Hoeveel boeren zijn er? Volgens de recentste cijfers van statistiekbureau CBS waren er in 2019 in Nederland 53.233 landbouwbedrijven. Daarmee vormden boeren toen ongeveer 0,6 procent van de totale Nederlands beroepsbevolking.
Bijna een op de vijf werkende miljonairs is actief in de landbouw. Met 19 procent behoren boeren zelfs tot de grootste groep miljonairs en staan daarmee op de eerste plek. Vooral melkveehouders blijken 'rijk', want ze vertegenwoordigen negen procent van het aantal miljonairs.
Aantal boeren
In 2016 waren er 55.680 boeren in Nederland. Daarvan waren 10.820 boeren akkerbouwers en hadden 760 boeren een gemengd bedrijf met akkerbouw en veeteelt. In 2000 waren er nog veel meer boeren: in totaal 97.390, waarvan 14.800 akkerbouwers en 1765 boeren met een gemengd bedrijf (Bron: Statline.CBS.nl).
We hebben in Nederland 52.105 landbouwbedrijven, volgens de laatste cijfers van het CBS uit 2021.
Dit artikel behandelt landbouw in Nederland. In 2020 werd van het totale Nederlandse grondgebied (41.543 km²) 54% gebruikt door de landbouw (2.236.317 hectare).
De boeren is gevraagd hoeveel uur zij gemiddeld per week werken. Ruim de helft van de boeren werkt meer dan 60 uur per week.
Ongeveer 24.000 agrarische bedrijven stoppen in de komende twintig jaar. Het gaat om veelal kleinere bedrijven van agrariërs die ouder zijn dan vijftig en geen opvolger hebben. Die bedrijven laten 32 miljoen vierkante meter aan woon- en bedrijfsgebouwen achter als zij hun deuren sluiten.
Volgens de gegevens van het LEI is het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf 1,8 miljoen euro waard. Het gemiddelde eigen vermogen bedraagt ongeveer twee derde van de bedrijfswaarde, ofwel zo'n 1,2 miljoen euro.
Boerenbedrijven steeds groter
In 2016 telde Nederland bijna 56 duizend land- en tuinbouwbedrijven. Sinds 2000 is dat aantal met 43 procent afgenomen. De oppervlakte landbouwgrond is in die jaren met slechts 9 procent afgenomen. De boerenbedrijven zijn dus steeds groter geworden.
Een kleine hoeveelheid lucht zal met het voedsel doorgegeven worden aan de darm. De overige lucht verlaat ons lichaam door middel van boeren. Iedereen moet wel eens een boer laten, om lucht kwijt te raken.
Details uitkoopregeling bekend: stoppende veehouder krijgt 100 procent vergoed. Het kabinet heeft bekendgemaakt hoe de eerste twee vrijwillige uitkoopregelingen voor veehouders eruit gaan zien. Daar is in eerste instantie een half miljard euro voor beschikbaar.
Boeren protesteren tegen de plannen van de overheid die de stikstofuitstoot fors moet terugdringen. Op sommige plekken zullen stallen moeten sluiten en de veestapel zal naar verwachting met ongeveer 30% krimpen.
Uit cijfers van Wageningen Economic Research blijkt dat het bruto-inkomen van de boer gemiddeld 44.000 euro bedraagt. Dit inkomen wordt uitgedrukt in onbetaalde 'arbeidsjaareenheid' (oftewel aje; een volledige jaarrondbaan staat gelijk aan 1 aje).
Wat boeren verdienen hangt sterk af van wat voor soort bedrijf ze hebben. Zo is het bruto-inkomen voor sierteelt-tuinders met kassen veel en veel hoger dan bij melkveehouders, al was 2021 voor beiden een prima jaar.
De subsidie die zij krijgen bestaat uit een compensatie voor het verlies van deze productierechten en een compensatie voor het waardeverlies van het bedrijf. Er is tot 270 miljoen euro voor het stoppen met melkvee, 115 miljoen voor kippen en kalkoenen en 115 miljoen voor varkens.
Maar ook met een veranderd voedselpatroon is ons land nog steeds niet zelfvoorzienend. Hoewel Nederland twee keer zoveel grond nodig heeft, is de landgebruikvoetafdruk lager dan de 0,65 hectare van de mondiale consument. Bovendien wordt de voetafdruk elk jaar een stukje kleiner.
Ondanks dat de meeste grote bedrijven zich in het Noorden van het land bevinden, is het onbetwist grootste bedrijf nog steeds van de gebroeders Van Bakel uit Vredepeel. Stond de teller zes jaar geleden nog op 1.300 koeien; inmiddels staan er zo'n 2.250 in de Limburgse stallen.
Staatsbosbeheer is met ruim 220 duizend hectare veruit de grootste grootgrondbezitter van Nederland. Die grond ligt verspreid over heel Nederland: van de Waddeneilanden tot Zuid-Limburg. Het overgrote deel is beschermde natuur: Staatsbosbeheer beheert 128 van de 162 Natura2000 gebieden in Nederland.
Het senior Boer salaris ligt het hoogst en het junior Boer salaris ligt het laagst.
De kostprijs van melk ligt op circa 36 cent per liter. Bij een netto marge van 29%, moet de melkveehouder dus minimaal 50 cent krijgen. De prijs die boeren voor hun melk krijgen, moet voor een gezonde en duurzame bedrijfsvoering naar minimaal 43 cent per liter.
Als voorbeeld: voor een kilo aardappelen krijgt de boer tussen de 3 en 20 cent. De kostprijs ligt tussen 12 en 18 cent per kilo. In de supermarkt betaalt de consument grif tussen de €0,50 en €2,00 voor een kilo aardappelen, ook als die niet geschild en voorgekookt maar onbewerkt zijn.
Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx). De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.