Hallucinaties kunnen op alle zintuigen betrekking hebben. Bij visuele hallucinaties ziet men beelden die in het geheel niet aanwezig zijn. Wanneer men 'slechts' vervormingen ziet in de realiteit, zoals kleuren die veranderen, beelden die bol of hol worden, voorwerpen die gaan golven is er sprake van visuele illusies.
Hallucineren betekent dat je naaste dingen ziet, voelt, hoort of ruikt die er niet zijn. Dat kunnen prachtige beelden of kleuren zijn, maar ook heel angstige monsters.
Als deze waarneming verstoort raakt, kun je dingen zien, ruiken, voelen, horen of proeven die er niet echt zijn. Je eigen gedachten lijken bijvoorbeeld een stem van iemand anders. Dit noem je ook wel hallucineren; de verstoorde waarnemingen worden hallucinaties genoemd.
Dat doe je op twee manieren. Allereerst neem je waar via je zintuigen, die dit naar je hersenen toe sturen: het zogeheten bottom-up-waarnemen. Kijken met je ogen, horen met je oren, proeven met je tong. Enfin, je snapt 'm.
Hallucineren wordt pas een probleem wanneer je er angstig of somber van wordt. Meestal zijn de hallucinaties dan frequent en hebben ze een heftige inhoud. Soms kunnen hallucinaties leiden tot gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer opdrachten worden uitgevoerd die de hallucinaties geven.
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.
Hoelang duurt een psychose? Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken. Een psychose komt het meest voor bij mensen tussen de 16 en 30 jaar.
Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).
Bij hallucinaties hoort, ziet, voelt, proeft of ruikt iemand dingen op een manier die andere mensen helemaal niet zo waarnemen. Bij wanen komen de gedachten van iemand over de wereld om hen heen totaal niet overeen met hoe andere mensen die wereld waarnemen.
De meeste mensen ervaren enkele keren in hun leven een hypnagoge hallucinatie, maar zijn zich daar vaak niet eens van bewust. Wanneer sprake is van veel stress komt het verschijnsel vaker voor en is de ervaring intenser.
Bied ruimte om te praten en te ventileren
Laat diegene in een psychose zijn of haar verhaal doen; stel niet te veel vragen maar luister vooral. Besef dat eventuele wanen en hallucinaties voor de persoon op dat moment waarheid zijn. Praat zijn of haar ideeën niet weg, ga niet mee in de psychose (bv.
2.1 Wat is een psychose
Bij psychose is sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt. De belangrijkste symptomen zijn wanen, hallucinaties, problemen met samenhangend spreken, gedesorganiseerd gedrag en motivatieproblemen.
Iedereen kan een psychose krijgen.
Ook met intelligentie of opleiding heeft een psychose niets te maken. De belangrijkste factoren die bepalen of iemand een psychose krijgt, zijn aanleg (in de genen) en stress.
Deze externe factoren zijn bijvoorbeeld: leven onder stress of ingrijpende gebeurtenissen (zoals een groot verlies). Wanen kunnen ook worden veroorzaakt door drugs of bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening als dementie. Deze oorzaken moeten we eerst uitsluiten voordat we kunnen spreken van een waanstoornis.
Een delier ontstaat als het de hersenen niet meer lukt om alle prikkels, die van binnen en buiten het lichaam de hersenen binnenkomen, samen te voegen tot één verhaal. Ze kunnen niet meer van alle informatie een logisch beeld van de werkelijkheid maken. Een delier komt meestal voor bij mensen die al ziek zijn.
Van milde symptomen naar psychose
Worden vroege symptomen heftiger, dan kan er een psychose ontstaan. Meestal ontstaat een psychose door een directe aanleiding met veel stress, angst of andere emoties. Op zo'n moment ontstaat er ineens een verergering van symptomen.
Atypische antipsychotica, ook wel antipsychotische middelen genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid dopamine en serotonine, natuurlijk voorkomende stoffen. Hierdoor nemen wanen, hallucinaties en hevige onrust af. Voorbeelden zijn cariprazine, clozapine, olanzapine, quetiapine, risperidon en sulpiride.
Bij psychoses kan het slaapritme ernstig verstoord raken. Meestal slapen deze mensen te kort omdat ze moeilijk in slaap vallen of te vroeg wakker worden. Ook worden ze tijdens de slaap vaker wakker. Dranken met cafeïne erin en alcohol zijn vaak voorkomende oorzaken van slaapstoornissen.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
Volgens de hoogleraar zijn de uren tussen acht en tien in de avond het beste moment. 'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af.
Minimaal 6,5 uur per nacht
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Dingen die je ziet komen via je ogen je hersenen binnen. Je hersenen maken hier beelden van en proberen de beelden te begrijpen. Meestal gaat dit goed, maar soms nemen je hersenen een loopje met je. Je kan dan dingen zien die iemand anders niet ziet.