ik ervan uitga dat een boom 20 meter hoog is en bestaat uit een rechte stam met een doorsnee van 40 centimeter, dan is het totale volume van de stam zo'n 2,5 kuub. Ruim duizend kilo hout.