Het Hollands onderscheidt zich van de andere Nederlandse hoofddialecten door de woorden nou en jou (Zeeuws noe en joe, Brabants nu en u/oe), het samenvallen van de klassen van mannelijke en vrouwelijke woorden, jij in plaats van gij, de vorming van verkleinwoorden op -ie en -tje (Zeeuws: -(t)je, Brabants -(s)ke) en ...
Typisch Oost-Brabantse woorden zijn zodoende geleuve (geloven), bruur (broer) en zuke (zoeken), naast verkleinwoorden als menneke (mannetje), bömke (boompje), bluumke (bloemetje) en jeske (jasje) en vervoegingen als velt (valt).
Een Brabander wordt meteen herkend door de zachte g en de afscheidsgroet houdoe. Deze kenmerken in de taal die wijzen op iemands herkomst heten sjibbolets. Ook binnen onze provincie, dus op kleinere schaal, kennen we sjibbolets.
1. Houdoe. In plaats van doei.
Het is vaak ook goed te horen dat iemand uit Eindhoven anders klinkt dan iemand uit bijvoorbeeld Breda. Van oudsher worden de Brabantse dialecten in twee groepen onderverdeeld: Oost-Brabantse dialecten en West-Brabantse dialecten.
Iedere stad en ieder dorp kent een andere verschijningsvorm, met bijbehorende Brabantse uitdrukkingen: het eigen lokale dialect. Er zijn honderden Brabantse dialecten, maar je kunt ze ook samennemen en van 'het Brabants dialect' spreken.
Iedere stad en ieder dorp kent een andere verschijningsvorm, het eigen lokale dialect. Er zijn honderden Brabantse dialecten maar je kunt ze ook samennemen en van 'het Brabants dialect' spreken. De dialecten van Noord-Brabant verschillen onderling en daarbij verschillen ze niet allemaal evenveel van elkaar.
JOE (van februari 2022 tot september 2023: Joe 70's & 80's) is een commercieel Nederlands radiostation dat sinds 1 april 2019 uitzendt. Het station is eigendom van het Vlaamse mediabedrijf DPG Media. JOE is de tweede zender van het mediabedrijf.
De klemtoon ligt namelijk niet op de 'doe', maar op de 'hou'. Een fout die veel mensen die niet uit onze provincie komen maken. Brabanders weten natuurlijk wel hoe ze 'houdoe' uitspreken.
Iedere stad en ieder dorp kent een andere verschijningsvorm, het eigen lokale dialect. Er zijn honderden Brabantse dialecten maar je kunt ze ook samennemen en van 'het Brabants dialect' spreken. De dialecten van Noord-Brabant verschillen onderling en daarbij verschillen ze niet allemaal evenveel van elkaar.
Meepesaant (in het voorbijgaan), petazzie (stamppot), zibbedeeske (sulletje) en braoierd (prutser), ze hebben ook deze editie van de Van Dale helaas niet gehaald. Gèrum voor onze Brabantse taalpareltjes. Gelukkig staat onze alles overstijgende afscheidsgroet sinds 1992 wel herkend in dat taalbuukske.
Brabant staat bekend om de gezelligheid en zijn Bourgondische levensgenieters. Natuurlijk ook om carnaval, de zachte G en het Bavaria bier. Bekende Brabanders zijn Frans Bauer, Roy Donders en natuurlijk Guus Meeuwis, die als het ware het volkslied voor de provincie schreef.
Varianten. Hoewel er verschillende (meestal lokale) varianten op houdoe zijn, zoals hoedoe, houduu is houdoe veruit het meest te horen. Vaak wordt het woord gevolgd door hè (eej) of wàr.
De provincie Noord-Brabant heeft een eigen cultuur en mentaliteit die afwijkt van het leven 'boven de rivieren'. Zo staan Brabanders bekend als gemoedelijk en Bourgondisch. De gemiddelde Brabander houdt van het goede leven, zoals ze zeggen.
In het westen en het oosten van Drenthe wordt er een forse, sterke man mee bedoeld en in Midden-Drenthe hebben ze het dan over een snakkerd, een opschepper. Opvallend is ook dat in het Woordenboek van de Drentse Dialecten maar één groep mensen, inwoners van Wijster aanduidt als Brabanders: de respondenten uit Mantinge.
hoes (o.) hoes (o.)
Brabants. Het Brabants is een van de vele streektalen van Nederland en het verdient alle aandacht vanwege de belangrijke rol van taal in onze cultuur, identiteit en samenleving.
De Nederlandse witte geit is een Nederlands geitenras, dat ontstaan is door kruising van de landgeit en de saanengeit. Omstreeks 1900 werd besloten de sterke landgeit te kruisen met de melkproductieve saanengeit. Hiervoor werden in 1905 80 saanenbokken en -geiten uit Zwitserland ingevoerd.
In 2005 en 2012 verkozen Brabanders het woord houdoe tot het mooiste Brabantse woord. Zelfs veel Brabanders die geen Brabants spreken, zeggen houdoe als ze afscheid nemen. Het is dus een woord dat we niet snel zullen verliezen.
Jot betekent ja hoor. Ja en nee hebben in een aantal Brabantse dialecten een vorm met -t- op het einde, bijvoorbeeld jot en nunt. Soms wordt daar nog een woord vooraf gezegd: bè jot of bè nunt. Dat is te vertalen als welja en welnee.
Haije - regionale Limburgse afscheidsgroet. In Noord-Limburg wordt meestal Haije (wah) gebruikt en rondom Nijmegen gebruikt men meestal Houje, als mengvorm tussen Brabants en Limburgs.
Een ander voorbeeld van gedeelde Brabants-tussentaal is het woord subiet/sebiet, in de betekenis 'heel binnenkort, maar niet meteen'. In die betekenis is dat woord ook gangbaar in heel Vlaanderen, maar het wordt niet als standaardtaal beschouwd.
Nederlanders vinden het Maastrichtse accent het mooist. Dat blijkt uit een onderzoek van beoordelingssite Zoover. De afgelopen weken hebben 687 Nederlanders hun stem uitgebracht op de provinciale hoofdstad met het mooiste accent. Maar liefst 28,2% van de Nederlanders vindt het Maastrichts accent het mooist.
Heineken: 'Zo is “Pilske” een typisch zuidelijke vorm van bestellen, terwijl in het noorden het vaakst “Bierke” aan de bar wordt geroepen. ' Mannelijke bierdrinkers gebruiken volgens het onderzoek vaker de bijnamen 'Pilsie' en 'Goudgele Rakker', terwijl vrouwen het vaker hebben over 'Biertje' en 'Pintje'.
BB-ers. In Nederland zijn er heel veel Bekende Brabanders. Sporters (zoals Marianne Vos of Michael van Gerwen), artiesten (Jaqueline Govaert), cabaretiers (Theo Maassen), presentatoren (Albert Verlinde), kunstenaars (Jeroen Bosch, Vincent van Gogh).