Mentale gezondheid, ervaren druk en stress. In 2021 voelde 18 procent van de 12- tot 25-jarigen zich psychisch ongezond. In 2019 en 2020 was dat nog 11 procent. De achteruitgang in mentale gezondheid was zowel bij jongeren van 12 tot 18 jaar als bij jongvolwassenen van 18 tot 25 jaar te zien.
Vooral jonge vrouwen vaker psychisch ongezond dan twee jaar eerder. Bij jonge vrouwen (12 tot 25 jaar) is de psychische gezondheid het meest verslechterd. Waar in 2019 ongeveer 14 procent een MHI-5-uitkomst van minder dan 60 had, was dat 24 procent in 2021.
Uit de data blijkt ook dat naar schatting 18 % van de Nederlandse jongeren (10 tot 19 jaar) een psychische aandoening heeft en dat is méér dan het EU- gemiddelde. In Europa heeft gemiddeld 16,3 % van de jongeren een psychische aandoening, wereldwijd is dat 13%.
In 2020 zegt bijna 4 procent van de jongeren van 12 tot 18 jaar voor minstens zes maanden in het afgelopen jaar een depressie te hebben gehad. Ten opzichte van 2014 zijn dat ruim twee keer zo veel jongeren die met een depressie kampen. In 2014 ging het om 1,8 procent van de 12- tot 18-jarigen.
Bijna de helft (43.5%) van alle mensen in Nederland krijgt ooit in zijn leven te maken met een psychische aandoening. Op jaarbasis heeft bijna een vijfde van de volwassenen (ongeveer 1.896.700 personen) een psychische stoornis (NEMESIS-2, meetperiode 2007-2009).
Mentale ongezondheid kan zich uiten in verschillende klachten. Dit kunnen psychische klachten zijn als stress ervaren, je 'down' voelen en angstig zijn. Ook kunnen lichamelijke klachten optreden, zoals vermoeidheid, hoofdpijn en duizeligheid.
Mentale gezondheid gaat over cognitief (denken), emotioneel (voelen) en sociaal welzijn. Mentaal gezonde personen voelen zich over het geheel genomen tevreden, zijn in staat om te genieten, denken positief, kunnen omgaan met tegenslagen en zijn tevreden met hun sociale relaties.
Depressie bij volwassenen
In de leeftijd 18-24 jaar komen depressies het meest voor (2007-2009).
De Europese editie van UNICEF's wereldwijde onderzoek "The State of the World's Children Report: On My Mind" laat zien dat negen miljoen jongeren in Europa (10 tot 19 jaar) kampen met psychische problemen, waarbij het in meer dan de helft gaat om angst en depressie.
Wereldwijd staat Afghanistan bovenaan met ruim 4.800 depressieve levensjaren. Volgens de onderzoekers komt dit doordat het land door oorlog geteisterd is. Japan scoort wereldwijd het laagst.
Hoe komt dat? Stress, slaaptekort en een gebrek aan beweging. Veel jonge mensen kunnen dat niet meer aan. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt voor een epidemie van psychische problemen.
Acht procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder gaf in 2014 zelf aan een depressie te hebben of in het afgelopen jaar te hebben gehad. Dat komt overeen met ruim 1 miljoen mensen. Vrouwen gaven vaker aan een depressie te hebben dan mannen: 9 procent van de vrouwen tegenover 6 procent van de mannen.
* De helft van de ondervraagde studenten had last van internaliserende gevoelens, zoals depressie of angst, van wie 12% in ernstige mate. 30% van de deelnemende studenten gaf aan dat ze sinds de coronacrisis meer gevoelens van angst of depressie hadden.
In de afgelopen 12 maanden had ongeveer een vijfde van de mensen één of meerdere psychische aandoeningen. Angststoornissen komen als hoofdgroep het vaakst voor. Van alle afzonderlijke aandoeningen komt depressie het vaakst voor.
Jongeren tussen de 12 en 25 jaar ervaren het vaakst stress van hun drukke leven en van hun school of studie8). Ook over hun toekomst maken veel jongeren zich weleens druk.
Oorzaken burn-out
Zo ervaren veel jongeren druk door de prestatiemaatschappij. Daarnaast speelt de digitalisering een rol bij de ontwikkeling van een burn-out. Jongeren hebben niet alleen te maken met een sociale omgeving thuis, in hun vrije tijd en op school, maar ook via social media.
Ruim 40 procent van de jongvolwassenen voelt vooral druk van de maatschappij en, net als de tieners, van hun ouders. Daarnaast zegt 36 procent van de werkende jongeren prestatiedruk te ervaren van collega's of leidinggevenden. Een derde van de scholieren en studenten ervaart die druk van leraren en docenten.
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Je kind is dan niet meer vrolijk, huilt veel en vindt niets meer grappig. Lichamelijke klachten zijn vaak maagpijn, rugpijn, hoofdpijn, hoge bloeddruk of hyperventilatie. Thuis of op school is je kind waarschijnlijk afwezig en ongeïnteresseerd. Depressieve kinderen hebben meestal ook een negatief zelfbeeld.
Naar schatting heeft 80% van de mensen met een depressie last van zelfmoordgedachten. De grote meerderheid zal niet tot zelfmoord overgaan, maar depressieve klachten worden wel als één van de belangrijkste risicofactoren beschouwd.
Bij mentaal welbevinden gaat het om aspecten als tevredenheid, geluk en kwaliteit van leven. Psychische klachten zijn bijvoorbeeld gevoelens van stress, angst of somberheid. Bij psychische stoornissen is op basis van de aard en ernst van de psychische klachten een diagnose gesteld.
Emoties en stress kunnen de lichamelijke kwetsbaarheid versterken en kunnen vervolgens leiden tot lichamelijke klachten en pijn. Andersom kunnen lichamelijke klachten ook bijdragen aan mentale symptomen.
Fysiek betekent alles wat met je lichaam heeft te maken. Fysieke gezondheid is een gezond lichaam. Heb je echter mentale problemen dan kunnen die zich uiten in fysieke klachten zoals hoofdpijn, slapeloosheid, enz.