Stelregels voor validation zijn: confronteer niet, commandeer niet, redeneer de persoon niet omver, bekritiseer niet, negeer gevoelens niet, koop niet om en lieg niet. Om achter het levensverhaal van een cliënt te komen, is een samenwerking met familie vaak essentieel.
Met belevingsgerichte zorg staat de belevingswereld, dus hoe iemand iets ervaart, van de zorgvrager centraal. Waar voorheen de ziekte of de beperkingen het uitgangspunt was, is dat nu de unieke persoon in kwestie. De zorg wordt afgestemd op de individuele behoeften, gevoelens en gewoonten.
Belevingsgerichte activiteiten zijn ontworpen om de zintuigen te prikkelen, creativiteit te stimuleren en emotionele verbindingen tot stand te brengen.
Bij belevingsgerichte begeleiding staat een respecterende houding en lichaamssignalen begrijpen centraal. Het is een verzamelnaam voor andere methoden, zoals Validation, reminicentie, zintuigstimulering en warme zorg. Bij Belevingsgerichte zorg en Validation staat het accepteren van de ander centraal.
Zo is 'Geïntegreerde Belevingsgerichte zorg' ontwikkeld: “dat deel van de zorg, verzorging, verpleging, behandeling, dat te maken heeft met de kwaliteit waarmee je iemands persoonlijkheid recht doet en rekening houdt met zijn beleving van de situatie” (Dr. C. van der Kooij, IMOZ).
Bij belevingsgerichte dagbesteding gaat het vooral om ontspanning, beleving en het stimuleren van de zintuigen (horen, zien, voelen). Er wordt rekening gehouden met de prikkels die de cliënt kan en mag ontvangen. Uitgangspunt hierbij is dat hij of zij een prettige dag heeft, door in te spelen op het gevoel.
Met een belevingsgerichte aanpak richt je je op het creëren van maximale vrijheid en onafhankelijkheid van de cliënt. Dit bereik je door cliënten fysiek, sociaal en cognitief te prikkelen en te stimuleren.
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
Belevend lezen: Voordat leerlingen het gesprek aangaan over de tekst krijgen ze de tijd om hun eigen gedachten en gevoelens te vormen en onder woorden te brengen. Belevingsvragen helpen daarbij. Een vraag over de leesbeleving kan zijn: 'Wat zou jij doen als je het personage uit dit verhaal was?'
Een zinvolle dagbesteding verwijst naar activiteiten die betekenisvol, bevredigend en nuttig zijn voor de cliënt. Het gaat om het vinden van bezigheden die voldoening geven, een gevoel van doel en richting bieden, en het algehele welzijn verbeteren.
Triple-C is een model voor begeleiding en behandeling van mensen met een verstandelijke beperking. Maar ook in de psychiatrie, jeugdzorg en ouderenzorg wordt het toegepast. De drie C's staan voor Cliënt, Coach en Competentie.
Realiteitsoriëntatie Training (ROT) heeft als doel het dementeringsproces te vertragen door verwarde personen te stimuleren en te activeren om het verloren contact met de werkelijkheid terug te vinden.
Belevingsgerichte zorg
Bij de zorg en ondersteuning van mensen met dementie is het van belang om aan te sluiten bij de fase waarin iemand zich bevindt. Bij belevingsgerichte zorg wordt er uitgegaan van de ik-beleving: hoe ervaart iemand zichzelf en de wereld om hem heen.
Het bedreigde ik - cognitieve fase
In deze fase voelt u zich door uw geheugen en verstoorde denken bedreigd in uw bestaan.
De meeste projecten kennen vijf fases: introductie, planning, uitvoering, monitoring en afsluiting. Iedere fase bestaat uit specifieke taken welke je helpen om jouw projectdoelen te behalen.
De Realiteitsoriëntatie benadering (ROB) is een manier om het denkvermogen van ouderen met dementie te prikkelen. Deze benadering wordt ook wel Realiteitsoriëntatie therapie genoemd. Met behulp van bepaalde oriëntatie oefeningen kan de achteruitgang in het geheugen worden afgeremd.
Validation is een methode om met gedesoriënteerde, zeer oude mensen te communiceren en hen te helpen. Het is een praktische manier van werken die helpt spanningen te verminderen, en waardigheid en geluk te vergroten. Validation is gebaseerd op een empathische houding en een holistische visie op het individu.
Het begeleidingsplan is een leidraad voor de dagelijkse praktijk. Cliënt en begeleider kunnen daarmee re- gelmatig toetsen of de afspraken worden nagekomen. In een goed begelei- dingsplan vormen de wensen van de cliënt het vertrekpunt. Het plan sluit aan bij de hulpvraag en de behoeften van de cliënt.