Een toetsmatrijs is een overzicht waarin aangegeven wordt hoe de opgaven, behorende bij bepaalde toetstermen, worden verdeeld over een toets. De toetsmatrijs is een blauwdruk, een uitgewerkt plan, dat een systematische constructie van een toets garandeert. Een toetsmatrijs vul je in voordat je de vragen ontwikkelt.
In een toetsmatrijs neem je de verschillende leerdoelen of eindtermen uit het toetsplan (of PTA) over. Op basis van je vakinhoudelijke deskundigheid geef je de verhouding aan tussen die leerdoelen of eindtermen. Tot slot geef je aan op welk beheersingsniveau of op welke beheersingsniveaus je deze wilt toetsen.
Een toetsmatrijs is een handig hulpmiddel om valide te toetsen, dat betekent: precies datgene toetsen wat je inhoudelijk moet toetsen. Een toetsmatrijs zorgt er voor dat een examen representatief is voor wat je bij de studenten wil bereiken met het opleidingsonderdeel.
Door middel van toetstermen is vastgelegd wat deelnemers moeten kennen en kunnen. Een toetsterm is bepalend voor de inhoud van de opleiding en de toetsing. Dit betekent dat voor iedereen duidelijk zal moeten zijn, wat precies met een toetsterm wordt bedoeld.
Kort samengevat wordt in een portfolio-assessment getoetst of de student in kenmerkende en kritische beroepscontexten professioneel handelt volgens het vereiste gedrag en gewenste niveau. Dat gebeurt aan de hand van bewijs dat de student hiervoor aanlevert in een portfolio.
Hieronder geven wij u een overzicht van de drie taxonomieën: Bloom, OBIT en RTTI®. Deze staan op dit moment erg in de belangstelling. Daarnaast besteden we aandacht aan het concept 'Rubrics'. Tenslotte beschrijven we kort de taxonomieën van Romiszowski, Kwakernaak, De Block en Heene, en Van Hiele.
Een taxonomie is een ordeningsmodel. In het onderwijs wordt een taxonomie vooral gebruikt voor het ordenen van leerdoelen en als hulpmiddel bij het construeren van toetsitems. Taxonomieën helpen om op gestructureerde wijze keuzes te maken bij het aanbieden van oefen- en toetsmateriaal.
Een kwalitatief goede toets voldoet aan criteria op het gebied van validiteit, betrouwbaarheid, specificiteit, moeilijkheid, discriminerend vermogen, transparantie, beschikbare tijd, (taal)technische kwaliteit en toetstechnische kwaliteit.
Wat is de piramide van Miller? Het piramidemodel van Miller (1990) beschrijft de ontwikkeling van een student tot en met het niveau van beroepsbekwaam. Het geeft de opbouw van de complexiteit van een competentie weer, oplopend van relatief eenvoudig tot complex (Van Berkel, Bax & Joosten-ten Brinke, 2017).
De taxonomie van Bloom is een bekend model dat als hulpmiddel dient bij het opzetten van onderwijs. Het wordt gebruikt bij het formuleren van leerdoelen en hieraan gerelateerde acties en producten. De taxonomie biedt een handige structuur en is een praktisch hulpmiddel bij de formulering van leerdoelen.
Taxonomie is de biologische vakwetenschap die zich bezighoudt met het vinden, onderscheiden en beschrijven, benoemen en indelen van alle soorten organismen. Tegenwoordig gebeurt de indeling van de soorten op basis van evolutionaire verwantschap, waarbij gebruik gemaakt wordt van de cladistiek.
Taxon is een ander woord voor groep. In een taxonomie worden mensen, dingen of artikelen in groepen en categorieën beschreven, onderverdeeld en geordend. Deze zelfde werkwijze is geïntroduceerd in de informatievoorziening, waarin dit wordt gebruikt voor eenduidige gegevensuitwisseling.
Voordelen RTTI
Door de vier cognitieve niveaus heb je beter inzicht in waar jouw leerlingen staan en in hun sterke en zwakke kanten. Ook de leerling kan voor zichzelf zien wat de score is op de verschillende cognitieve niveaus.
Soorten die sterk verwant zijn aan elkaar hebben dezelfde geslachtsnaam. Geslachten worden op hun beurt weer ingedeeld in families en die op hun beurt weer in ordes, enzovoort. Op deze manier kent het plantenrijk een hiërarchisch indelingsysteem, met verwantschap als basis.
Een richtlijn: Voorbeeld: Een toets van 40 minuten kan bijvoorbeeld 24 meerkeuzevragen (4 of 5 antwoordmogelijkheden) en 2 open vragen (0,25 pagina-A4) bevatten.
Bloom beschouwde de taxonomie als meer dan een classificatie-instrument. Zo was hij ervan overtuigd dat het ook de communicatie tussen betrokkenen kon bevorderen over leerdoelen. Op deze manier zou de taxonomie als 'gemeenschappelijke taal' kunnen dienen.
Inhoud van het portfolio
Een portfolio bestaat meestal uit: Een cv-deel met persoonlijke gegevens en feiten over je opleiding en werkervaring. Jouw reflectie op je eigen competenties. Een dossier met bewijzen, zoals diploma's, testresultaten, certificaten, producten, etc.
De taxonomie biedt uitkomst bij het formuleren van leerdoelen en het vaststellen van het beheersingsniveau. Het helpt allereerst bij het bepalen van het beoogde eindgedrag in algemene zin (kennis reproduceren, inzicht hebben in, toepassen, analyseren, creëren of evalueren).
Zes "niveaus" van Bloom
Het verschil tussen 'lagere orde denken' en 'hogere orde denken' is weergegeven in de Taxonomie van Bloom, waarin zes niveaus worden onderscheiden: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren.