Toen zijn 242 collaborateurs gefusilleerd, vaak met hun gezicht tegen de executiepaal gebonden. Over die wraakzuchtige vijf jaar schreef Mathieu Vanhaelewyn het pakkende boek 'De Laatste Salvo's'. Vier mannen tussen twee gewapende rijkswachters.
Amnesty International registreerde 2.052 doodvonnissen in 2021, een toename vergeleken met 2020 (1.477 doodvonnissen). Landen die de doodstraf nog hebben zijn onder andere Saudi-Arabië, de Verenigde Staten, Noord-Korea, Japan, Irak, Belarus en Myanmar.
De laatste daadwerkelijk voltrokken executies vonden plaats op 21 maart 1952, toen twee oorlogsmisdadigers, de Nederlander Andries Pieters en de Duitser Artur Albrecht, op de Waalsdorpervlakte door een vuurpeloton werden geëxecuteerd.
De doodstraf kost ongeveer vier keer zo veel als een levenslange gevangenisstraf. De grootste kostenpost is de slopende rechtsgang. De afgelopen jaren is het geregeld voorgekomen dat ter dood veroordeelden onschuldig bleken te zijn. Rechters zijn daardoor zeer huiverig geworden om fouten te maken.
Veruit de wreedste methode van executeren behoorde echter toe aan de oude Perzen. Zij bedachten namelijk de praktijk genaamd 'scaphisme', dat is afgeleid van het Griekse woord voor 'uitgehold'. Bij deze methode werd het slachtoffer vastgebonden in een overdekte boot, waarbij alleen zijn hoofd en ledematen uitstaken.
Een correct uitgevoerde onthoofding waarbij één slag genoeg is, is een snelle en relatief pijnloze manier om te overlijden. Sommige experts schatten dat je binnen een paar seconden het bewustzijn verliest door de snelle bloeddrukverlaging in de hersenen.
Tegenwoordig gebruiken bijna alle staten een dodelijke injectie. Sommige staten staan ook elektrocutie, vergassing, ophanging en een vuurpeloton als executiemethode toe. Tussen 1976 en 2004 werd 82% van de executies voltrokken door middel van een injectie.
Wit-Rusland is het enige land in Europa dat executies blijft uitvoeren. Rusland heeft een moratorium ingesteld.
Liechtenstein was in 1798 het eerste land ter wereld dat de doodstraf afschafte. Een steeds groter aantal landen heeft de doodstraf sindsdien volledig afgeschaft of voert deze niet meer uit.
Het kan zijn dat relatief meer onterecht veroordeelden dan vroeger om zo'n vergoeding vragen, maar ook dat doet niet af aan de vaststelling dat er 5000 onschuldigen hebben vastgezeten. Bijna 5000 mensen hebben nu het gevoel slachtoffer te zijn van ons systeem.
De elektrische stoel wordt tegenwoordig in een beperkt aantal Amerikaanse staten gebruikt: In Alabama, South Carolina en Virginia kan de veroordeelde kiezen tussen de stoel en een dodelijke injectie. Ook in Florida kan de veroordeelde kiezen tussen stoel en injectie.
De doodstraf is een inbreuk op twee essentiële mensenrechten. In de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is vastgelegd dat iedereen recht op leven heeft en het recht heeft op een leven vrij van marteling. De Universele Verklaring is juridisch niet bindend.
In de Verenigde Staten worden op federaal niveau voorlopig geen doodstraffen meer voltrokken. Het is een politiek besluit van president Biden, maar voor zo'n vijftig veroordeelden gaat het om leven of dood. Zij blijven voorlopig in leven.
Bijna zestig procent van de Nederlanders zegt principieel tegen de doodstraf te zijn. Dat blijkt uit een peiling van Maurice de Hond.
Voor zover bekend, werden er in 2020 wereldwijd 483 mensen geëxecuteerd (aantallen van China, Noord-Korea, Syrië en Vietnam niet meegerekend, omdat de doodstraf daar staatsgeheim is of er niet genoeg informatie beschikbaar is).
De doodstraf wordt al bijna 60 jaar niet meer voltrokken in Nederland. Simpelweg omdat Nederland een beschaafd land is en de doodstraf niet als een beschaafde straf wordt gezien. Hoewel het aantal voorstanders voor de herinvoering van de doodstraf groeit, is het onwaarschijnlijk dat de doodstraf ooit wordt ingevoerd.
België en de Europese Unie zijn altijd en onder alle omstandigheden krachtige en ondubbelzinnige tegenstanders van de doodstraf. Zij zijn van mening dat de doodstraf een ernstige inbreuk op de menselijke waardigheid inhoudt en een grove schending van de mensenrechten vormt.
Op 10 september 1977 vond de laatste executie plaats in Frankrijk, die van Hamida Djandoubi. Dit was tevens de laatste executie in West-Europa. In 1981, tijdens het presidentschap van François Mitterrand, werd de doodstraf wettelijk afgeschaft.
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf.
De dodencel is de term die gebruikt wordt voor een cel waarin iemand zit opgesloten die veroordeeld is tot de doodstraf. De tijd die een persoon doorbrengt in afwachting van zijn of haar executie kan variëren van een paar dagen tot vele jaren.
Als meerdere mensen tegelijk verbrand werden, stikten ze vaak in de rook. Maar op een kleine brandstapel stierven de ketters een pijnlijke dood. Het vuur begon bij het vlees op de benen, en verbrandde daarna langzaam de rest van het lichaam. Vaak trad de dood pas na een paar uur in.
De laatste onthoofding in Europa was in 1977
De laatste publiekelijke onthoofding met guillotine was in Frankrijk. Daar werd in 1939 seriemoordenaar Eugen Weidmann onthoofd. De echt allerlaatste onthoofding in Europa, was van de moordenaar Hamida Djandoubi, in 1977, achter gesloten deuren.
Volgens wetenschappers zou op het moment van de onthoofding de bloeddruk en het zuurstofgehalte in de hersenen zo snel dalen en zou er zo veel bloed verloren worden dat de hersenen meteen in coma zouden gaan. Ook als de eigenlijke dood nog enkele seconden op zich zou laten wachten.